Πως επιδρά ο SARS-CoV-2 στον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό

Τις επιπτώσεις στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και τις νευρολογικές εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια νόσησης με COVID-19 έθεσε στο μικροσκόπιο in vitro μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurobiology of Disease.

Επιδίωξη της μελέτης είναι η διερεύνηση των επιπτώσεων του SARS-COV-2 στη μικροαγγειακή εγκεφαλική κυκλοφορία και τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό.

Τη εν λόγω δημοσίευση σχολιάζουν ο Καθηγητής Νευρολογίας και Διευθυντής της Β΄ Νευρολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ Γεώργιος Τσιβγούλης, ο Καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ  Βουμβουράκης Κωνσταντίνος και η Νευρολόγος Λίνα Παλαιοδήμου.

Οι επιστήμονες εξέτασαν εγκεφαλικά παθολογοανατομικά παρασκευάσματα και επαλήθευσαν ότι το Μετατρεπτικό Ένζυμο της Αγγειοτενσίνης – 2 (ACE2), το οποίο «είναι ο κύριος στόχος πρόσδεσης του ιού SARS-CoV-2, βρίσκεται σε πληθώρα σε όλα τα εγκεφαλικά αγγεία κάθε διαμέτρου».

Πιο ευάλωτοι στην πρόσδεση του ιού στις συγκεκριμένες θέσεις και στην εμφάνιση αντίστοιχων νευρολογικών εκδηλώσεων πιθανότατα είναι οι ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση ή ανοϊκή διαταραχή εξαιτίας των  υποδοχέων ACE2 που φαίνεται να υπερεκφράζονται.

Στη συνέχεια οι ερευνητές προχώρησαν στην κατασκευή δισδιάστατων και τρισδιάστατων μοντέλων του αιματο-εγκεφαλικού φραγμού. Με τον τρόπο αυτό οι επιστήμονες μπόρεσαν να εξετάσουν «την επίδραση των ακανθωδών πρωτεϊνών του ιού (spike proteins) και συγκεκριμένα των υπομονάδων S1 και S2, στη λειτουργία και την ακεραιότητα του φραγμού».

Σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης «και οι δύο υπομονάδες καθιστούν τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό διαπερατό μέσω της έντονης προφλεγμονώδους αντίδρασης και της ενεργοποίησης των ενδοθηλιακών κυττάρων».

Το γεγονός αυτό ενδεχομένως να αποτελεί το «κλειδί» για να ερμηνευθούν οι νευρολογικές εκδηλώσεις σε αρκετές περιπτώσεις, αλλά και ο νευροτροπισμός του SARS-CoV-2  καθώς και η διείσδυσή του στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.