Ανδρογονικός αποκλεισμός: Πιθανή «ασπίδα» από τον SARS-COV-2

Θεραπεία με ανδρογονικό αποκλεισμό φαίνεται πως μείωσε τη συχνότητα μόλυνσης από τον SARS-COV-2 σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη, σύμφωνα με το άρθρο των Montopoli M. και συνεργατών τους, στο  επιστημονικό περιοδικό Annals of Oncology.

Ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θάνος Δημόπουλος συνοψίζει τα κύρια ευρήματα της μελέτης(https://doi.org/10.1016/j.annonc.2020.04.479).

Με πληθυσμό 4532 ασθενείς με COVID-19 από την περιοχή Βένετο στη Βόρεια Ιταλία η μελέτη κατέδειξε ότι οι ασθενείς με καρκίνο προστάτη υπό ανδρογονικό αποκλεισμό νόσησαν σε μικρότερο ποσοστό από τον νέο κοροναϊό ή όταν νοσούσαν έτειναν να εμφανίζουν ηπιότερη νόσο.

Εκ του συνόλου των ασθενών, 9.5% είχε διάγνωση κακοήθειας και 2,6% καρκίνο του προστάτη (118 ασθενείς). Σημειώνεται ότι οι άνδρες ασθενείς  με κακοήθεια εμφάνιζαν 1,8 φορές περισσότερο κίνδυνο να νοσήσουν συγκριτικά με το γενικό ανδρικό πληθυσμό και διαπιστώθηκε η τάση να νοσούν σοβαρότερα.

Οι ερευνητές εστίασαν σε 5273 ασθενείς υπό ανδρογονικό αποκλεισμό από τις βάσεις δεδομένων της μελετώμενης περιοχής και διαπίστωσαν ότι μόνο 4 εμφάνισαν τη νόσο και όλοι εξ αυτών αποθεραπεύτηκαν. Στη συνέχεια, η συγκεκριμένη ομάδα ασθενών μελετήθηκε συγκριτικά με 37161 ασθενείς που είχαν καρκίνο προστάτη  και δεν λάμβαναν ανδρογονικό αποκλεισμό, εκ των οποίων 114 ασθενείς  εμφάνισαν τη νόσο και 18 κατέληξαν από αυτή.

Επίσης, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι από 79.661 ασθενείς με άλλες κακοήθειες, 312 νόσησαν και 57 κατέληξαν. Οι ασθενείς υπό ανδρογονικό αποκλεισμό φάνηκε να έχουν 4 φορές χαμηλότερο κίνδυνο για μόλυνση από COVID-19 συγκριτικά με αυτούς που δεν ελάμβαναν αυτή τη θεραπεία.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η διαφορά ήταν πιο «εκσεσημασμένη» όταν οι ασθενείς αυτοί συγκρίθηκαν με ασθενείς με άλλους τύπους κακοήθειας (5 φορές μικρότερος κίνδυνος).

Συνεπώς, οι ερευνητές εκτιμούν ότι πιθανότατα άνδρες με καρκίνο προστάτη που δε λαμβάνουν ανδρογονικό αποκλεισμό θα μπορούσαν να θωρακιστούν λαμβάνοντας αυτή τη θεραπεία  προληπτικά, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ή εφόσον νοσήσουν, για να περιορίσουν τη βαρύτητα της νόσου COVID-19.

Άξιο λόγου είναι ότι οι θεραπείες αυτές ελαττώνουν τα επίπεδα τεστοστερόνης και εάν χορηγηθούν για λιγότερο από ένα μήνα δεν παρουσιάζουν ανεπιθύμητες  ενέργειες.

Οι ειδικοί αποδίδουν το φαινόμενο στην εμπλοκή της πρωτεΐνης TMPRSS2, η οποία φαίνεται να ενισχύει τη μολυσματική ικανότητα του ιού.

Υπενθυμίζεται ότι η πρωτεΐνη TMPRSS2 δρα πάνω στην πρωτεΐνη-ακίδα με την οποία ο ιός συνδέεται στα ανθρώπινα κύτταρα. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι «η TMPRSS2 «ενεργοποιεί» την πρωτεΐνη-ακίδα ώστε να μπορέσει να συνδεθεί με τον υποδοχέα ACE2 που βρίσκεται στην επιφάνεια των κυττάρων, και που αποτελεί την κερκόπορτα για την είσοδο του ιού στα κύτταρα.  Η πρωτεΐνη TMPRSS2 φαίνεται να υπερεκφράζεται σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, ενώ  καταστέλλεται σε όσους λαμβάνουν ανδρογονικό αποκλεισμό. Τα δεδομένα αυτά πρέπει να αξιολογηθούν πιο συστηματικά εντός πλαισίου κλινικών μελετών».