Παγκόσμιο έλλειμμα στην ινσουλίνη!

Χωρίς πρόσβαση στην ινσουλίνη κινδυνεύουν να μείνουν εκατ. άνθρωποι τα επόμενα χρόνια, λόγω ραγδαίας αύξησης του αριθμού των διαβητικών, του υψηλού κόστους αλλά και προβλημάτων στη διαθεσιμότητα του φαρμάκου.

Μία νέα έρευνα αναφέρει ότι περίπου 80 εκατ. άνθρωποι με διαβήτη θα απαιτήσουν ινσουλίνη μέχρι το 2030, καθώς μέχρι τότε η ζήτηση για το φάρμακο προβλέπεται να αυξηθεί κατά 20%.

Όμως, περίπου οι μισοί από εκείνους που την χρειάζονται – ενδεχομένως η πλειοψηφία στην Ασία και την Αφρική – δεν θα μπορέσουν να τη λάβουν. Ήδη ένας στους δύο ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2 δεν έχει πρόσβαση στην ινσουλίνη που χρειάζεται!

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Lancet Diabetes and Endocrinology, προκαλώντας κρίσιμα ερωτήματα. Σήμερα, εκτιμάται ότι παγκοσμίως υπάρχουν 400 εκατ. άνθρωποι – περισσότεροι από τους μισούς στην Κίνα, την Ινδία και τις ΗΠΑ – ηλικίας 20 έως 79 ετών, ζουν με διαβήτη τύπου 2, η οποία είναι η πιο κοινή μορφή της νόσου. Ο αριθμός τους αναμένεται να ανέβει σε περισσότερα από 500 εκατ. μέχρι το 2030!

Ο επικεφαλής της έρευνας, Δρ. Sanjay Basu από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις ΗΠΑ ανέφερε ότι «εκτός από το κόστος, πρέπει να υπάρχει μια αλυσίδα εφοδιασμού που να μπορεί να χειρίζεται και να διανέμει με ασφάλεια ένα φάρμακο, που χρειάζεται ψύξη και τα διάφορα αναγκαία υλικά, όπως αποστειρωμένες βελόνες και σύριγγες».

Πάντως και το κόστος παραμένει σοβαρό εμπόδιο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αγορά ελέγχεται από τρεις πολυεθνικές εταιρείες – τη Novo Nordisk, την Eli Lilly και τη Sanofi – οι οποίες ελέγχουν το 99% της παγκόσμιας αγοράς ινσουλίνης αξίας 21 δις δολαρίων!

Ακόμη και στις ΗΠΑ, όπου περισσότεροι από 20 εκατ. άνθρωποι έχουν διαγνωσθεί ως διαβητικοί, οι ιδιωτικές δαπάνες για την ινσουλίνη αυξήθηκαν κατά 89% μεταξύ των ετών 2000 και 2010. Αυτό ισχύει ακόμη και για εκείνους, που καλύπτονται από ασφάλιση. Η τιμή της ινσουλίνης ξεπέρασε από 40 δολάρια το φιαλίδιο τα 130 δολάρια – κάθε φιαλίδιο διαρκεί συνήθως για μερικές εβδομάδες το πολύ.

Γιατί όμως ένα φάρμακο, όπως η ινσουλίνη, που ανακαλύφθηκε πριν από περίπου 100 χρόνια από δύο επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο εξακολουθεί να μην είναι διαθέσιμο ως γενόσημο χαμηλού κόστους; Μάλιστα, οι επιστήμονες πούλησαν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στο πανεπιστήμιο για μόλις 1 δολάριο!

Τα φάρμακα, τα οποία είναι σε υψηλή ζήτηση, συνήθως γίνονται πιο προσιτά μετά τη λήξη των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας τους, χάρη στα φθηνά γενόσημα. Αλλά αυτό δεν συνέβη σε αυτή την περίπτωση. Ένας λόγος, λένε οι επιστήμονες Jeremy A Greene και Kevin Riggs, είναι ότι η ινσουλίνη, η οποία είναι μια ορμόνη που παράγεται από ζωντανά κύτταρα, είναι πιο περίπλοκη και πιο δύσκολο να αντιγραφεί. Και οι εταιρείες γενοσήμων δεν θεωρούν ότι «αξίζει τον κόπο» να δοκιμάσουν.

Οι βιο-ομοειδείς ινσουλίνες, οι οποίες είναι παρόμοιες με την ινσουλίνη, είναι επίσης διαθέσιμες στην αγορά και προσφέρουν ανταγωνιστικότερες τιμές, αλλά δεν συνοδεύονται από γενόσημη έκδοση. Οι επιστήμονες λένε ότι η ινσουλίνη πρέπει να συμπεριληφθεί στα πακέτα καθολικής κάλυψης για την υγεία και οι πάροχοι του σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να διαθέσουν ένα μέρος των κεφαλαίων τους για καινοτομία στην παροχή φροντίδας και ανάπτυξη νέων φαρμάκων.