Γιατί ο κοροναϊός μεταδίδεται τόσο εύκολα μεταξύ των ανθρώπων;

Με τον κοροναϊό να εξαπλώνεται ραγδαία σε όλο τον κόσμο οι ερευνητές αγωνίζονται να καταλάβουν τι τον κάνει να μεταδίδεται τόσο εύκολα. Νέες αναλύσεις έχουν εντοπίσει μία πρωτεΐνη στην επιφάνειά του, που μπορεί να είναι το σημείο κλειδί, καθώς και μία «κερκόπορτα» μέσω της οποίας ο νέος κοροναϊός εισέρχεται στους ανθρώπινους ιστούς.

«Η κατανόηση της μετάδοσης του ιού είναι το κλειδί για τον έλεγχο και τη μελλοντική πρόληψή του», λέει ο David Veesler, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, ο οποίος δημοσίευσε τα ευρήματά του στο περιοδικό bioRxiv σχετικά με την πρωτεΐνη του ιού στις 20 Φεβρουαρίου.

Άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν βρει έναν υποδοχέα στις κυτταρικές μεμβράνες και εκτιμούν ότι μέσω αυτού, ο νέος ιός μολύνει τους ανθρώπους. Τόσο ο υποδοχέας κυττάρων όσο και η πρωτεΐνη του ιού προσφέρουν πιθανούς στόχους για φάρμακα για να εμποδίσουν τον παθογόνο παράγοντα, αλλά οι ερευνητές λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να είμαστε σίγουροι.

Πώς μολύνει

Για να μολύνουν ένα κύτταρο, οι κοροναϊοί χρησιμοποιούν μια πρωτεΐνη “ακίδα” που δεσμεύεται στην κυτταρική μεμβράνη, μια διαδικασία που ενεργοποιείται από συγκεκριμένα ένζυμα κυττάρων. Οι γονιδιωματικές αναλύσεις του νέου κοροναϊού έχουν αποκαλύψει ότι αυτή η πρωτεΐνη ακίδα διαφέρει από εκείνη των στενών συγγενών του και υποδηλώνει ότι η πρωτεΐνη έχει μια περιοχή, η οποία ενεργοποιείται από ένα ένζυμο που ονομάζεται φουρίνη.

Αυτό είναι σημαντικό επειδή η φουρίνη βρίσκεται σε πολλούς ανθρώπινους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των πνευμόνων, του ήπατος και των λεπτών εντέρων, πράγμα που σημαίνει ότι ο ιός έχει τη δυνατότητα να προσβάλει πολλαπλά όργανα. Το εύρημα θα μπορούσε να εξηγήσει μερικά από τα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν σε άτομα με κορωναϊό, όπως η ηπατική ανεπάρκεια. Το SARS και άλλοι κοροναϊοί στο ίδιο γένος με τον νέο ιό δεν έχουν θέσεις ενεργοποίησης φουρίνης. Και ίσως αυτό να εξηγεί γιατί ο ιός μεταδίδεται τόσο γρήγορα μεταξύ των ανθρώπων.

Επιφυλάξεις

Άλλοι επιστήμονες είναι επιφυλακτικοί για το ρόλο της φουρίνης. Και αναφέρουν ότι ο ιός της γρίπης που προκάλεσε την πιο θανατηφόρα καταγραμμένη πανδημία, την ισπανική πανδημία γρίπης του 1918, δεν έχει ούτε μια θέση ενεργοποίησης φουρίνης.

Κινέζοι ερευνητές εξετάζουν επίσης μόρια που θα μπορούσαν να εμποδίσουν τη φουρίνη, η οποία θα μπορούσε να διερευνηθεί ως πιθανή θεραπεία. Αλλά η πρόοδός τους είναι αργή λόγω της ίδιας της επιδημίας, καθώς λόγω της καραντίνας οι ερευνητές δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο εργαστήριο τους.

Μία άλλη ομάδα επιστημόνων από το πανεπιστήμιο του Τέξας έχει εντοπίσει ένα άλλο χαρακτηριστικό που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο νέος κοροναϊός μολύνει τόσο ανθρώπινα κύτταρα τόσο επιτυχώς. Τα πειράματά τους έδειξαν ότι η πρωτεΐνη ακίδα συνδέεται με έναν υποδοχέα σε ανθρώπινα κύτταρα – γνωστό ως ένζυμο μετατροπής αγγειοτενσίνης 2 (ACE2) – τουλάχιστον 10 φορές πιο σφιχτά από την πρωτεΐνη ακίδας στον ιό SARS.