Με ελληνική «υπογραφή» ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών

Ευρωπαϊκό πρόγραμμα υλοποιείται  για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών. Στο πρόγραμμα συμμετέχει η  Θεραπευτική Κλινική και η Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, ενώ συντονίζει το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο,  με τη  συμμετοχή 14 ευρωπαϊκών χωρών.

Το «πράσινο φως» δόθηκε τις προηγούμενες ημέρες για την χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση με το πόσο των 13 εκατομμυρίων ευρώ, για το ερευνητικό πρόγραμμα DISARM (Disarming the Silent Threat Of Ovarian Cancer).. Προσδοκία των ερευνητών είναι η βελτίωση της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου ωοθηκών.

Βασικοί πυλώνες του προγράμματος:

Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των πολυγονιδιακών ελέγχων για την εκτίμηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου ωοθηκών στο γενικό πληθυσμό.

Οι νέες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου ωοθηκών τόσο σε ασθενείς υψηλού κινδύνου που είναι φορείς γονιδίων που προδιαθέτουν για τη νόσο όσο και στο γενικό πληθυσμό. Τα ανωτέρω θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο κλινικών μελετών με κύριο φορέα εκτέλεσης τη Θεραπευτική Κλινική.

Εξέταση της χρησιμότητας αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης στην υποβοήθηση της καλύτερης αξιολόγησης του κινδύνου της νόσου και της πρώιμης διάγνωσης του καρκίνου ωοθηκών και μάλιστα η δυνατότητα υιοθέτησης τέτοιων εργαλείων στην καθημερινή κλινική πρακτική.

Καρκίνος ωοθηκών

Πρόκειται για το γυναικολογικό νεόπλασμα με τη μεγαλύτερη θνητότητα ως συνέπεια της καθυστερημένης διάγνωσης της νόσου. Αξιοσημείωτο είναι ότι η νόσος διαγιγνώσκεται όταν έχει ήδη επεκταθεί ενδοκοιλιακά καθιστώντας λιγότερο αποτελεσματικές τις προσπάθειες θεραπευτικής αντιμετώπισης.

Όμως, ο καρκίνος ωοθηκών είναι και το νεόπλασμα με την ισχυρότερη κληρονομική προδιάθεση, καθώς πλέον του 20% των γυναικών με τη νόσο φέρουν παθογόνες μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2. Είναι μεγάλη επομένως η ιατρική ανάγκη για ανάπτυξη εργαλείων έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου ωοθηκών αλλά και πρόληψης της νόσου σε όσους φέρουν μεταλλάξεις στα γονίδια που προδιαθέτουν για αυτή.

Οι έρευνες στην Ελλάδα

Το Ογκολογικό Τμήμα της Θεραπευτικής Κλινικής υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας, τ. Πρύτανη ΕΚΠΑ,  Θάνου Δημόπουλου και με τη συμμετοχή του Επίκουρου Καθηγητή Μιχάλη Λιόντου, της παθολόγου-ογκολόγου Δρ. Μαρίας Καπαρέλου και της επιμελήτριας παθολόγου-ογκολόγου ΕΣΥ Μαγδαληνής Μήγκου, αποτελεί το μεγαλύτερο κέντρο αντιμετώπισης ασθενών με γυναικολογικές κακοήθειες στη χώρα. Το εν λόγω Κέντρο πρωτοστατεί στην κλινική έρευνα για τη νόσο.

Στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα πραγματοποιούνται κλινικές μελέτες  για την αποτελεσματικότητα καινοτόμων θεραπειών για τη νόσο, μεταφραστική έρευνα . Επιδίωξη είναι η ανάδειξη βιοδεικτών για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας αλλά και καταγραφή επιδημιολογικών δεδομένων που μπορεί να βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Στο πλαίσιο αυτό, η Θεραπευτική Κλινική συμμετέχει σε πολυκεντρικές ερευνητικές προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο.