Στον «πάγο» το Εθνικό Σχέδιο Δράσεις για τις Ρευματικές Παθήσεις

Πολύτιμο εργαλείο για τη διαχείριση των ρευματικών παθήσεων, προς όφελος των ασθενών και του συστήματος υγείας, θα μπορούσε να αποτελέσει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, το οποίο όποιο παραμένει ανεκμετάλλευτο από το Υπουργείο Υγείας.

Το «Εθνικό Συμβούλιο για τις Ρευματικές Παθήσεις», δηλαδή η συνεργασία της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας (ΕΡΕ) και όλων των Ενώσεων Ασθενών με Ρευματοπάθειες διαμόρφωσε και κατέθεσε στην Αριστοτέλους το «Σχέδιο Δράσης για τις Ρευματικές Παθήσεις 2015-2019».

Ωστόσο, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης παραμένει σε κάποιο συρτάρι του ΚΕΣΥ, του οποίου αναμένει την έγκριση, αλλά και του Υπουργείου Υγείας,.

Το σχέδιο περιλαμβάνει 7 θεματικούς άξονες που αφορούν:
• Τις αναγκαίες πολιτικές υγείας και τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα υγείας που χρειάζεται να εφαρμοσθούν.
• Την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
• Την ανάγκη δημιουργίας αρχείων καταγραφής ρευματοπαθών.
• Την υποστήριξη και τη φροντίδα των χρόνιων ρευματοπαθών.
• Την ανάπτυξη του εθελοντισμού για τη συμπληρωματική κάλυψη των αναγκών.
• Την εκπαίδευση των ιατρών και των άλλων επαγγελματιών υγείας αλλά και των ίδιων των ασθενών και των οικογενειών τους.
• Την έρευνα για τις Ρευματικές Παθήσεις (στους τομείς της επιδημιολογίας, της αιτιοπαθογένειας, της κλινικής έρευνας, αλλά και των οικονομικών δεδομένων για την επιβάρυνση του συστήματος υγείας).
• Μεικτές υποεπιτροπές για την προώθηση των παραπάνω δράσεων αποτελούμενες από ιατρούς, ασθενείς και στελέχη θεσμικών φορέων θα συγκροτηθούν στο Forum των Stakeholders που διοργανώνεται στις 29/11/2015 στα γραφεία της ΕΡΕ-ΕΠΕΡΕ, Μεσογείων 387.
• Προγράμματα για την ολοκλήρωση των δράσεων αυτών πρόκειται να ενταχθούν για διεκδίκηση χρηματοδότησης στο νέο ΕΣΠΑ (2014-2020).

Η αντιμετώπιση των Ρευματικών Νόσων

Κλειδί για την σωστή αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων, με στόχο την πρόληψη των βλαβών, που επιβαρύνουν ασθενείς και τα οικονομικά της υγείας, είναι η έγκαιρη διάγνωση, καθώς πρόληψη ρευματικής νόσου δεν υπάρχει, όπως τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξη τύπο ο πρόεδρος της ΕΡΕ, Π. Τρόντζας.

Ωστόσο, όχι μόνο δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για έγκαιρη διάγνωση και πρώιμη θεραπεία, αλλά η χώρα πλήττεται και από την έλλειψη εξειδικευμένων νοσηλευτών, επαγγελματιών, δηλαδή, που έχουν εργαστεί ή έχουν εκπαιδευθεί για να αντιμετωπίζουν ασθενείς με ρευματικά νοσήματα.
Βέβαια, στην Ελλάδα δεν υπάρχει τέτοια εξειδίκευση, αλλά η ΕΡΕ ετοιμάζεται να θέσει το θέμα προκειμένου να καλυφθεί το σημαντικό αυτό κενό.

Την ίδια ώρα, αν και οι γιατροί ρευματολόγοι είναι αριθμητικά επαρκείς, οι περισσότεροι είναι ιδιώτες, ελάχιστοι βρίσκονται σε δημόσιες δομές, και επιπλέον είναι συγκεντρωμένοι στα κέντρα αστικά.

«Από τους 350 ρευματολόγους ούτε το 10%-11% είναι στο δημόσιο σύστημα», ανέφερε ο κ. Τρόντζας.
Παράλληλα, είναι δύσκολη η πρόσβαση στις δημόσιες δομές, τα φάρμακα είναι ακριβά και η κατανομή των πόρων ανορθολογική.

Συγκεκριμένα, γραφειοκρατία και ταλαιπωρία χαρακτηρίζουν την πρόσβαση στα ακριβά φάρμακα, ανορθολογική είναι η αντιμετώπιση στα ΚΕΠΑ, ελλιπής είναι η εκπαίδευση ιατρών και ασθενών, την ώρα που η κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα έχει ψαλιδιστεί.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ
Η 12η Οκτωβρίου κάθε έτους είναι η Παγκόσμια Ημέρα Αρθρίτιδας (World Arthritis Day – WAD). Το φετινό μήνυμα της WAD 2015-2016 καθορισμένο από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγεία (WHO) είναι: “It’s in your hands, take action” και έχει ως στόχους:
την ενημέρωση της ιατρικής κοινότητας, των άλλων επαγγελματιών υγείας, των ανθρώπων που πάσχουν από αυτές τις νόσους και εκείνων που τους φροντίζουν αλλά και του κοινού γενικότερα για τις Ρευματικές και τις άλλες Μυοσκελετικές Παθήσεις.
την ευαισθητοποίηση των ΜΜΕ αλλά και της πολιτείας για αυτά τα νοσήματα, ώστε να λαμβάνονται οι κατάλληλες αποφάσεις.
την εξασφάλιση δικτύου υποστήριξης για τους Ρευματοπαθείς και τις οικογένειές τους.

ΟΙ ΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Στην Ελλάδα οι Ρευματοπαθείς ανέρχονται περίπου σε 3.000.000 (13% του πληθυσμού πάσχει από Οστεοαρθρίτιδα, 11% από Οσφυαλγία, 4,8% από Αυχεναλγία, 4,5% από Οστεοπόρωση και 2,1% από τα σοβαρά Αυτοάνοσα Φλεγμονώδη Συστηματικά Ρευματικά Νοσήματα ενώ 1 στα 1000 παιδιά πάσχουν από Νεανική Αρθρίτιδα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις των ΡΠ η αιτιολογία παραμένει άγνωστη. Ο τρόπος ζωής (άσκηση, διατροφή, κάπνισμα, επάγγελμα, τόπος διαμονής κλπ) καθώς και οι κλιματολογικές συνθήκες δεν φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με τη παθογένεση των ΡΠ αλλά μπορούν να επηρεάσουν την εμφάνιση ή την εξέλιξη ορισμένων από αυτά τα νοσήματα.
Στην Ελλάδα οι ΡΠ αποτελούν την πρώτη κατά σειρά αιτία (μεταξύ όλων των νοσημάτων) χρόνιου προβλήματος υγείας (38,7%), μακροχρόνιας και βραχυχρόνιας σωματικής ανικανότητας (47,2% και 26,2% αντίστοιχα) και ιατρικών επισκέψεων (20,5%) ενώ κατατάσσονται στη δεύτερη θέση ως αιτία κατανάλωσης συνταγογραφούμενων και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (24,0 και 17,7% αντίστοιχα).
Οι ΡΠ προσβάλλουν όλες τις ηλικίες (όχι μόνο τους ηλικιωμένους) και συνοδεύονται από πόνο και ανικανότητα ενώ εάν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα οδηγούν σε αναπηρία και αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.
Στη χώρα μας εκτιμάται ότι το 25% των ασθενών με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα εγκαταλείπει την εργασία μέσα στα 5 πρώτα χρόνια από τη διάγνωση, ενώ 1 στους 2 ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε Ρευματολόγο και σε κατάλληλη θεραπεία λόγω της πολύχρονης οικονομικής κρίσης που πλήττει περισσότερο τις ευπαθείς ομάδες.
Όπως τόνισε ο κ. Π. Τρόντζας, Πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας (Ε.Ρ.Ε.-ΕΠ.Ε.Ρ.Ε.), σε σχετική συνέντευξη τύπου υπάρχουν σήμερα σημαντικές ελλείψεις στις δημόσιες δομές υγείας σε νοσηλευτικό προσωπικό και άλλους επαγγελματίες υγείας ενώ ελάχιστοι Ρευματολόγοι (λιγότεροι από το 10%) εργάζονται στο ΕΣΥ ή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Ο κ. Π. Τρόντζας τόνισε ότι οι καταστρεπτικές συνέπειες των ΡΠ που προκαλούνται στα πάσχοντα άτομα, στις οικογένειες τους και στην Εθνική Οικονομία μπορούν να ελαχιστοποιηθούν μόνον εάν εφαρμοσθεί η «πρώιμη διάγνωση και η κατάλληλη σύγχρονη θεραπεία».