Είναι νόμιμη η κατ’ υπέρβαση νυκτερινών βαρδιών;

Του Μανώλη Πετρόπουλου, ΔΕ Πληρώματος Ασθενοφόρου ΕΚΑΒ Γρεβενών.

Θα πρέπει τα συνδικαλιστικά όργανα (συμπεριλαμβανομένου και τις Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας) να επανεξετάσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις που τυχόν έχουν γίνει ή οποιαδήποτε άλλη νόμιμη διάταξη νόμου με ισχύ και αφορούν τα πληρώματα των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ. Κάθε πράξη που δεν ενδείκνυται βάση νόμου και γενικότερα κείμενων Διατάξεων αλλά και εναρμόνισις σύμφωνα με τις Κοινοτικές Οδηγίες, είτε κατά παράβαση από τον ίδιο τον εργοδότη, που θέτει έτσι σε κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων τόσο σε εργατικά ατυχήματα όσο και από επαγγελματικές ασθένειες, πχ. Σακχαρώδης Διαβήτης κλπ. Θεωρώ, παρότι τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί κατά καιρούς με Τεχνικούς Ασφαλείας, ΔΕΝ μας έχει γίνει γνωστό η έγγραφη εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου ανά ειδικότητα και κλάδο. Επίσης, η απούσα παρουσία του ιατρού εργασίας μόνο βοήθεια δεν προσφέρει. Το ότι κατέγραψε το ιατρικό ιστορικό κάποιων υπαλλήλων δεν σημαίνει πως αυτό προστατεύει τον υπάλληλο.

Επίσης, θα πρέπει να ελέγχει την υγεία των εργαζομένων που πρόκειται να εργαστούν κατά την διάρκεια της νύχτας, όπως αυτά ορίζονται από τις Κείμενες Διατάξεις.

Τέλος, θα πρέπει ο εργοδότης να ενημερώνει την ΕΛ.ΑΣ. για τους εργαζομένους που απασχολεί κατά την νυκτερινή εργασία, όπως ορίζουν οι Κείμενες Διατάξεις.

Έχουμε και λέμε λοιπόν (αυτό το ολίγο):

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα (Νόμος 3528/2007), «ο υπάλληλος παρέχει την εργασία του μέσα στον οριζόμενο από τις κείμενες γενικές ή ειδικές διατάξεις χρόνο».

Η παραπάνω κατευθυντήρια διάταξη εξειδικεύεται από τις σχετικές ρυθμίσεις του Προεδρικού Διατάγματος 88/1999 (Ελάχιστες προδιαγραφές για την οργάνωση του χρόνου εργασίας σε συμμόρφωση με την οδηγία 93/104/ΕΚ). Σύμφωνα, λοιπόν, με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ως άνω ΠΔ, «για κάθε περίοδο 24 ωρών, η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη από έντεκα (11) συνεχείς ώρες. Η περίοδος των 24 ωρών αρχίζει την 00:01 και λήγει την 00:00 ώρα».

Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ΠΔ 88/1999, «στους εργαζόμενους εξασφαλίζεται ανά εβδομάδα, ελάχιστη περίοδος συνεχούς ανάπαυσης εικοσιτεσσάρων (24) ωρών, η οποία συμπεριλαμβάνει κατ’ αρχήν την Κυριακή, ανάλογα με τις ισχύουσες για κάθε κατηγορία εργαζόμενων διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και πρακτικές, στις οποίες προστίθενται οι έντεκα (11) συνεχείς ώρες της ημερήσιας ανάπαυσης του άρθρου 3 του παρόντος. Αν δικαιολογείται για αντικειμενικούς ή τεχνικούς λόγους ή από τις συνθήκες οργάνωσης της εργασίας μπορεί να ορισθεί ελάχιστη περίοδος ανάπαυσης εικοσιτεσσάρων (24) ωρών. Όπου προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις η Κυριακή, ως ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης, αυτή αρχίζει την 00:01 ώρα και λήγει την 00:00 ώρα. Για τους εργαζόμενους σε δραστηριότητες που λειτουργούν ολόκληρο το εικοσιτετράωρο με σύστημα διαδοχικών ομάδων εργασίας, η Κυριακή, μπορεί να αρχίζει την 06:00 ώρα ή την 07:00 ώρα και να λήγει την αντίστοιχη ώρα της Δευτέρας. Οι ρυθμίσεις των αμέσως προηγούμενων δύο εδαφίων ισχύουν αναλόγως και σε όσες περιπτώσεις, ως ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης προβλέπεται από την οικεία νομοθεσία άλλη ημέρα εκτός της Κυριακής».

Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι υπάρχει υποχρέωσης χορήγησης ελάχιστης περιόδου αναπαύσεως 24 ωρών ανά εβδομάδα, ήτοι τουλάχιστον ενός «ρεπό» την εβδομάδα, απαγορευμένης κάθε αντίθετης πρακτικής, που είναι ευθέως παράνομη και καταχρηστική.

Επιπλέον, για κάθε περίοδο 24 ωρών θα πρέπει να χορηγείται στον εργαζόμενο περίοδος τουλάχιστον 11 συνεχόμενων ωρών ανάπαυσης.

Ενόψει των ανωτέρω, οποιοδήποτε πρόγραμμα εργασίας αντιβαίνει το προεκτεθέντα θεσμικό πλαίσιο είναι παράνομο και καταχρηστικό και δεν μπορεί να εφαρμοστεί παρά μόνον για περιορισμένο χρονικό διάστημα και για την κάλυψη εκτάκτων και απρόβλεπτων αναγκών. Κατά τα ως άνω όλοι ανεξαιρέτως οι νοσηλευτές, στο πλαίσιο της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων, θα πρέπει να μετέχουν ισότιμα στο κυκλικό ωράριο. Εξάλλου, από καμία διάταξη νόμου δεν συνάγεται, ότι κάποιες κατηγορίες προσωπικού δύνανται να εξαιρεθούν από το σύστημα βαρδιών.

Περαιτέρω, όσον αφορά τη νυχτερινή εργασία σύμφωνα με το άρθρο 8 του ως άνω Προεδρικού Διατάγματος, 1. «ο κανονικός χρόνος εργασίας των εργαζομένων τη νύχτα δεν πρέπει να υπερβαίνει κατά μέσο όρο τις οκτώ ώρες ανά εικοσιτετράωρο σε περίοδο μιας εβδομάδας. Μπορεί να ορίζεται διαφορετική από την παραπάνω περίοδο αναφοράς με συλλογικές συμβάσεις εργασίας που συνάπτονται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο. Εάν η ελαχίστη περίοδος εικοσιτετράωρης εβδομαδιαίας ανάπαυσης που απαιτείται από το άρθρο 5 εμπίπτει σ’ αυτή την περίοδο αναφοράς, δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του μέσου όρου, 2. «Οι εργαζόμενοι τη νύχτα, όταν η εργασία την οποία εκτελούν ενέχει ιδιαίτερους κινδύνους ή σημαντική σωματική ή πνευματική ένταση, δεν πρέπει να εργάζονται περισσότερο από οκτώ ώρες κατά τη διάρκεια εικοσιτετράωρης περιόδου στην οποία πραγματοποιούν νυχτερινή εργασία. Η εργασία που ενέχει ιδιαίτερους κινδύνους ή σημαντική σωματική ή πνευματική ένταση, εφόσον δεν ορίζεται από την κείμενη νομοθεσία ή από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, καθορίζεται στο επίπεδο της επιχείρησης μετά από διαβούλευση μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων (Ν.1264/82) ή των εκπροσώπων τους για θέματα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων [άρθρα 2 (παράγραφος 4) και 10 του Π.Δ.17/96) και σύμφωνα με την γραπτή εκτίμηση κινδύνου [άρθρο 8 (παράγραφος 1) του Π.Δ.17/96], στην οποία θα πρέπει να εκτιμώνται και οι κίνδυνοι που συνδέονται με την νυχτερινή εργασία».

Επομένως, η νυχτερινή εργασία περιλαμβάνει την παροχή εργασίας για οκτώ συνεχόμενες ώρες ανά εικοσιτετράωρο σε περίοδο μιας εβδομάδας. Εκ των παραπάνω διατάξεων δεν καθιερώνεται κάποια μορφή διάκρισης μεταξύ νεότερων και παλαιότερων υπαλλήλων αναφορικά με την συχνότητα εκτέλεσης νυχτερινών βαρδιών. Υπογραμμίζεται, δε, ότι τέτοια διάκριση δεν εισάγεται από καμία διάταξη γενικού ή ειδικού περιεχομένου, που να αφορά είτε όλους ανεξαιρέτως τους δημοσίους υπαλλήλους, είτε αποκλειστικά τους νοσηλευτές των νοσοκομείων.

Κλείνοντας, πρέπει να τονίσω την δύναμη αλλά και το βάρος που έχουν οι Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας και πάντα σε συνεργασία με τα σωματεία εργαζομένων. Δραστήρια Επιτροπή και Σωματεία αλλά και ενεργό εργαζόμενο στα κοινά, αποτρέπουν κάθε επιβλαβή επιβάρυνση της υγείας του εργαζομένου.

Πηγή: ekabnews.gr