Τις στρεβλώσεις και τα αδιέξοδα που έχει παράξει η φαρμακευτική πολιτική των τελευταίων χρόνων θα επιδιώξει να αντιμετωπίσει το Υπουργείο Υγείας, όπως αποκάλυψε μιλώντας στο συνέδριο του Economist ο Ανδρέας Ξανθός.
Μεταξύ των παρεμβάσεων που προωθούνται είναι και η επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ στα νοσοκομεία και το ενιαίο κλιμακωτό rebate, η αλλαγή αλγορίθμων για τον υπολογισμό της τιμής αποζημίωσης και η εκκίνηση της διαδικασίας οργάνωσης ενός συστήματος αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας-φαρμάκου.
Στην τοποθέτηση του στην 20ή Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης με την Ελληνική Κυβέρνηση του Economist ο κ. Ξανθός υπογράμμισε πως αυτή η πολιτική «έχει οδηγήσει από την ασυδοσία της προηγούμενης δεκαετίας, σε οριακά επίπεδα τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, σε βαθμό που να τίθεται σε διακινδύνευση η κάλυψη των φαρμακευτικών αναγκών του πληθυσμού».
Ο Υπουργός Υγείας αναγνώρισε πως η πολιτική αυτή εστιάζει αποκλειστικά και μόνο στη μείωση των τιμών, χωρίς αντίστοιχη παρέμβαση ελέγχου της ζήτησης και του όγκου συνταγογράφησης. «Ιδιαίτερα με τα νέα ακριβά και καινοτόμα φάρμακα όλη η συζήτηση αυτή την περίοδο και στην Ευρώπη εστιάζεται στο πως θα υπάρξει ένας αποτελεσματικός μηχανισμός, που από τη μια θα επιτρέπει την αξιοποίηση αυτής της νέας φαρμακευτικής καινοτομίας για το συμφέρον των ασθενών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που τα φάρμακα αυτά έχουν αποδεδειγμένα κλινικό όφελος από τη μια κι από την άλλη πως ταυτόχρονα θα ισορροπήσει η παρέμβαση αυτή με τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας», συμπλήρωσε ο κ. Ξανθός.
Σύμφωνα με το αναλυτικό κείμενο που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας, ο κ. Ξανθός αναγνωρίζει πως η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη είναι πλέον οριακή για να καλύψει τις ανάγκες εξωνοσοκομειακής και νοσοκομειακής περίθαλψης και απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ορθολογικής διαχείρισης της.
Στην κατεύθυνση αυτή η Αριστοτέλους δρομολογεί αρκετές και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις, με στόχο τον έλεγχο και την καλύτερη λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, όπως είπε ο κ. Ξανθός, αλλά και με τους ενδιάμεσους κρίκους.
Πρόκειται για μια δέσμη παρεμβάσεων που η Αριστοτέλους θεωρεί ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τις στρεβλώσεις του σημερινού συστήματος τιμολόγησης και αποζημίωσης.
Τα βασικά στοιχεία της φαρμακευτικής πολιτικής είναι:
- Μηχανισμός συστηματικής παρακολούθησης της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης που φέτος έχει κλειστό προϋπολογισμό και υπόκειται σε claw back. Έχει δημιουργηθεί στο Υπουργείο Υγείας, με ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και με συμμετοχή του ΕΟΠΥΥ, του ΕΟΦ και των ΥΠΕ, καταγράφοντας σε μηνιαία βάση την εξέλιξη της δαπάνης .
- Σταθερό ποσοστό αποπληρωμής οφειλών προς τις φαρμακευτικές εταιρείες σε κάθε ποσό από τον κρατικό προϋπολογισμό που εκταμιεύεται προς τα νοσοκομεία.
- Ενεργοποίηση των θεσμοθετημένων επιστημονικών οργάνων των νοσοκομείων που έχουν την ευθύνη της ορθολογικής χρήσης των φαρμάκων ( Ογκολογικά Συμβούλια, Επιτροπές Ενδονοσοκομειακών Λοιμώξεων, Επιτροπές Ελέγχου Φαρμακευτικής Δαπάνης κλπ) και της εφαρμογής θεραπευτικών πρωτοκόλλων και στους νοσηλευόμενους ασθενείς.
- Εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος της ΗΔΙΚΑ και για τη συνταγογράφηση εντός των νοσοκομείων
- Προετοιμασία εφαρμογής κλειστού προϋπολογισμού φαρμάκων σε κάθε κλινική/τμήμα του νοσοκομείου
- Συνυπολογισμός των εκπτώσεων που δίνουν οι φαρμακευτικές εταιρείες στο claw back
- Συγκεντροποίηση των προμηθειών και των διαγωνισμών για νοσοκομειακά φάρμακα, σε επίπεδο -κατ’ αρχήν -των ΥΠΕ
- Ενιαιοποίηση των πολλαπλών rebates που ισχύουν στην εξωνοσοκομειακή δαπάνη
- Αλλαγή αλγορίθμων για τον υπολογισμό της τιμής αποζημίωσης με βάση τις 5 κατηγορίες φαρμάκων ( on patent, off patent, generics, υβριδικά, «καλώς καθιερωμένης χρήσης» ) με στόχο τον εξορθολογισμό των τιμών αποζημίωσης και τη μείωση της επιβάρυνσης του ασφαλισμένου
- Δημιουργία μητρώων ασθενών ( registries) για τη στοχευμένη χορήγηση καινοτόμων φαρμάκων σε περισσότερους ασθενείς, με βάση τις διεθνείς επιστημονικές ενδείξεις
- Επιτάχυνση και υποστήριξη της λειτουργίας της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ, για τη διασφάλιση τιμών αποζημίωσης των ΦΥΚ συμβατών με τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας.
- Εκκίνηση διαδικασίας οργάνωσης ενός συστήματος αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας-φαρμάκου ( ΗΤΑ)
- Έμφαση στη διακρατική συνεργασία ( ειδικά με χώρες του ευρωπαϊκού νότου) για κοινή διαπραγμάτευση με τη φαρμακοβιομηχανία, διασφαλίζοντας την ευχερή πρόσβαση των ασθενών στη φαρμακευτική καινοτομία αλλά και την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας.
Στο ίδιο τμήμα του συνεδρίου του Economist μίλησε και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ). Ο Θεόδωρος Τρύφων έκανε λόγο για έναν «κύκλο χαμένων ευκαιριών», αξιολογώντας τις πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της υγείας. Μεταξύ άλλων, μίλησε για βίαιη παρέμβαση στις τιμές των φαρμάκων, με τις τιμές των παλιών να έχουν μειωθεί πολύ περισσότερο από τις τιμές των νέων. Παλιά φάρμακα αποσύρθηκαν, νέα μπήκαν χωρίς έλεγχο συνταγογραφίας και το κόστος εκτινάχθηκε, όπως ανέφερε ο κ. Τρύφων, προσθέτοντας πως δεν δόθηκε έμφαση στα γενόσημα. Αν και αυξήθηκε ο όγκος τους, η αξία τους μειώθηκε από το 22% στο 19%.
Ο πρόεδρος της ΠΕΦ μίλησε για την ανάγκη μιας συνολικής φαρμακευτικής πολιτικής με στόχο τη βιωσιμότητα των ταμείων και με αναπτυξιακή διάσταση. «Δεν υπήρξε ποτέ συνεκτική πολιτική για τα γενόσημα, που θα είχε πολλαπλά οφέλη και για τα ταμεία και για την εγχώρια παραγωγή», υπογράμμισε ο κ. Τρύφων.
Την πεποίθηση ότι απαιτείται σύγχρονη οργάνωση όλων των μηχανισμών που σχετίζονται με τη φαρμακευτική δαπάνη, με την εισαγωγή ηλεκτρονικού μηχανισμού, «αν είναι δυνατό και σε πραγματικό χρόνο», εξέφρασε κατά την εισήγησή του ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ.
Σύμφωνα με το Σωτήρη Μπερσίμη, σε ένα περιβάλλον δημοσιονομικής στενότητας υπάρχει μια αδήριτη ανάγκη παρακολούθησης δαπανών και ελέγχου της ζήτησης και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο. «Ο Οργανισμός έχει πληθώρα στοιχείων και πρέπει να πάρει τις βέλτιστες αποφάσεις, με βασικό κριτήριο την ίση μεταχείριση», ανέφερε.
Ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ στάθηκε ευρύτερα στη σημασία ενός διαρκούς ελεγκτικού μηχανισμού που θα αποτρέπει πιθανές παραβατικές συμπεριφορές και επισήμανε ως απαραίτητη την αξιολόγηση των καινοτόμων θεραπειών. Επιπλέον, έκανε λόγο για ένα «δικαιότερο σύστημα που αφορά την αποζημίωση των φαρμάκων, με έμφαση στο γενόσημο, το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης».
«O ελληνικός τομέας υγείας ήταν ο δεύτερος πιο σπάταλος στον ΟΟΣΑ», επισήμανε ο αναπληρωτής Κοσμήτορας της ΕΣΔΥ Νίκος Μανιαδάκης, προσθέτοντας ότι «θα πρέπει να ξαναδούμε τον προϋπολογισμό της υγείας και της φαρμακευτικής δαπάνης», ενώ αναφέρθηκε και σε περιοχές που υποχρηματοδοτούνται. Στάθηκε, δε, στα «σημαντικά βήματα» που έχουν γίνει ως προς την υγειονομική κάλυψη των ανασφάλιστων, υπογραμμίζοντας πάντως ότι «έχει πενταπλασιαστεί το ποσοστό των Ελλήνων που καταστρέφονται οικονομικά εξαιτίας ενός υγειονομικού προβλήματος».
Επισημαίνοντας ότι οι Έλληνες δαπανούν 5 δις ετησίως για υπηρεσίες υγείας, και ελάχιστες από αυτές τις δαπάνες έχουν μορφή ασφάλισης, ο κ. Μανιαδάκης προέτρεψε για την παροχή κινήτρων ώστε με πολύ λιγότερα χρήματα να καλύπτονται τα υγειονομικά έξοδα μέσα από ασφαλιστικά συμβόλαια.
