Ακριβός ο καρκίνος και για τους ασθενείς

«Μετάσταση» σε πολλά πεδία, από τη διάγνωση έως τη θεραπεία, την υποστήριξη, την καθημερινότητα, οικογενειακή και εργασιακή, έχουν κάνει οι κακοήθειες της ογκολογικής περίθαλψης και φροντίδας. Αυτό προκύπτει από την Πανελλαδική Έρευνα All.Can, που υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της IQVIA.

Τις δυνάμεις τους ενώνουν εμπλεκόμενοι φορείς στην ογκολογική περίθαλψη, με στόχο την επίτευξη πραγματικής βελτίωσης της παρεχόμενης φροντίδας στη χώρα μας. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η ανάπτυξη της Ελληνικής Πλατφόρμας All.Can, που θα εστιάζει στη βέλτιστη διάθεση των υφιστάμενων πόρων για μεγαλύτερη αποδοτικότητα.

Η ελληνική πρωτοβουλία αναπτύσσεται στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας All.Can. Ένας από τους κύριους στόχους αυτής της πλατφόρμας διαλόγου είναι η αναζήτηση ρεαλιστικών λύσεων στο πρόβλημα της αποτελεσματικής διάθεσης των υφιστάμενων πόρων.

«Ευκαιρία για να λύσουμε προβλήματα», χαρακτήρισε την πρωτοβουλία η πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Κ. Αποστολίδου, αναδεικνύοντας ως ένα από τα βασικά προβλήματα τον κατακερματισμό της ογκολογικής περίθαλψης. «Η σπατάλη δεν αφορά μόνο χρήματα, αλλά και χρόνο και ενέργεια, ποιότητα ζωής, απώλεια ευκαιριών για ασθενείς και οικογένειες τους», ανέφερε, προσθέτοντας πως υπάρχουν ευκαιρίες βελτίωσης της περίθαλψης και φροντίδας.

Οι συμμετέχοντες στη συνέντευξη τύπου παρουσίασης της πρωτοβουλίας αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και οι επαγγελματίες υγείας στην παροχή φροντίδας. Απαιτείται η διασύνδεση του κέντρου με την περιφέρεια, για τη σωστή περίθαλψη των ασθενών αυτών, ανέφερε μεταξύ άλλων ο Ν. Τσουκαλάς, μέλος του ΔΣ της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας. Χαρακτήρισε κρίσιμο το ρόλο των ογκολογικών συμβουλίων, επισημαίνοντας παράλληλα τη σημασία των κλινικών μελετών, για τους ασθενείς για τους οποίους δεν αποδίδει η θεραπεία. «Ένα Μητρώο Κλινικών Μελετών, που θα περιλαμβάνει τις διαθέσιμες έρευνες σε Ελλάδα και εκτός, θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση των ασθενών αυτών, στο κρίσιμο σημείο, όπου οι θεραπείες δεν αποδίδουν», ανέφερε. Τέλος, υπογράμμισε πως χρειάζεται μια ολιστική διαχείριση ασθενών και των οικογενειών τους, σημειώνοντας τέλος για την απουσία της ανακουφιστικής φροντίδας.

Στην έλλειψη επαρκούς χρόνου αναφέρθηκε ο Θ. Βασιλακόπουλος, εκ μέρους της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας. «Ο “εκσυγχρονισμός” των συστημάτων συνταγογράφησης, οι αυξανόμενες απαιτήσεις καταχώρισης αιτημάτων για φάρμακα υψηλού κόστους ή εκτός ενδείξεως και οι βεβαιώσεις για χορήγηση επιδομάτων αυξάνουν τη γραφειοκρατία για τους γιατρούς, που παραμένουν χωρίς γραμματειακή υποστήριξη, δεδομένης της ανεπαρκούς στελέχωσης σε διοικητικό προσωπικό», τόνισε ο κ. Βασιλακόπουλος. Προσέθεσε, λοιπόν, πως η έλλειψη επαρκούς διοικητικής μέριμνας, οι σημαντικότατες ελλείψεις νοσηλευτικού προσωπικού, η μετανάστευση ικανότατων ιατρικών στελεχών δημιουργούν τεράστιο φόρτο εργασίας που δυσχεραίνει δραματικά την καθημερινότητα των ασθενών».

Ο Γ. Πισσάκας, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας υπογράμμισε ότι στη χώρα καταπατάται ο κανόνας που θέλει κάθε γιατρός να μην αντιμετωπίζει περισσότερους από 20 ογκολογικούς ασθενείς. «Ο ασθενής δεν λαμβάνει το χρόνο που πρέπει, ο γιατρός εξαντλείται και τότε και λάθη θα γίνουν», προσέθεσε.

Στην έλλειψη υποστηρικτικών δομών και ανακουφιστικής φροντίδας, αναφέρθηκε ο Μ. Νικολάου, Συντονιστής της Ομάδας Νέων Ελλήνων Ογκολόγων, με την Ε. Θρουβάλα, εκπρόσωπο του Τομέα Νοσηλευτικής Ογκολογίας του Συνδέσμου Νοσηλευτών Ελλάδας να υπογραμμίζει την έλλειψη νοσηλευτών. « Είναι αδιανόητο να μιλάμε για αποτελεσματική φροντίδα όταν σε ένα νοσηλευτή αντιστοιχούν 30 ασθενείς, ειδικά ογκολογικοί ασθενείς που έχουν αυξημένες ανάγκες», σημείωσε και πρόσθεσε πως έχουμε τη χαμηλότερη αναλογία νοσηλευτών ανά χίλιους ασθενείς διεθνώς. Ανέδειξε, δε, την ανάγκη εξειδικεύσεων ογκολογικών νοσηλευτών, ανά κατηγορία κακοήθειας.

«Οι ανεπάρκειες του Συστήματος Υγείας, πέρα από τις αυτονόητες αρνητικές συνέπειες στο επίπεδο υγείας των ασθενών, θέτουν σε κίνδυνο τη δυνατότητα να μπορούμε να προσφέρουμε στις μελλοντικές γενιές τα οφέλη από την καινοτομία στο χώρο της Υγείας, αφού οι κυβερνήσεις δεν θα είναι σε θέση ή πρόθυμες να πληρώσουν για αυτή», ανέφερε ο Αθ. Βοζίκης, Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας.

Έρευνα All.Can

Τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας  All.Can αναδεικνύουν το παζλ προβλημάτων που συνοδεύουν την ογκολογική περίθαλψη:

• 89% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι επιβαρύνθηκε οικονομικά κατά τη διάρκεια της νόσου,
• 1 στους 4 (26%) δήλωσε πως έχασε τη δουλειά του, με το ποσοστό να εκτινάσσεται στο 38% σε όσους δεν έχουν θεραπευτεί ακόμα,
• Πρώτη ανεπάρκεια αναδείχθηκε η καθυστέρηση στη διάγνωση του καρκίνου, κατά μέσο όρο χρειάζονται 2 μήνες για τη διάγνωση, από την πρώτη επίσκεψη στο γιατρό,
• 2,3 μήνες ήταν ο χρόνος για τις περιπτώσεις διάγνωσης με μεταστατικό καρκίνο,
• Μόνο 4% δήλωσε ότι δέχθηκε πλήρη ενημέρωση, σε όλα τα επίπεδα της φροντίδας, κατά τη διάρκεια που νοσούσε,
• 1 στους 2 ασθενείς, μάλιστα, δεν έλαβε καμία πληροφόρηση για τις υποστηρικτικές ομάδες ασθενών,
• Το 53% των διαγνώσεων έγινε στο πλαίσιο ελέγχου για άλλο πρόβλημα υγείας,
• Μάλιστα, για το 20% διαγνώστηκε εξ αρχής με μεταστάσεις,
• Το 21% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η διάγνωση δεν ήταν εξαρχής σωστή, ποσοστό που αγγίζει το 62% στις περιπτώσεις που απαιτήθηκαν πάνω από 3 μήνες,
• Μόνο 11% είναι το ποσοστό της διάγνωσης στο πλαίσιο συμμετοχής σε πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου,
• 31% δεν είχε καμία ψυχολογική υποστήριξη, μόλις 11% δήλωσε ότι στηρίχθηκε ψυχολογικά,
• 1 στους 4 δήλωσε πως είχε υποστήριξη στη διαχείριση του πόνου.

 Όπως ανέφερε η Μαρία Τριανταφύλλου, εκ μέρους της IQVIA, στη διαδικτυακή έρευνα συμμετείχαν 640 ασθενείς, με στόχο να αποτυπώσει τις εμπειρίες πασχόντων με καρκίνο. Οι ασθενείς μεγαλύτερων ηλικιών (άνω των 60 ετών), το 75%, συμμετείχαν μέσω των συλλόγων ασθενών, ενώ οι νεότεροι βρήκαν τη μελέτη μέσω του διαδικτύου.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τις καθυστερήσεις στη διάγνωση βασικές αιτίες ήταν:

• Η μη έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση γιατρού ή/και σωστών εξετάσεων και αποτελεσμάτων
• Αργή/δύσκολη διάγνωση
• Καθυστέρηση λόγω αναμονής διεξαγωγής εξετάσεων και αναμονής αποτελεσμάτων στα δημόσια νοσοκομεία.

Στο πεδίο της οικονομικής επιβάρυνσης, αναλύοντας τα στοιχεία η κ. Τριανταφύλλου σημείωσε πως 74% ανέφεραν οικονομική επιβάρυνση για φροντίδα και θεραπεία, και συγκεκριμένα 60% για εξετάσεις, 57% για θεραπεία, 20% για φάρμακα. 84% ήταν το ποσοστό που ανέφερε άλλες οικονομικές επιπτώσεις, δηλαδή 58% ανέφερε τα έξοδα μετακίνησης, το 26% που έχασε τη δουλειά του, ενώ οικονομική επιβάρυνση ήταν απαραίτητη για τη φροντίδα των παιδιών σε ποσοστό 12%.  Βεβαίως, όπως σημείωσε η κ. Τριανταφύλλου διεθνώς, η αρχική διάγνωση είναι η Νο1 ανεπάρκεια στην ογκολογική περίθαλψη και θεραπεία.

Για τους ασθενείς είναι σημαντική η βελτίωση των διαγνώσεων, φροντίδας και επανένταξης. Δηλαδή καλύτερες και πιο αξιόπιστες εξετάσεις και διαγνώσεις, την αποφυγή περιττών εξετάσεων, μικρότερες καθυστερήσεις στις εξετάσεις, χειρουργικής επεμβάσεις κτλ. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα υποβληθούν ως πόρισμα και στο Υπουργείο Υγείας, με τον επικεφαλής της IQVIA, Ν. Κωστάρα να υπογραμμίζει και τη σημασία των αποτελεσμάτων στο σχεδιασμό παρεμβάσεων από τους ίδιους τους φορείς ασθενών και επιστημονικούς.