Τι έδειξε ο συνδυασμός δόσεων διαφορετικών εμβολίων

Ο συνδυασμός εμβολίων και συγκεκριμένα των εταιρειών Oxford-AstraZeneca και Pfizer-BioNTech μπορεί να εξασφαλίσει ισχυρή ανοσιακή απάντηση έναντι  του SARS-CoV-2, σύμφωνα με μελέτη.

Το στοιχείο αυτό καταδεικνύουν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα από τη δοκιμή σε περισσότερα από 600 άτομα.

H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Ήδη σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες συνιστάται σε ορισμένους  εμβολιαζόμενους στους οποίους χορηγήθηκε η πρώτη δόση του εμβολίου της AstraZeneca, να τους χορηγηθεί η δεύτερη δόση ενός εναλλακτικού εμβολίου.

«Φαίνεται ότι το εμβόλιο Pfizer ενίσχυσε σημαντικά την ανάπτυξη αντισωμάτων σε εμβολιασμούς με μια δόση του εμβολίου της AstraZeneca», ανέφερε ο Dr. Zhou Xing, ανοσολόγος στο Πανεπιστήμιο McMaster στο Χάμιλτον του Καναδά.

Δοκιμές

Η αρχή έγινε τον προηγούμενο Απρίλιο, με την  ισπανική δοκιμή CombivacS που περιέλαβε 663 άτομα, τα οποία είχαν ήδη λάβει μια δόση του εμβολίου της Oxford–AstraZeneca,  εμβόλιο με αβλαβή «αδενοϊό». Τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων επιλέχθηκαν τυχαία να λάβουν το mRNA εμβόλιο της Pfizer, τουλάχιστον οκτώ εβδομάδες μετά την πρώτη δόση. Η ομάδα ελέγχου 232 ατόμων δεν είχε λάβει την προηγούμενη «ενίσχυση».

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η δεύτερη δόση του εμβολίου mRNA που χαρακτηρίζεται ως «ενισχυτής» αύξησε σημαντικά την ανοσιακή απάντηση των συμμετεχόντων που τους είχε χορηγηθεί δόση με το εμβόλιο  Oxford-AstraZeneca. Μετά τη δεύτερη δόση, οι συμμετέχοντες άρχισαν να παράγουν πολύ υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων εξουδετερώνοντας το SARS-CoV-2 σε εργαστηριακές δοκιμές. Οι συμμετέχοντες που δεν έλαβαν δεύτερη δόση δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στα επίπεδα αντισωμάτων.

Ετερόλογη ενίσχυση

Σημειώνεται πως η εν λόγω στρατηγική γνωστή ως ετερόλογη ενίσχυση (prime–boost), έχει εφαρμοσθεί και για εμβόλια άλλων ασθενειών, όπως ο Έμπολα και  φαίνονται πολλά υποσχόμενες, σύμφωνα με τον Dan Barouch, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Ιολογίας και Εμβολίων στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess στη Βοστώνη των ΗΠΑ.

Κατά τον Dr. Xing , η ανοσιακή απάντηση μετά της ενίσχυσης με τη δεύτερη δόση είναι ακόμη ισχυρότερη από αυτή που επάγεται στα περισσότερα άτομα μετά τη λήψη δύο δόσεων του εμβολίου Oxford-AstraZeneca. Ωστόσο, προς το παρόν δεν γνωρίζουμε εάν τα επίπεδα ανοσίας είναι διαφορετικά σε σχέση με εκείνα που αναπτύσσονται μετά από δύο δόσεις εμβολίων mRNA, τα οποία προκαλούν μια ιδιαίτερα ισχυρή ανάπτυξη αντισωμάτων μετά από τη δεύτερη δόση.

Ερωτήματα

Ωστόσο παραμένουν ερωτήματα όπως τι θα συμβεί αν οι άνθρωποι χρειάζονται μια τρίτη δόση για να παρατείνουν την ανοσία, ή να προστατευθούν από αναδυόμενα μεταλλαγμένα στελέχη. Άξιο λόγου είναι ότι οι επαναλαμβανόμενες δόσεις εμβολίων που βασίζονται σε ιικούς φορείς, όπως αυτό της Oxford-AstraZeneca τείνουν να είναι λιγότερο αποτελεσματικές, επειδή το ανοσοποιητικό σύστημα επάγει απάντηση έναντι στον αδενοϊό.

Ακόμη θα πρέπει να εξετασθεί εάν τα εμβόλια RNA προκαλούν ανεπιθύμητες ενέργειες με πρόσθετες δόσεις. Στη μελέτη Com-COV του Ηνωμένου Βασιλείου εξετάστηκε ο  συνδυασμός των δύο αυτών εμβολίων,  διαπιστώθηκε ότι τα άτομα στις ομάδες συνδυασμού παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά ήπιων ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως πυρετός, από ότι τα άτομα που έλαβαν δύο δόσεις του ίδιου εμβολίου.

Στην δε ισπανική δοκιμή CombivacS, οι ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν συχνές και παρόμοιες με εκείνες που παρατηρήθηκαν στα τυπικά σχήματα εμβολίων COVID-19. Καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια δεν αναφέρθηκε.