Κατανάλωση γενοσήμων: Προσεγγίζοντας την αλήθεια

Του Ι. Καραφύλλη, Supply Chain and Procurement expert

Ο ν.4472/2016 προβλέπει την υποχρέωση για την πώληση γενοσήμων φαρμάκων από τα φαρμακεία και δίνει κίνητρα για όσα υπερβαίνουν μηνιαίως, κατ’ όγκο πωλήσεων, το 25%, των φαρμάκων που περιλαμβάνονται στις συνταγές που εκτελούνται σε αυτά. Τα φαρμακεία θα λαμβάνουν υποχρεωτική έκπτωση από τις φαρμακευτικές εταιρείες.

Τίθονται όμως κάποια ερωτήματα. Η συνταγογράφηση, σύμφωνα με τη νομοθεσία, δεν γίνεται από τους γιατρούς  με δραστική ουσία? Ο φαρμακοποιός δεν υποχρεούται να ενημερώνει ενυπόγραφα τον ασθενή για το φθηνότερο γενόσημο και με ποιο ποσό θα επιβαρυνθεί ο ίδιος του εάν επιλέξει κάποιο άλλο φάρμακο?

Ο ν.4472/2017 αναγράφει επίσης για τον υπολογισμό του στόχου ανά θεραπευτική κατηγορία ότι με τους υφιστάμενους στόχους το μερίδιο των γενοσήμων φαρμάκων για εξωτερικούς ασθενείς πρέπει να αυξηθεί κατ’ όγκο στο 60% έως το Μάρτιο του 2018. Οι φαρμακοποιοί είναι υποχρεωμένοι κατά την εκτέλεση συνταγών να ακολουθούν την διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 46, παρ. β΄ του ν. 4316/2014.

Στις ανωτέρω διατάξεις υπάγονται και τα σκευάσματα που έχουν απωλέσει το καθεστώς προστασίας τους και έχουν λιανική τιμή ή διαμορφώνουν λιανική τιμή μέσω έκπτωσης προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ίση ή μικρότερη από το μέσο όρο της λιανικής τιμής γενοσήμων σκευασμάτων ίδιας δραστικής, μορφής, περιεκτικότητας και συσκευασίας με αναγωγή στη μηνιαία θεραπεία.

Όμως για τις ειδικές περιπτώσεις που επιλέγεται φάρμακο το οποίο δεν διαθέτει γενόσημο ή μια θεραπευτική κατηγορία στο σύνολό της περιέχει μία μοναδική ή περισσότερες δραστικές ουσίες χωρίς γενόσημα φάρμακα, όπου επιλέγεται φάρμακο με λιανική τιμή υψηλότερη από την τιμή αποζημίωσης, ο ασθενής καλύπτει εκτός από την προβλεπόμενη θεσμοθετημένη συμμετοχή το ήμισυ της διαφοράς μεταξύ της τιμής αποζημίωσης και της λιανικής τιμής του φαρμάκου.

Τι λέει πλέον ξεκάθαρα ο νόμος. Ότι τα γενόσημα και τα off-patent είναι μια ενιαία κατηγορία όπως είναι και στις άλλες χώρες όταν υπολογίζουν τον όγκο των γενοσήμων φαρμάκων επιτυγχάνοντας τα υψηλά ποσοστά που δημοσιεύονται σε διεθνείς οργανισμούς και επιστημονικά άρθρα.

Στην ελληνική περίπτωση αυτό είναι ακόμα πιο ευκρινές αφού ανεξάρτητα από την όποια  τιμή έχει ένα φάρμακο (γενόσημο και off patent) ο ΕΟΠΥΥ θα πληρώσει μόνο την  τιμή αποζημίωσης ενώ ο ασθενής καλύπτει εκτός από την θεσμοθετημένη συμμετοχή του το ήμισυ της διαφοράς μεταξύ της τιμής αποζημίωσης και της λιανικής τιμής του φαρμάκου. Την υπόλοιπη διαφορά καλύπτει η εταιρεία. Για την δημόσια δαπάνη λοιπόν όλα τα φάρμακα που πωλούνται είναι γενόσημα (είτε είναι χαρακτηρισμένα έτσι είτε ως off patent).

Εάν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς και να επιτυγχάνει τους στόχους της η Ελλάδα και το σύστημα υγείας της, αλλά και να είναι συγκρίσιμα τα στοιχεία που δίνονται στους διεθνείς οργανισμούς, πρέπει να παραδεχθούν όλοι την παραπάνω διαπίστωση. Με αυτή την προσέγγιση η Ελλάδα είναι κοντά στο 60% του όγκου των συνταγογραφούμενων φαρμάκων να είναι γενόσημα και έχει ήδη επιτύχει τον συγκεκριμένο στόχο της.

Παραμένει όμως το ερώτημα? Γιατί δίνονται τα κίνητρα όταν ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει μόνο τιμή αναφοράς και όχι λιανική και άρα δεν έχει καμμία απολύτως ωφέλεια? Ποιοι θα είναι και πάλι πολλαπλώς ωφελημένοι και γιατί?