Σχεδόν 76.000 παιδιά στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν από τα πέμπτα τους γενέθλια, σύμφωνα με νεότερη έκθεση του ΠΟΥ. Στην Ευρώπη οι μη μεταδοτικές ασθένειες στοιχίζουν τη ζωή σε 1 στους 6 ανθρώπους πριν από την ηλικία των 70 ετών.
Στασιμότητα ή και σε οπισθοδρόμηση σε μια σειρά δεικτών από την υγεία των παιδιών και των εφήβων έως τις χρόνιες ασθένειες εντοπίζει η τελευταία Ευρωπαϊκή Έκθεση Υγείας του ΠΟΥ, η οποία βασίζεται στα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία και για τα 53 κράτη μέλη της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας. Πρόκειται για στοιχεία της τελευταίας τριετίας και αφορούν από ποικίλα θέματα.
Βρεφική θνητότητα
Μπορεί στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια να καταγράφονται στο σύνολό της μερικά από τα χαμηλότερα ποσοστά θανάτων παιδιών που μπορούν να προληφθούν παγκοσμίως, η διαφορά όμως μεταξύ των χωρών με τις καλύτερες και τις χειρότερες επιδόσεις είναι τεράστια και κυμαίνεται από 1,5 θανάτους ανά 1000 γεννήσεις ζώντων παιδιών έως 40,4. Η κάλυψη αυτού του χάσματος παραμένει πρόκληση. Εξετάζοντας τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία για τη θνησιμότητα παιδιών κάτω των πέντε ετών και στα 53 κράτη μέλη, προκύπτει ότι 75. 647 παιδιά πέθαναν πριν από τα πέμπτα γενέθλιά τους το 2022.
Οι πέντε κυριότερες αιτίες θνησιμότητας κάτω των πέντε ετών είναι:
- επιπλοκές πρόωρου τοκετού,
- ασφυξία κατά τη γέννηση,
- συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες,
- λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος και
- νεογνική σήψη και άλλες λοιμώξεις.
Άλλες ανησυχίες για την υγεία των παιδιών και των εφήβων:
- 1 στους 5 εφήβους στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια παλεύει με μια κατάσταση ψυχικής υγείας.
- Η αυτοκτονία είναι η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των νέων 15-29 ετών.
- Τα κορίτσια αναφέρουν σταθερά χαμηλότερα επίπεδα ψυχικής ευεξίας σε σύγκριση με τα αγόρια.
- Το 15% των εφήβων αναφέρει ότι έχει πρόσφατα βιώσει διαδικτυακό εκφοβισμό.
- 1 στους 10 εφήβους ηλικίας 13-15 ετών χρησιμοποιεί κάποια μορφή προϊόντος καπνού, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών τσιγάρων.
- Σχεδόν 1 στα 3 παιδιά σχολικής ηλικίας είναι υπέρβαρο και 1 στα 8 ζει με παχυσαρκία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη κακή υγεία των παιδιών συμβάλει και η κατανάλωση προϊόντων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, λίπος και ζάχαρη. Στον διαδικτυακό και διασυνδεδεμένο κόσμο μας, οι νέοι μας αισθάνονται «πιο μοναχικοί από ποτέ, ενώ πολλοί παλεύουν με το βάρος και την αυτοπεποίθησή τους, γεγονός που τους προετοιμάζει για κακή υγεία ως ενήλικες», δήλωσε ο δρ Hans Henri P. Kluge, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αργότερα φέτος, ο ΠΟΥ/Ευρώπη και το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF), θα παρουσιάσουν και στα 53 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ μια νέα στρατηγική ορόσημο για την υγεία των παιδιών και των εφήβων προς υιοθέτηση».
Πρόληψη για μη μεταδοτικές ασθένειες
Η Ευρωπαϊκή Περιφέρεια έχει σημειώσει μεγάλα βήματα στην αντιμετώπιση των μη μεταδοτικών ασθενειών (ΜΜΝΣ) – μακράν του μεγαλύτερου θανάτου στην Περιφέρειά μας. Ήδη τουλάχιστον 10 κράτη μέλη πέτυχαν μείωση κατά 25% της πρόωρης θνησιμότητας από τα τέσσερα κυριότερα μη προλήψιμα νοσήματα. Ωστόσο, συνολικά στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, 1 στους 6 ανθρώπους εξακολουθεί να πεθαίνει πριν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας του από καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο, διαβήτη ή χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις.
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για το 33,5% – το ένα τρίτο – των πρόωρων θανάτων από μη επιδημιολογικά νοσήματα στην Περιφέρεια, με τον κίνδυνο να είναι σχεδόν πέντε φορές υψηλότερος στην Ανατολική Ευρώπη και την Κεντρική Ασία από ό,τι στη Δυτική Ευρώπη. Ο καρκίνος προκαλεί άλλο ένα τρίτο – 32,8% – των πρόωρων θανάτων στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια στο σύνολό της.
