Προ των πυλών η περίοδος της εποχικής γρίπης

Αυξημένες θα είναι και φέτος οι ποσότητες των αντιγριπικών εμβολίων που θα εισαχθούν στη χώρα. Επί ποδός για την έναρξη της περιόδου της γρίπης οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ, απευθύνουν και πάλι έκκληση στις ευπαθείς ομάδες, το άμεσο περιβάλλον τους και τους επαγγελματίες υγείας να εμβολιαστούν.

Την ετήσια επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ για τη δραστηριότητα της εποχικής γρίπης στη χώρα μας την περίοδο 2018-2019, αλλά και το πρόγραμμα δράσεων του Οργανισμού για την περίοδο 2019-2020, η οποία ξεκινάει επίσημα τη Δευτέρα, παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη τύπου του φορέα.

Η εποχική γρίπη είναι νόσημα που προλαμβάνεται με εμβολιασμό αλλά και με απλά μέτρα ατομικής υγιεινής.  Η έξαρση της νοσηρότητας ποικίλλει από χρονιά σε χρονιά και εξαρτάται  από το στέλεχος του ιού που επικρατεί και την ανοσιακή απόκριση διαφόρων ηλικιακών ομάδων του πληθυσμού.

Εποχική γρίπη 2018-2019

Όπως προκύπτει από την έκθεση του ΕΟΔΥ, στην περασμένη περίοδο της γρίπης καταγράφηκαν πολύ περισσότερα σοβαρά κρούσµατα εργαστηριακά επιβεβαιωµένης γρίπης σε σύγκριση µε την αμέσως προηγούμενη περίοδο. Συγκεκριμένα, οι νοσηλευόμενοι σε ΜΕΘ ανήλθαν σε 374 νοσηλευόµενοι (έναντι 107), ενώ οι θάνατοι ανήλθαν σε 154 από μόλις 42 την προηγούμενη περίοδο. «Η αύξηση αυτή συνδέεται µε την επικράτηση του υπότυπου A(H1N1) pdm09 φέτος, έναντι της περσινής χρονιάς, που είχε επικρατήσει η γρίπη τύπου Β και ήταν ασυνήθιστα ήπια», σημειώνεται.

Αυξηµένη ήταν και η γενική θνησιµότητα στον Ελληνικό πληθυσµό, ενώ η εκτίµηση που έγινε από τους επιστήµονες του ΕΟΔΥ για την «αποδιδόµενη στη γρίπη θνησιµότητα» ήταν 9,8 θάνατοι ανά 100.000, που αντιστοιχεί σε 1071 θανάτους. Επιπλέον, η  µεγάλη πλειοψηφία των ασθενών µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη γρίπη οι οποίοι νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ ή κατέληξαν δεν είχαν κάνει φέτος το αντιγριπικό εµβόλιο παρ’ ότι ανήκαν σε οµάδα αυξηµένου κινδύνου για την οποία συστήνεται ο εµβολιασµός.

Ενδεικτικός της πίεσης που δέχονται οι ΜΕΘ κάθε χειµώνα από την εποχική γρίπη, ο µέγιστος αριθµός κρεβατιών ΜΕΘ τα οποία καλύφθηκαν ταυτόχρονα από νοσηλευόµενους ασθενείς µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη γρίπη. Έτσι, κατά την περίοδο 2018-2019, υπήρξε ένας µέγιστος αριθμός 122 ασθενών που νοσηλεύονταν ταυτόχρονα σε ΜΕΘ σε όλη τη χώρα (μέσα Φεβρουαρίου).

Εμβολιασμοί

Σύμφωνα με τον Άγη Τερζίδη, παιδίατρο και εκτελών χρέη προέδρου του ΕΟΔΥ, με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, η αποτελεσµατικότητα του αντιγριπικού εµβολίου στην πρόληψη της νοσηλείας µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένη γρίπη εκτιµήθηκε ότι ήταν 42% (συνολικά για όλους τους τύπους γρίπης και όλες τις ηλικίες), δηλαδή το εµβόλιο µείωσε τον κίνδυνο νοσηλείας λόγω γρίπης σχεδόν κατά το ήµισυ.

Γύρω στα 2 εκατ. εμβόλια υπολογίζεται ότι διατέθηκαν κατά την περασμένη περίοδο της γρίπης. Βέβαια, όσα συνταγογραφήθηκαν ήταν κατά πολύ λιγότερα. Φέτος οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν δηλώσει πως θα εισάγουν συνολικά 2,6 εκατ. δόσεις του αντιγριπικού εμβολίου, καθώς πέρσι δεν υπήρχαν επιστροφές.

Στις θετικές εξελίξεις εντάσσεται η ανοδική τάση στον εμβολιασμό στους επαγγελματίες υγείας. Έτσι, ο ΕΟΔΥ εξετάζει στη φετινή περίοδο να υλοποιήσει μια διαφορετική προσέγγιση για τον εμβολιασμό των εργαζομένων στην υγεία. Συγκεκριμένα, πρόκειται να υλοποιηθεί πιλοτικά σε 2 ή 3 νοσοκομεία μια συγκεντρωτική και μαζική συνταγογράφηση και εμβολιασμός του προσωπικού, αντί η απλή παροχή τους. Θυμίζουμε ότι πέρσι τα εμβόλια για τους επαγγελματίες υγείας χορηγήθηκαν δωρεάν από τις φαρμακευτικές εταιρείες που τα εισάγουν. Το ίδιο θα γίνει και φέτος, με εξαίρεση αυτά τα 2-3 νοσοκομεία της πιλοτικής εφαρμογής.

«Αυτή η δωρεά ίσως θα έπρεπε να κατευθυνθεί για την κάλυψη ευπαθών ομάδων (Ρομά, ανασφάλιστοι, άστεγοι κλπ). Επιπλέον, με τη συνταγογράφηση οι επαγγελματίες υγείας εντάσσονται πιο ενεργητικά και συνειδητά στη διαδικασία», τονίστηκε. Πάντως, τις τελευταίες τέσσερις περιόδους σταδιακά αυξάνεται το ποσοστό κάλυψης των ευπαθών ομάδων, «ίσως και γιατί έχει αλλάξει η συνταγογραφική συμπεριφορά των γιατρών, που συστήνουν εμβολιασμό», υπογράμμισε η παθολόγος, Π. Τσώνου.

«Οι αριθμοί στην ΗΔΙΚΑ είναι αδροί, λόγω των πρωτοκόλλων», ανέφερε. Όπως εξήγησε η επιστήμονας του ΕΟΔΥ, «όταν ο γιατρός μπαίνει να συνταγογραφήσει το εμβόλιο το σύστημα ζητάει κατηγορία. Για λόγους ευκολίας και ταχύτητας συχνά οι γιατροί κλικάρουν μόνο το πρώτο κουτί «άνω των 60 ετών». Συχνά υπάρχουν και άλλοι λόγοι που απαιτούν τον εμβολιασμό».

Προβληματισμό, πάντως, προκαλούν τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού των εγκύων. Για αυτό και ένας στόχος της ενημερωτικής καμπάνιας θα είναι η προσέγγιση μαιευτήρων, σε 2-3 μεγάλα μαιευτήρια της χώρας.

Πάντως τα εμβόλια αναμένεται να είναι τις επόμενες εβδομάδες στα φαρμακεία. Το φετινό εμβόλιο είναι τετραδύναμο και η σύσταση για όσους ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και ο περίγυρος τους είναι να εμβολιαστούν έως και το τέλος Νοεμβρίου. Βέβαια, το εμβόλιο μπορεί να γίνει και έως το τέλος της περιόδου.

«Δεν μπορεί, όμως, να κάνει ο καθένας τις δικές του συστάσεις και αυτό ισχύει και για τους γιατρούς. Πρέπει να ακολουθούμε τη στρατηγική που έχουν αποφασίσει τα όργανα της πολιτείας», ξεκαθάρισε ο επιδημιολόγος Τ. Παναγιωτόπουλος. «Αν δεν ακολουθηθούν τα κριτήρια μπορεί άνθρωποι που το έχουν ανάγκη το εμβόλιο τελικά να μην έχουν πρόσβαση, λόγω ελλείψεων», προσέθεσε ο κ. Τερζίδης.