Ένωση Ασθενών: Διαρθρωτικές αλλαγές και αύξηση προϋπολογισμού για το Φάρμακο

Έντονη ανησυχία για τον κίνδυνο περιορισμού της πρόσβασης των ασθενών στις απαραίτητες θεραπείες εκφράζει η Ένωση Ασθενών Ελλάδας μετά την ανακοίνωση  της υπέρβασης της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης. Σε συνάντηση με εκπροσώπους του κλάδου τονίστηκε η αναγκαιότητα διασφάλισης των καινοτόμων θεραπειών, η σταδιακή μείωση του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών στα φάρμακα, καθώς και η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων.

Με στόχο να αποφευχθούν δυσμενείς η Ένωση Ασθενών Ελλάδας, πραγματοποίησε χθες συνάντηση με τους εκπροσώπους των συνδέσμων φαρμακευτικών επιχειρήσεων της χώρας μας. Συγκεκριμένα στη συνάντηση συμμετείχαν εκ μέρους του ΣΦΕΕ ο αναπληρωτής πρόεδρος  Κωνσταντίνος Παναγούλιας, το μέλος του Δ.Σ. Κυριάκος Μπερμπεριάν, ο γενικός διευθυντής Μιχάλης Χειμώνας και στελέχη της διοίκησης, από την πλευρά της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας ο εντεταλμένος σύμβουλος και μέλος του Δ.Σ.  Βασίλειος Πενταφράγκας καθώς και η γενική διευθύντρια  Φαίη Κοσμοπούλου και στελέχη της διοίκησης, ενώ από το PhARMA Innovation Forum η πρόεδρος  Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, το μέλος του Δ.Σ. κα. Cornelia Zanetti και ο γενικός διευθυντής  Ιωάννης Κωτσιόπουλος. Την Ένωση Ασθενών Ελλάδας εκπροσώπησαν η πρόεδρος,  Βάσω Ραφαέλα Βακουφτσή, η Β’ Αντιπρόεδρος  Κατερίνα Κουτσογιάννη, ο γενικός γραμματέας  Νίκος Δέδες, η αναπληρώτρια γενική γραμματέας  Μαρία Ευστρατίου, η διευθύντρια  Ναταλία Τουμπανάκη και ο υπεύθυνος Δημοσίων Υποθέσεων Τάσος Σαμουηλίδης.

Οι εταίροι συζήτησαν το θέμα της διασφάλισης έγκαιρης και ισότιμης πρόσβασης στην έστω περιορισμένη υφιστάμενη   φαρμακευτική καινοτομία. Κοινό σημείο αναφοράς έγινε η παραδοχή ότι η συνεχής αύξηση των επιστροφών φαρμάκων μειώνει τα κίνητρα εισαγωγής νέων φαρμάκων και περιορίζει την κυκλοφορία προϊόντων στην ελληνική αγορά. Ακόμη επισημάνθηκε το χάσμα μεταξύ των εισοδηματικών ομάδων στην Ελλάδα με συνέπεια μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες και την ανισότητα πρόσβασης στη φαρμακευτική περίθαλψη, γεγονός που απαιτεί συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων (Πολιτεία, PIF, ΣΦΕΕ, ΠΕΦ και Ένωση Ασθενών Ελλάδας) και συντονισμένες ενέργειες. Επίσης, επισημάνθηκε η ανάγκη καλυτέρευσης διαδικασιών αποζημίωσης και διαπραγμάτευσης φαρμάκων. Μια ολιστική προσέγγιση και μακρόχρονος σχεδιασμός χρειάζεται η πρόσβαση στη φαρμακευτική περίθαλψη. Ενδεικτικό είναι ότι στην Ελλάδα οι άμεσες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία των ασθενών είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ. «Η αύξηση της ιδιωτικής δαπάνης υποδηλώνει μεταξύ άλλων την ανεπάρκεια του δημόσιου συστήματος να εκτιμήσει και να καλύψει πλήρως τις ανάγκες των πολιτών» τονίζεται στην ανακοίνωση, σχολιάζοντας ότι επιφέρει ένα περιβάλλον ανασφάλειας για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους, οδηγώντας τους τελικά σε καταστροφικές δαπάνες για την υγεία. Προς επίλυση του προβλήματος η σταδιακή μείωση του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών στα φάρμακα, ιδίως για τις θεραπείες χρόνιων παθήσεων, θα μπορούσε να περιορίσει την ιδιωτική δαπάνη και να βελτιώσει την πρόσβαση.

Τον  προβληματισμό της εκφράζει η Ένωση για τον κίνδυνο περιορισμού της πρόσβασης των ασθενών στα απαραίτητα φάρμακα, είτε λόγω αδυναμίας των πολιτών να ανταπεξέλθουν στο κόστος της συμμετοχής, είτε λόγω του ενδεχόμενου απόσυρσης υφιστάμενων θεραπειών, ή μη εισαγωγής καινοτόμων φαρμάκων στη χώρας μας. Η Ένωση υποστηρίζει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για:

1. Ενίσχυση της δημόσιας χρηματοδότησης της υγείας και κατ’ επέκταση και του προϋπολογισμού του φαρμάκου, τουλάχιστον στα επίπεδα του Ευρωπαϊκού μέσου όρου, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης κάλυψη των φαρμακευτικών και ιατρικών αναγκών των ασθενών και να αποτραπεί η συνεχής μετακύλιση του κόστους σε αυτούς. Σημειώνεται ότι οι δημόσιες δαπάνες υγείας ως ποσοστό των συνολικών κυβερνητικών δαπανών στην Ελλάδα βρίσκονται στο 10% σε αντίθεση με το μέσο όρο των χωρών της ΕΕ που είναι στο 14%, ενώ η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη για την υγεία παραμένει ακόμα πολύ χαμηλή και σημαντικά κατώτερη του Μ.Ο. των χωρών της Ε.Ε.
2. Διασφάλιση της καθολικής, συνεχούς και ομαλής πρόσβασης τόσο στα υφιστάμενα όσο και σε νέα καινοτόμα φάρμακα και θεραπείες, που είναι ζωτικής σημασίας για την ποιότητα ζωής και την επιβίωση των ασθενών, χωρίς εμπόδια ή καθυστερήσεις στην έγκριση και την προμήθεια τους, έτσι ώστε τα φαρμακευτικά προϊόντα:

α) να διατίθενται σε εύλογο χρόνο,

β) να χορηγούνται σύμφωνα με τις θεραπευτικές ανάγκες και τα θεραπευτικά πρωτόκολλα,

γ) να είναι προσβάσιμα ανεξάρτητα από τοποθεσία, ηλικία ή εισόδημα, και

δ) το κόστος για τους ασθενείς (συμμετοχή) να λαμβάνει υπόψη κριτήρια όπως ηλικία, εισόδημα, βαρύτητα της πάθησης και συννοσηρότητες, έτσι ώστε να μην επιβαρύνονται δυσανάλογα ομάδες συμπολιτών μας.

3. Διαφάνεια και επικοινωνία σχετικά με τις οικονομικές υπερβάσεις και τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποκατάσταση της ισορροπίας στον τομέα της υγείας, έτσι ώστε οι ασθενείς να έχουν πλήρη εικόνα και να γνωρίζουν τα επόμενα βήματα.

Η Ένωση σημειώνει ότι «χρειάζεται να τεθούν οι  αρχές και το σκεπτικό μιας Εθνικής Φαρμακευτικής Πολιτικής, η οποία θα προσδιορίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια ποια θα πρέπει να είναι η φαρμακευτική δαπάνη που θα καλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού με το αποδοτικότερο κόστος, θα αξιολογεί σε πραγματικό χρόνο, θα παρεμβαίνει και θα καθορίζει την φαρμακευτική δαπάνη, ενώ θα διασφαλίζει τη λειτουργία αποτελεσματικών ελεγκτικών μηχανισμών». Υπέρ τάσσεται η Ένωση  της  πρόθεσης της Κυβέρνησης «να υιοθετήσει ένα μνημόνιο συνεργασίας που να θέτει μακροχρόνιο και δεσμευτικό πλαίσιο στη φαρμακευτική πολιτική με στόχο τη δημιουργία ενός προβλέψιμου, σταθερού και βιώσιμου περιβάλλοντος, την έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε όλες τις θεραπείες που έχουν ανάγκη και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας».

Αναγκαίες μεταρρυθμίσεις:

• Εφαρμογή εκτεταμένων προγραμμάτων πρόληψης,
• αποζημίωση γενετικών εξετάσεων και βιοδεικτών,
• επέκταση και τήρηση θεραπευτικών πρωτοκόλλων, σύνδεση τους με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση ώστε να τεθούν σαφή όρια,
• εφαρμογή ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα νοσοκομεία και
• εφαρμογή ενός εθνικού πλαισίου διαλειτουργικότητας,
• δημιουργία μητρώων ανά θεραπευτική κατηγορία,
• επέκταση κλειστών ανά Τμήμα/κλινική φαρμακευτικών προϋπολογισμών,
• προώθηση της υποκατάστασης -όπου αυτό είναι εφικτό- θεραπειών από γενόσημα,
• περαιτέρω εφαρμογή διαγωνισμών ή/και διαπραγματεύσεων,
• εφαρμογή νέων μοντέλων αποζημίωσης με βάση το θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με την Ένωση στο μέλλον θα πρέπει η Πολιτεία να εξετάσει και την υιοθέτηση και άλλων μέτρων όπως είναι συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου με βάση το αποτέλεσμα, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα λήψης αποφάσεων βάσει κριτηρίων διαφόρων ειδών (συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου, συμφωνίες βασισμένες σε εκβάσεις υγείας ασθενών κ.λ.π.) και να διασφαλίσει τη δημιουργία αποτελεσματικών διαδικασιών σάρωσης ορίζοντα.