Ο ύπνος απαραίτητος για το «restart» του εγκεφάλου

Σύμφωνα με την ευρέως διαδεδομένη θεωρία, ο ύπνος βοηθάει τη μνήμη και τη μάθηση ενισχύοντας τα δίκτυα που δημιουργούνται μεταξύ των νευρώνων όταν σχηματίζουμε νέες αναμνήσεις. Ωστόσο, ο Τζούλιο Τονόνι, καθηγητής Ψυχιατρικής και επικεφαλής του Κέντρου για τον Ύπνο και τη Συνείδηση της Σχολής Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Γουισκόνσιν-Μάντισον, και η συνεργάτης του Κιάρα Τσιρέλι υποστηρίζουν ακριβώς το αντίθετο.
Όπως έχει διαπιστώσει η Υπόθεση της Συναπτικής Ομοιόστασης (Synaptic Homeostasis Hypothesis – SHY) ο ύπνος ναι μεν βοηθάει τη μνήμη και τη μάθηση, όμως αυτό δεν το κάνει ενισχύοντας τις συνάψεις αλλά εξασθενώντας τις. Με την εξασθένηση αυτή, εξοικονομείται ενέργεια που εμποδίσει το κυτταρικό στρες, ενώ διατηρεί την ικανότητα των νευρώνων να αποκρίνονται επιλεκτικά στα ερεθίσματα.
«Ο ύπνος είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει ο εγκέφαλος για τη μάθηση και τη μνήμη» αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση ο καθηγητής Τονόνι. «Κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης η μάθηση ενισχύει τις συνδέσεις των συνάψεων σε όλο τον εγκέφαλο αυξάνοντας τις ανάγκες σε ενέργεια και προκαλώντας κορεσμό στον εγκέφαλο με νέες πληροφορίες. Ο ύπνος επιτρέπει στον εγκέφαλο να κάνει επανεκκίνηση, βοηθώντας τον να ενσωματώσει το νέο υλικό που μόλις έμαθε με παγιωμένες αναμνήσεις ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει εκ νέου την επόμενη μέρα».
Όπως σε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή έτσι και για στον εγκέφαλο, η «επανεκκίνηση» είναι απαραίτητη γιατί τον βοηθάει να «τακτοποιηθεί».