4 μύθοι και 1 αλήθεια για τον καρκίνο

Γράφει η Φλώρα Σταυρίδη MD, MSc, MRCP,  Ογκολόγος Παθολόγος , Συνεργάτης Νοσοκομείου Υγεία /Μητέρα,  Διευθύντρια Care and Cure Oncology Center, www.careandcure.gr

Μια ογκολογική διάγνωση είναι από μόνη της ένα γεγονός που προκαλεί ξάφνιασμα και πανικό, τόσο στον ίδιο τον ασθενή, όσο και στην οικογένειά του.  Πολύ συχνά, η διάγνωση φέρνει στην επιφάνεια πολλούς και καλά εδραιωμένους μύθους σχετικά με τη νόσο, οι περισσότεροι από τους οποίους χάρη στην πρόοδο της επιστήμης ανήκουν σε παλαιότερες εποχές.

Οι μύθοι αυτοί πολύ συχνά αποτυπώνονται στις ερωτήσεις που απασχολούν και τους ασθενείς:

«Γιατρέ, θα πεθάνω;»

Με τις ραγδαίες εξελίξεις που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου, όχι, η νόσος δεν ισοδυναμεί πια με θανατική καταδίκη. Σήμερα έχουμε στα χέρια μας νέες, αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές, που ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν θεραπεύουμε εντελώς τον καρκίνο, παρατείνουμε σημαντικά την επιβίωση των ασθενών και τους εξασφαλίζουμε ικανοποιητική ποιότητα ζωής.

Το σημαντικότερο όπλο που έχουμε σήμερα στα χέρια μας οι Ογκολόγοι είναι η ανοσοθεραπεία, η οποία εφαρμόζεται στο μελάνωμα, στον καρκίνο του πνεύμονα, της ουροδόχου κύστης, του νεφρού και του παγκρέατος, στα σαρκώματα, ενώ νέες μελέτες δείχνουν ότι σύντομα θα εφαρμόζεται και σε άλλα είδη καρκίνου.
Σήμερα, 1 στους 2 ασθενείς με καρκίνο ζουν δέκα χρόνια ή και περισσότερα. Κάποια μάλιστα συγκεκριμένα είδη καρκίνου, έχουν ακόμη μεγαλύτερα προσδόκιμα επιβίωσης, ιδίως αν διαγνωστούν εγκαίρως.

«Θα χάσω τα μαλλιά μου;»

Είναι μια από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνουν οι περισσότεροι ογκολογικοί ασθενείς μετά τη διάγνωση του καρκίνου- ιδίως οι γυναίκες. Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι ένα ποσοστό που πλησιάζει το 10% αρνούνται τη χημειοθεραπεία λόγω του φόβου ότι θα χάσουν τα μαλλιά τους. Ωστόσο, δεν προκαλούν όλα τα χημειοθεραπευτικά σχήματα απώλεια μαλλιών. Πολλές από τις θεραπείες που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας και χρησιμοποιούμε ευρέως, όπως η ανοσοθεραπεία και οι στοχευμένες θεραπείες, δεν προκαλούν αλωπεκία.

«Πώς θα προστατεύσω εμένα και τα μέλη της οικογένειάς μου από την εμφάνιση νεοπλασίας;»

Η αποφυγή του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ, μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και φτωχή σε κόκκινο κρέας και η καθημερινή άσκηση μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου για το σύνολο του πληθυσμού.

Πολύ σημαντική είναι και η πραγματοποίηση όλων των αναγκαίων προληπτικών εξετάσεων, ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, ώστε ακόμη κι αν ο καρκίνος εμφανιστεί, να διαγνωστεί όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα. Είναι γεγονός, ότι η έγκαιρη διάγνωση στον καρκίνο συχνά ισοδυναμεί με ίαση.

«Θα μπορώ να δουλέψω στη διάρκεια της θεραπείας μου;»

Η ζωή δεν σταματά με τη διάγνωση του καρκίνου, ούτε φυσικά με τη θεραπεία του. Η θεραπεία, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν απαιτεί νοσηλεία, ενώ οι ανεπιθύμητες ενέργειες της θεραπείας είναι πλέον διαχειρίσιμες, εξασφαλίζοντας ικανοποιητική ποιότητα ζωής στους ασθενείς.

Το να παραμείνει κάθε ασθενής ενεργός και να συνεχίσει απρόσκοπτα την καθημερινή του ζωή, δεν είναι απλώς επιθυμία, είναι ο στόχος της σύγχρονης προσέγγισης του ογκολογικού ασθενούς.

Μάλιστα, για τον σκοπό αυτό προσφέρονται πλέον στον ασθενή υποστηρικτικές υπηρεσίες: ψυχολογική και διατροφική υποστήριξη, yoga, βοήθεια από αναισθησιολόγο, συμβουλές από αισθητικό, εναλλακτικές θεραπείες.

Και μία αλήθεια: H γνώση είναι δύναμη

Είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής με καρκίνο να αποκτήσει τις γνώσεις που χρειάζεται για την περίπτωσή του, να αποκτήσει δεξιότητες για τη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων που σχετίζονται με την πάθηση ή τη θεραπεία του, ώστε τελικά να νιώσει πως ανακτά τον έλεγχο της ζωής του. Σε αυτό μπορεί να συμβάλει η καλή επικοινωνία  με τον Ογκολόγο του και τη διεπιστημονική ομάδα υποστήριξης, που θα πρέπει να βρίσκονται κάθε στιγμή δίπλα στον ασθενή, έτοιμοι να απαντήσουν σε κάθε απορία και να προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη, πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά τη θεραπεία του.

Μελέτες έχουν αποδείξει ότι ο ασθενής που αισθάνεται ψυχολογικά δυνατός έχει και καλύτερη ανάρρωση.