ΑΛΜΑ ΖΩΗΣ: Συμπεράσματα από το 1ο Workshop ασθενών & γιατρών

Στη διερεύνηση των αναγκών και των εμποδίων που εντοπίζουν οι ασθενείς και οι γιατροί στη μεταξύ τους επικοινωνία, καθώς και των κοινών βημάτων για τη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης, στόχευε το 1ο Workshop ασθενών και γιατρών που διοργάνωσε ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» (Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2017).

Στο workshop με τίτλο «Συνεργασία σημαίνει επικοινωνία» συμμετείχαν 16 ασθενείς γυναίκες με εμπειρία καρκίνου μαστού, μέλη του Συλλόγου «Άλμα Ζωής» και 15 γιατροί διαφορετικών ειδικοτήτων.

Εργαζόμενοι σε δύο φάσεις, αρχικά σε μεμονωμένες και έπειτα σε μικτές ομάδες, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν μέσα από συζήτηση να σκιαγραφήσουν τη σχέση ιατρού – ασθενούς, να καταγράψουν και στην συνέχεια να ψηφίσουν τις βασικές ανάγκες τους, τα εμπόδια στην μεταξύ τους επικοινωνία κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας και τις πιθανές λύσεις και κοινά βήματα για την βελτίωση της υπάρχουσας πραγματικότητας.

Ανάγκη των ασθενών, όπως προκύπτει από τις συμμετέχουσες,  αποτελεί η συμμετοχή τους στις αποφάσεις για τη θεραπευτική πορεία ως ισότιμα με το γιατρό μέλη της θεραπευτικής σχέσης, αλλά και η δυνατότητα για δεύτερη ιατρική γνώμη.

Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς κατά την επικοινωνία τους με τους θεράποντες ιατρούς, αφορούν στις ελλιπείς δεξιότητες επικοινωνίας και την έλλειψη εκπαίδευσης των ιατρών για την σωστή προσέγγιση των ασθενών σε ό, τι έχει να κάνει με την ανακοίνωση δυσάρεστων νέων, την θεραπευτική προοπτική, την ευγενική αντιμετώπιση, την ενσυναίσθηση. Παράλληλα, οι ασθενείς θεωρούν εμπόδιο την ελλιπή ενημέρωσή τους για τα ιατρικά δεδομένα, τις παρενέργειες των θεραπειών και την αντιμετώπιση αυτών, αλλά και το πλάνο των θεραπειών. Εμπόδιο επικοινωνίας αποτελεί και η έλλειψη χρόνου των γιατρών.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Για τους συμμετέχοντες γιατρούς, ανάγκη αποτελεί η ειλικρίνεια από την πλευρά του ασθενών σε θέματα που αφορούν στη συννοσηρότητα, στις άλλες ιατρικές γνώμες ή θεραπείες, όπως και η ενημέρωση για εναλλακτικές θεραπείες που πιθανώς ακολουθούν ή έχουν ακολουθήσει. Αντίστοιχα, οι γιατροί επιθυμούν σεβασμό στο χρόνο και την ιδιωτικότητά τους, εμπιστοσύνη στο πρόσωπό τους, κατανόηση από την πλευρά των ασθενών της σημασίας που έχει η λήψη μίας κοινής απόφασης για τη θεραπευτική πορεία και συμμετοχή τους στις αποφάσεις και οι ρεαλιστικές προσδοκίες αναφορικά με την πορεία της ασθένειάς τους και της θεραπείας.

Από το Workshop προκύπτει πως οι ασθενείς έχουν ανάγκη την ενημέρωση για θέματα σχετικά με τη διαχείριση της ασθένειας, τις θεραπείες, τις παρενέργειες και τους τρόπους αντιμετώπισής τους, καθώς και τη διασφάλιση της λειτουργικότητας και την ποιότητα ζωής  (γονιμότητα, οστεοπόρωση, σεξουαλικότητα, γονιδιακός έλεγχος, εναλλακτικές θεραπείες κ.λ.π.). Επιπλέον, οι ασθενείς κρίνουν απαραίτητη τη λειτουργία διεπιστημονικής ομάδας για την ολιστική αντιμετώπιση της ασθενούς, στην οποία μάλιστα επιθυμούν άμεση πρόσβαση. Βασική ανάγκη τους αποτελεί, επίσης, η αντιμετώπισή τους από τους γιατρούς ως πρόσωπα με πολλαπλές και εξατομικευμένες ανάγκες και όχι μόνο ως ιατρικά περιστατικά.

Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι γιατροί κατά την επικοινωνία τους με τους ασθενείς είναι, επίσης, η έλλειψη χρόνου σε συνάρτηση με τον αυξημένο αριθμό ασθενών που τους επισκέπτεται, η έλλειψη οργανωμένων, πιστοποιημένων μονάδων μαστού, η εμπλοκή μελών της οικογένειας που συχνά προκαλεί σύγχυση, οι προηγούμενες αρνητικές εμπειρίες των ασθενών που προκαλούν προκατάληψη απέναντι στον γιατρό, το «ιατρικό shopping» με πολλαπλές ιατρικές γνώμες που προκαλείται από την ανάγκη των ασθενών για δεύτερη ιατρική γνώμη, αλλά και η ημιμάθεια ή ελλιπείς πληροφορίες που έχει σαν αποτέλεσμα τη διαστρεβλωμένη άποψη των ασθενών. Τέλος, εμπόδιο για τους γιατρούς αποτελεί η έλλειψη του θεσμού του οικογενειακού γιατρού στην Ελλάδα και η έλλειψη συνεργασίας με άλλες ιατρικές ειδικότητες.

Κοινά βήματα – Λύσεις

Λύσεις και κοινά βήματα προς βελτίωση της επικοινωνίας ιατρών – ασθενών τα οποία προτείνουν από κοινού οι δύο πλευρές είναι η λειτουργία πιστοποιημένων μονάδων μαστού βάσει των διεθνών προδιαγραφών, η λειτουργία διεπιστημονικών Ογκολογικών Συμβουλίων, η προώθηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης ιατρού – ασθενούς, αποτελεσματικής επικοινωνίας και επωφελούς συνεργασίας, η διάθεση επαρκούς χρόνου κατά την πρώτη επαφή του ασθενούς με τον θεράποντα ιατρό. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες προτείνουν δημιουργία συμμαχίας ασθενών και ιατρών με στόχο την διεκδίκηση και την άσκηση πίεσης προς την Κυβέρνηση, οργανωμένη αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης των ασθενών από μη αξιόπιστες πηγές, όπως πχ το διαδίκτυο, έλεγχο ποιότητας των υπηρεσιών υγείας και κινητοποίηση των συλλόγων ασθενών με στόχο την αύξηση των χρόνων των ιατρικών ραντεβού.

Η Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», κα Κλεοπάτρα Γαβριηλίδου, δήλωσε κατά την κήρυξη των εργασιών του Workshop: “Είμαι πολύ ευχαριστημένη που βλέπω σήμερα στην ίδια αίθουσα γιατρούς και ασθενείς έτοιμους να εργαστούν μαζί και να βρουν τρόπους βελτίωσης της μεταξύ τους επικοινωνίας. Είμαι σίγουρη πως το «Άλμα Ζωής» θα συνεχίσει με περισσότερες αντίστοιχες δράσεις”.

Οι θέσεις που προκρίθηκαν παρουσιάζονται στο κοινό ψήφισμα, το οποίο υπογράφει το σύνολο των συμμετεχόντων γιατρών και ασθενών και το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ.