Δεν αρκεί να προσλάβουμε μάνατζερ στα νοσοκομεία

Ξεκίνησε η κυβέρνηση τη διαδικασία επιλογής νέων μάνατζερ- διοικητών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Δεν αρκεί όμως να τους προσλάβουμε. Θα πρέπει να τους δώσουμε και τη δυνατότητα να διοικήσουν πραγματικά τα νοσοκομεία και σήμερα δυστυχώς αυτή δεν υπάρχει.

Κύριος γνώμονας πρέπει να είναι η βελτίωση της απόδοσης και της παραγωγικότητας των νοσοκομείων μας, που σήμερα είναι στο ναδίρ. Και όχι βέβαια να βολέψουμε τα γαλάζια παιδιά, αποτυχημένους πολιτευτές και λοιπά «λαμόγια» διαχείρισης της κυβερνητικής εξουσίας.

Παρά τις υποσχέσεις, καμία κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν προχώρησε σε διαφανή και αξιοκρατική επιλογή διοικητών στα νοσοκομεία. Αυτή ακριβώς η άθλια κομματική τακτική επί 30 χρόνια, από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ μας οδήγησε στο χείλος του γκρεμού.

Μένει να δούμε, αν η σημερινή κυβέρνηση διαφέρει. Όσα ακούγονται στο παρασκήνιο ότι ήδη έχουν δοθεί πολλές θέσεις διοικητών σε εκλεκτούς του Μαξίμου και της Πειραιώς, δεν με κάνουν να είμαι αισιόδοξος.

Ακόμη, όμως, και αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και πράγματι προχωρήσει στην αξιοκρατική επιλογή ικανών στελεχών, πολύ φοβάμαι ότι δεν αρκεί για να πετύχουμε την ανάσταση του ΕΣΥ.

Για να γίνει αυτό, πρέπει να αλλάξουμε το ίδιο το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των νοσοκομείων. Όχι με ελληνικές πατέντες. Αλλά με βάση τη διεθνή εμπειρία και τις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ των νοσοκομείων.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Πριν το αναλύσω, πρέπει να τονίσω ότι η διοικητική αναδιοργάνωση των νοσοκομείων και η πρόσληψη μάνατζερ δεν είναι πολιτικό θέμα. Είναι αμιγώς τεχνικό. Όσο και αν εμείς στην Ελλάδα, καταφέρνουμε να μετατρέπουμε τεχνικά ζητήματα σε πολιτικά, λόγω κομματικών ιδεοληψιών και ασχετοσύνης.

Πριν και πάνω απ’ όλα, τα νοσοκομεία πρέπει να αποκτήσουν διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Το μοντέλο του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) είναι αναχρονιστικό και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην διοικητική και οικονομική πολυπλοκότητα των νοσοκομείων ως επιχειρησιακές μονάδες.

Χρόνια τώρα οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι πρέπει να επιλέξουμε ένα πιο ευέλικτο και αποτελεσματικό μοντέλο: είτε του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) είτε της Κρατικής Ανώνυμης Εταιρείας (ΑΕ).

Δεν χρειάζεται να ψάξουμε πολύ για να βρούμε πετυχημένα παραδείγματα. Το Νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης είναι ΝΠΙΔ και κατά τεκμήριο θεωρείται το πρώτο σε απόδοση νοσοκομείο της χώρας. Παρά το γεγονός ότι επί χρόνια υποχρηματοδοτείται από όλες τις κυβερνήσεις γιατί «χαλάει την πιάτσα»…

Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα: Το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, το κατά τα άλλα αμαρτωλό πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ και η Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ).

Το ευέλικτο μοντέλο του ΝΠΙΔ ήταν εκείνο που επέτρεψε στο ΚΕΕΛΠΝΟ να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις αντιμετώπισης πολλών κρίσεων στον τομέα της δημόσιας υγείας. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησε το ΚΕΕΛΠΝΟ για την ταχύτατη πρόσληψη γιατρών και νοσηλευτών τόσο για την αντιμετώπιση της γρίπης όσο και για την αντιμετώπιση του προσφυγικού.

Αξίζει ειδική αναφορά στην ΑΕΜΥ, που λίγοι τη γνωρίζουν εκτός της υγείας. Είναι μία αμιγώς δημόσια ανώνυμη εταιρεία κοινής ωφέλειας, που ιδρύθηκε το 2004 για να αναλάβει την αξιοποίηση της πολυκλινικής του Ολυμπιακού Χωριού. Στην πορεία και επί ΣΥΡΙΖΑ, το ευέλικτο μοντέλο προσλήψεων και αμοιβών της ΑΕΜΥ αξιοποιήθηκε για να τεθεί σε λειτουργία το επί σειρά ετών προβληματικό νοσοκομείο Σαντορίνης.

Η σημερινή κυβέρνηση με ισχυρή και νωπή κοινωνική υποστήριξη έχει τη χρυσή ευκαιρία να αλλάξει το υπόδειγμα στη διοίκηση και διαχείριση του ΕΣΥ, αξιοποιώντας την υπάρχουσα εμπειρία εντός και εκτός της Ελλάδας. Παράλληλα, χρειάζεται να καταστρωθεί ένα Εθνικό Σχέδιο για την αναδιοργάνωση του συστήματος σε βάθος 5ετίας, όπως ακριβώς γίνεται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες.

Το Σχέδιο αυτό οφείλει να απαντά σε χρόνιες στρεβλώσεις και ταμπού με μετρήσιμους στόχους και ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει – μεταξύ των άλλων – ότι πρέπει να γίνουν συγχωνεύσεις τμημάτων, που δεν προσφέρουν και η δημιουργία νέων, επενδύοντας στις νέες τεχνολογίες.

Π.χ. υπάρχουν σήμερα χειρουργοί στα δημόσια νοσοκομεία, που είναι ζήτημα αν κάνουν 2 ή 3 χειρουργεία το μήνα! Παρόλα αυτά αμείβονται το ίδιο με άλλους συναδέλφους τους, που μπορεί να κάνουν 10 φορές περισσότερες επεμβάσεις. Είναι προφανές ότι πλέον δεν έχουμε το περιθώριο για τέτοιου είδους σπατάλη ανθρώπινων και οικονομικών πόρων.