Ούριος άνεμος για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών στην Ελλάδα

Τα βήματα προόδου αλλά και τα εμπόδια για την διεξαγωγή των κλινικών ερευνών στην χώρα μας αναδείχθηκαν στο πρώτο πάνελ με θέμα «Κλινικές Μελέτες στην Ελλάδα- εξελίξεις και προοπτικές», του συνεδρίου «HACRO CLINICAL TRIALS FORUM – Developments and Perspectives». Στις θετικές εξελίξεις περιλαμβάνεται η ομογενοποίηση των διαδικασιών των κλινικών μελετών  της χώρας αλλά και η δρομολόγηση λειτουργίας πλατφόρμας που θα εμπεριέχει όλες τις ψηφιακές πληροφορίες για την διεξαγωγή κλινικών μελετών. 

Στην συζήτηση που συντόνισε η Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος CORONIS Research Ευαγγελία Κοράκη, ο Γενικός Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Υπουργείο Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος έδωσε έμφαση στα οφέλη για ασθενείς και την οικονομία της χώρα, αναφερόμενος στην πρόσβαση σε θεραπείες και στο προσδόκιμο ζωής και προστιθέμενη αξία για την χώρα με τη δημιουργία θέσεων υψηλής εξειδίκευσης και αύξηση εσόδων επαγγελματιών Υγείας. Η δημιουργία  ευνοϊκών συνθήκων αποτέλεσε για την  κυβέρνηση της ΝΔ και του Υπουργείου Υγείας εξετάζοντας  τη βελτίωση των δυνατοτήτων. Η αρχή έγινε με τη δημιουργία κοινότητας ανθρώπων, τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και των διαδικασιών και την αξιοποίηση της τεχνολογίας, ενώ δημιουργήθηκε ομάδα εργασίας για τη βελτίωση πλαισίου διεξαγωγής μελετών με εκπροσώπους από διάφορους φορείς και την Ένωση Ασθενών Ελλάδας  και φορέων της φαρμακοβιομηχανίας. Η κ. Κοράκη ως συντονίστρια του πάνελ επεσήμανε ότι στην προσπάθεια συνεννόησης εισακούστηκαν όλες οι πλευρές και υπήρξε συνέργεια και στρατηγικό πλάνο. Όσο για τα επόμενα εγχειρήματα, ο κ. Κωτσιόπουλος πρόσθεσε ότι στο μέλλον χρειάζονται και έχουν δρομολογηθεί η ομογενοποίηση των  διαδικασιών στα νοσοκομεία μέσα από τη λειτουργία νοσοκομείων πιλότων,  στα οποία θα επέλθει η προτυποποίηση για  τις κλινικές μελέτες. Ένα ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον θα φιλοξενεί όλες πληροφορίες μέσω του ΕΟΦ και ήδη ο διαγωνισμός είναι στον αέρα για  την πλατφόρμα που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και θα ολοκληρωθεί  η υλοποίηση όπως εκτιμάται στις αρχές του 2024 και εντός έτους θα αρχίσει η παραγωγική διαδικασία.

Από την πλευρά του ο MD,Phd​ Ιατρός –Γαστρεντερολόγος​  Α. Προϊστάμενος ΔΦΜΕ  ΕΟΦ Στέφανος Ι. Ταραζής  εξήγησε ότι η ανάγκη για την εφαρμογή του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού καθώς διαπιστώθηκε ότι οι κλινικές μελέτες στον δυτικό Ειρηνικό απορροφούσαν το μέγιστο και η Ευρώπη αποφάσισε να σταματήσει την «αιμορραγία» πόρων και να επιτευχθεί η ανάπτυξη κλινικών μελετών. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι πρωτοπόροι στο τομέα. Η Ελλάδα δεν είναι σε τόσο κακή κατάσταση, βρίσκεται στην κατάταξη μετά τη Νέα Ζηλανδία, υπάρχει όμως μεγάλη πρόκληση για την βελτίωση της θέσης, ακολουθώντας τα «μονοπάτια» της Τεχνολογίας και την αξιοποίηση του επιστημονικού προσωπικού.

Στην σημερινή επίσκεψη του πρώην πρωθυπουργού για το πρόγραμμα «ΟΙΚΟΘΕΝ» που υλοποιείται στο νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» αναφέρθηκε  η  Διοικητής-Πρόεδρος ΔΣ, Γ.Α.Ο.Ν.Α. «Ο Άγιος Σάββας» Όλγα Μπαλαούρα. Στόχος του προγράμματος είναι οι ογκολογικοί ασθενείς να κάνουν θεραπεία στο σπίτι τους. Ήδη στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί 10 άτομα και μέχρι τέλος του μηνά 80 ασθενείς. Η κ. Μπαλαούρα ενημέρωσε τους παρευρισκόμενους ότι στο νοσοκομείο είναι ενεργές 26 Μη Παρεμβατικές Κλινικές Μελέτες για το έτος 2022-2023, με το συνολικό ποσό να ανέρχεται στα 2.583.557,00 ευρώ.​ Το κέρδος του Νοσοκομείου υπολογίζεται σε 309.146,00 ευρώ.​ Τα νούμερα όμως είναι εξαιρετικά μικρά, όπως σχολίασε η κ. Μπαλαούρα, για ένα νοσοκομείο σαν τον Άγιο Σάββα, καθώς είναι  περιορισμένες οι δυνατότητες  όταν το νοσοκομείο μόνο του πρέπει να τρέξει να τρέξει τις μελέτες.

Ο Διευθυντής Ιατρικού Τμήματος ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ, Συντονιστής Ομάδας Κλινικών Μελετών ΣΦΕΕ Ιωάννης Χονδρέλης αναφέρθηκε στην κλινική έρευνα ως κλάδος που βρίσκεται σε μεγάλη διαδικασία αλλαγών, ώστε να μπει σε μια νέα εποχή.  Ένα καθοριστικό βήμα εξασφαλίζεται στις αποκεντρωμένες κλινικές Δοκιμές με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στις διαδικασίες και στις υπηρεσίες την κλινικής έρευνας με στόχο να κάνουν την ζωή των ασθενών πιο εύκολη. Η ασθενοκεντρική προσέγγιση επιχειρεί να μεταφέρει τις διαδικασίες από το νοσοκομείο στο σπίτι. Σύμφωνα με τον κ. Χονδρέλη χρειάζεται νομοθετικό πλαίσιο αλλά  και νοσοκομεία με υποδομές, όπως είναι ο ψηφιακός φάκελος ασθενών. 

Από την πλευρά της, η Παθολόγος Ογκολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Ογκολογίας ΕΚΠΑ Φλώρα Ζαγούρη  με την εμπειρία του νοσοκομείου  «Αλεξάνδρα» ως υπεύθυνη για τους συμπαγούς όγκους και ήδη τη λειτουργία του  ξεχωριστού τμήματος κλινικών μελετών περιέγραψε τις δυσκολίες στο στήσιμο και τη λειτουργία του τμήματος και την έλλειψη εκπαιδευόμενου προσωπικού, αλλά και την ροή των ανθρώπινων πόρων προς τις φαρμακευτικές εταιρείες καθώς και την έλλειψη υποδομών για παράδειγμά κατάλληλων χώρων. «Είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζονται  οι κλινικές μελέτες και χρειάζονται για τους ασθενείς» σημείωσε χαρακτηριστικά Ζαγούρη, σχολιάζοντας ότι υπάρχουν οφέλη ακόμα και από μια αρνητική κλινική μελέτη.