101 νέες ναρκωτικές ουσίες εντοπίστηκαν το 2014 στην ΕΕ

Νέες ψυχοδραστικές ουσίες (ή «νέα ναρκωτικά») ανιχνεύτηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το περασμένο έτος με ρυθμό περίπου 2 ανά εβδομάδα, σύμφωνα με την ενημέρωση που εκδόθηκε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Χρήσης Ναρκωτικών (ΕΚΠΝΤ).

Συνολικά 101 νέες ουσίες αναφέρθηκαν στο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης της ΕΕ το 2014 (έναντι 81 το 2013), συνεχίζοντας την ανοδική τάση στις ουσίες που γνωστοποιούνται μέσα σ’ ένα χρόνο. Έτσι, ο συνολικός αριθμός των ουσιών που παρακολουθούνται από τον οργανισμό είναι πια περισσότερες από 450, με το ήμισυ αυτού του ποσού τουλάχιστον να προσδιορίζεται κατά τα τελευταία 3 χρόνια μόνο.

Η έκθεση κυκλοφόρησε για να συμπέσει με την έναρξη της 58ης συνόδου της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά (CND) στη Βιέννη, όπου το ΕΚΠΝΤ συμμετέχει μαζί με την αντιπροσωπεία της ΕΕ. Βασίζεται στην ανάλυση των πληροφοριών που συλλέγονται από το Σύστημα Έγκαιρης Παρακολούθησης από 28 κράτη μέλη της ΕΕ και ταυτόχρονα από την Τουρκία και τη Νορβηγία.

Το 2014, στον κατάλογο των ουσιών που αναφέρθηκαν, κυριάρχησαν για μία ακόμη φορά δύο ομάδες: τα συνθετικά cathinones (31 ουσίες) και τα συνθετικά κανναβινοειδή (30 ουσίες), τα οποία πωλούνται ως αντικαταστάτες των διεγερτικών και της κάνναβης. Αυτές οι ουσίες αντιπροσωπεύουν σήμερα τις 2 μεγαλύτερες ομάδες που παρακολουθούνται από το Σύστημα Έγκαιρης Παρακολούθησης και μαζί αποτελούν σχεδόν τα 2/3 των νέων φαρμάκων κοινοποιήθηκαν το 2014.

Τα τελευταία στοιχεία σχετικά με τις κατασχέσεις δείχνουν μια αύξηση στην αγορά των νέων ψυχοδραστικών ουσιών.

Μεταξύ 2008 και 2013, υπήρξε μια 7πλάσια αύξηση του αριθμού των κατασχέσεων στις νέες ψυχοδραστικές ουσίες σε όλη την Ευρώπη. Σχεδόν 47.000 κατασχέσεις, που ανέρχονται σε περισσότερους από 3,1αν τόνους, αναφέρθηκαν στην Ευρώπη το 2013. Το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων αυτών (21.000 κατασχέσεις – 1,6 τόνοι) αντιπροσωπεύει συνθετικά κανναβινοειδή, ακολουθούμενο από συνθετικές cathinones (11.000 κατασχέσεις – 1,1 τόνος). Πολλές από τις νέες ψυχοδραστικές ουσίες παράγονται σε μεγάλες ποσότητες από τις χημικές εταιρείες με έδρα εκτός Ευρώπης και μεταφέρονται στην Ευρώπη μέσω των εμπορευματικών αερομεταφορών, όπου γίνεται η επεξεργασία, η συσκευασία και στη συνέχεια πωλούνται στους καταναλωτές.

Εκτός από την παρακολούθηση των νέων φαρμάκων που εισέρχονται στην αγορά, το Σύστημα Έγκαιρης Παρακολούθησης εντοπίζει επίσης τα σήματα των σοβαρών βλαβών και ανταποκρίνεται ανάλογα με τις ανάγκες. Το 2014, οι σοβαρές βλάβες απαίτησαν επείγουσα προσοχή, οδηγώντας σε 16 ειδοποιήσεις για τη δημόσια υγεία, ενώ 6 εκτιμήσεις κινδύνου διεξήχθησαν από εκτεταμένη επιστημονική επιτροπή του οργανισμού.

Μεταξύ των προβλημάτων δημόσιας υγείας που επισημαίνονται στην έκθεση είναι τα νέα συνθετικά οπιοειδή – συχνά πολύ ισχυρά, πωλούνται ως ηρωίνη σε ανυποψίαστους χρήστες – που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο υπερβολικής δόσης. Είναι ενδεικτικό ότι 3 από τα 5 οπιοειδή που αναφέρθηκαν το 2014 ήταν fentanyls, μια οικογένεια φαρμάκων που έχουν προκαλέσει εκατοντάδες θανάτους στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Ο διευθυντής του ΕΚΠΝΤ Wolfgang Götz αναφέρει: «Οι νέες ψυχοδραστικές ουσίες μπορεί να δράσουν πολύ γρήγορα με ύπουλο τρόπο και να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη. Τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν σήμερα δείχνουν πώς η αύξηση στην αγορά των ουσιών αυτών θα συνεχίσει να θέτει προκλήσεις για τη δημόσια υγεία και την πολιτική για τα ναρκωτικά στα χρόνια που έρχονται. Οι προκλήσεις αυτές αφορούν στην ταχύτητα με την οποία εμφανίζονται οι ουσίες, την ελεύθερη πώλησή τους και την έλλειψη πληροφοριών σχετικά με τις επιπτώσεις και τις βλάβες τους. Ισχυρά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο θα λειτουργήσουν καταλυτικά στην πρώιμη ανίχνευση των βλαβερών συνεπειών, εξασφαλίζοντας την έγκαιρη ανταπόκριση του δημόσιου συστήματος υγείας». 

Ακολουθεί ολόκληρη η έκθεση του ΕΚΠΝΤ, στα Αγγλικά. 

New_psychoactive_substances_in_Europe.pdf