Άγνωστη η αποτελεσματική αντισύλληψη στους Έλληνες εφήβους

Σοβαρά κενά στις γνώσεις τους γύρω από την αντισύλληψη έχουν οι Έλληνες έφηβοι.

Όπως τονίστηκε σε συνέντευξη τύπου, με αφορμή το 6^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γυναικολογικής Ενδοκρινολογίας, η συχνότερα χρησιμοποιούμενη αντισυλληπτική μέθοδος από τους έφηβους είναι η διακοπτόμενη συνουσία (40%), μετά ακολουθεί το ανδρικό προφυλακτικό, ενώ τα ποσοστά χρήσης του αντισυλληπτικού δισκίου αγγίζουν μόλις το 4%, σε αντίθεση με τις Η.Π.Α., όπου το ποσοστό αυτό φτάνει στο 45%.

Μάλιστα, το ποσοστό μιας ανεπιθύμητης κύησης, όταν «επιλέγεται» η διακοπτόμενη συνουσία αγγίζει το 20%, ετησίως, ενώ δεν παρέχεται καμία προστασία από τα ΣΜΝ. Το ανδρικό προφυλακτικό, που αποτελεί τη δεύτερη χρησιμοποιούμενη μέθοδο μεταξύ των εφήβων στη χώρα μας, πλεονεκτεί στην προστασία έναντι των ΣΜΝ, ενώ αγοράζεται εύκολα από τους έφηβους χωρίς να απαιτείται ιατρική συνταγή. Το ποσοστό αποτυχίας του, όταν χρησιμοποιείται ιδανικά, είναι 2%, ενώ με την τυπική χρήση φτάνει το 18%, ποσοστό που μπορεί να είναι ακόμα υψηλότερο στους εφήβους. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι λιγότεροι από τους μισούς εφήβους που το χρησιμοποίησαν αρχικά στις σεξουαλικές επαφές τους, συνεχίζουν να το χρησιμοποιούν μετά από ένα χρόνο.

Παράλληλα, άλλες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται ευρέως σε άλλες χώρες, όπως το διαδερμικό αυτοκόλλητο, η ενέσιμη αντισύλληψη (DMPA), ο κολπικός δακτύλιος, το κολπικό διάφραγμα και το τραχηλικό κάλυμμα, έχουν μικρή έως μηδαμινή χρήση στη χώρα μας.

Όσον αφορά τις ορμονικές μεθόδους αντισύλληψης, το αντισυλληπτικό δισκίο κατέχει την τρίτη θέση παγκοσμίως, μολονότι τα ποσοστά του είναι πολύ χαμηλά στη χώρα μας. Το ποσοστό αποτυχίας του με την ιδανική χρήση είναι μόλις 0,1%, ωστόσο η αναγκαιότητα καθημερινής λήψης αυξάνει αυτό το ποσοστό σε 6-8% μεταξύ των εφήβων. Μολονότι το κύριο μειονέκτημά του είναι η μη προστασία από τα ΣΜΝ, πλεονεκτεί στη βελτίωση των εμμηνορρυσιακών διαταραχών, της δυσμηνόρροιας, της ακμής και του δασυτριχισμού, ενώ μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του ενδομητρίου και των ωοθηκών. Η εξέλιξη και η βελτίωση του στην πάροδο των χρόνων το καθιστά ασφαλές και είναι ελάχιστες οι γυναίκες εκείνες στις οποίες αντενδείκνυται η χρήση του. Δε θα πρέπει μάλιστα να λησμονούμε, να αποτρέπουμε τις έφηβες, που κάνουν χρήση του αντισυλληπτικού δισκίου, να καπνίζουν.

Επιπρόσθετα, είναι πολύ ενδιαφέρον ότι υπάρχουν ορμονικές μέθοδοι, που έχουν προσαρμοστεί στον τρόπο ζωής και τις ανάγκες των εφήβων και των γυναικών. Μία από αυτές είναι ο κολπικός δακτύλιος. Τοποθετείται στον κόλπο για διάστημα 3 εβδομάδων και αφαιρείται για μια εβδομάδα για να την εμμηνορρυσία. Τα αντισυλληπτικά «όπλα» των εφήβων συμπληρώνουν οι επονομαζόμενες μακράς διάρκειας αναστρέψιμες αντισυλληπτικές μεθοδοι. Υπάρχουν δύο είδη ενδομήτριων σπειραμάτων (IUD), το ένα είναι το σπείραμα από χαλκό, ενώ το άλλο εκλύει λεβονοργεστρέλη.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε στις Η.Π.Α. και αναμένεται και στην Ελλάδα, ένα ενδομήτριο σπείραμα λεβονοργεστρέλης μικρότερων διαστάσεων, ιδανικό για τις εφήβους. Τέλος, τα ορμονικά εμφυτεύματα, τοποθετούνται στο αντιβράχιο παρέχοντας μακράς διάρκειας αντισυλληπτική δράση. Όπως ανέφεραν οι ειδικοί, η προαγωγή της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των εφήβων είναι σημαντική. Η συμβουλευτική και η εκπαίδευση των εφήβων αποτελούν τα μοναδικά μας όπλα απέναντι στη μάστιγα των ανεπιθύμητων κυήσεων, των εκτρώσεων και των Σεξουαλικώς  Μεταδιδομένων Νοσημάτων.

Στην κορυφή της ενημέρωσης θα πρέπει να βρίσκεται το ανδρικό προφυλακτικό, ενθαρρύνοντας τους εφήβους να το χρησιμοποιούν σε κάθε σεξουαλική τους επαφή, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο τα κρούσματα Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων. Παράλληλα, θα πρέπει να προάγεται και να προτείνεται ο συνδυασμός του με κάποια ορμονική ή μακράς διάρκειας αντισυλληπτική μέθοδο, ώστε οι έφηβες να αποφεύγουν το ενδεχόμενο μιας ανεπιθύμητης κύησης και εν προκειμένω μιας πιθανής τεχνητής έκτρωσης.