SARS-CoV-2: Απειλή για το κεντρικό και το περιφερικό νευρικό σύστημα

Επικίνδυνος μπορεί να είναι ο ιός SARS-CoV-2 τόσο για το κεντρικό όσο και για το περιφερικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας πιθανότατα εγκεφαλοπάθεια, υποξαιμικής ή μεταβολικής αιτιολογίας, σύμφωνα με επιστημονικό άρθρο στο περιοδικό Annals of Neurology.

Χαρακτηριστικό σε μια τέτοια περίπτωση, θεωρούν οι συγγραφείς του άρθρου Koralnik και Tyler, ότι οι ασθενείς εμφανίζουν δυσχέρεια στις εκτελεστικές λειτουργίες, λήθαργο, σύγχυση, ή και κώμα.

Το άρθρο αυτό σχολιάζουν οι Ιατροί της Β’ Νευρολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ: Λίνα Παλαιοδήμου (Νευρολόγος), Γεώργιος Τσιβγούλης (Καθηγητής Νευρολογίας), Κωνσταντίνος Βουμβουράκης (Καθηγητής Νευρολογίας).

Οι επιστήμονες εξηγούν ότι σε ασθενείς με διαταραχές πηκτικού μηχανισμού και υπερπηκτικότητας, «ιδίως σε βαριά πάσχοντες ασθενείς, έχει περιγραφεί συνύπαρξη αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων (ΑΕΕ)».

Τα δε Ισχαιμικά ΑΕΕ εκδηλώνονται «τόσο σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας στους οποίους συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακή νόσος, κάπνισμα), αλλά και σε νεότερους ασθενείς».

Αξιοσημείωτο είναι ότι σε ορισμένους νέους ασθενείς εμφανίζεται ισχαιμικό ΑΕΕ λόγω απόφραξης μεγάλου αγγείου χωρίς να έχουν κανέναν άλλο γνωστό παράγοντα κινδύνου, ενώ είχαν ήπια νόσηση από COVID-19.

Οι ερευνητές αποδίδουν σε πιθανό υποκείμενο μηχανισμό την αγγειοπάθεια ή αγγειίτιδα σε ορισμένες περιπτώσεις ισχαιμικών ΑΕΕ, «αντίστοιχα με αυτόν που παρατηρείται στα παιδιά που εμφανίζουν νόσο τύπου Kawasaki μετά από COVID-19».  

«Η άμεση προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος από τον ιό SARS-CoV-2 πιθανολογείται, καθώς έχουν περιγραφεί στη βιβλιογραφία διάφορα περιστατικά με μηνιγγίτιδα ή/και εγκεφαλίτιδα» σημειώνουν οι επιστήμονες.

Οι ίδιοι είναι επιφυλακτικοί  καθώς «απόλυτες ενδείξεις άμεσης προσβολής, όπως είναι το θετικό τεστ RT-PCR για τον ιό SARS-CoV-2 στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, η ενδοθηκική σύνθεση ειδικών αντισωμάτων έναντι του ιού και η ανίχνευση του αντιγόνου ή του γενετικού υλικού του ιού σε παθολογοανατομικό παρασκεύασμα εγκεφάλου, δεν έχουν περιγραφεί στο σύνολό τους». 

Συμπτώματα

Οι ερευνητές δεν αποκλείουν το γεγονός το περιφερικό νευρικό σύστημα να είναι ένας ακόμη στόχος του ιού SARS-CoV-2, «με πλέον χαρακτηριστικό και συχνό σύμπτωμα την ανοσμία/υποσμία και την αγευσία, η οποία συναντάται έως και στο 80% των ασθενών».

Επίσης, έχουν διαπιστωθεί τα συμπτώματα της αδυναμίας και  των μυαλγιών, έως και η εμφάνιση ραβδομυόλυσης από την προσβολή των σκελετικών μυών.

Μετά-λοιμώδη σύνδρομα

Άξιο αναφοράς είναι ότι ο μηχανισμός προσβολής του νευρικού συστήματος από τον εν λόγω ιό μπορεί να επιφέρει μετά-λοιμώδη σύνδρομα μετά από νόσο COVID-19, όπως είναι η οξεία πολυρριζονευροπάθεια (Gullain-Barre σύνδρομο) με τις διάφορες παραλλαγές, η οξεία αιμορραγική νεκρωτική εγκεφαλίτιδα και η οξεία διάσπαρτη εγκεφαλομυελίτιδα.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, «η απώλεια ρυθμιστικού ελέγχου της ανοσολογικής αντίδρασης και η εμφάνιση καταιγίδας κυτταροκινών παίζουν σπουδαίο ρόλο στην παθογένεια των συνδρόμων».

Όμως, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι είναι δυνατόν τέτοιες εξελίξεις «να αποτελέσουν και πιθανό μελλοντικό θεραπευτικό στόχο με τη χορήγηση ανοσο-τροποποιητικών φαρμάκων».