Ανησυχητική η συχνότητα συμπτωμάτων παιδικής ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα

Έρευνα για την Ψυχική Υγεία παιδιών και εφήβων στην Ελλάδα δείχνει πως 43.25% με 43.8% των ερωτηθέντων έχουν βιώσει κατά τη διάρκεια της ζωής τους μία τουλάχιστον στρεσογόνο εμπειρία η οποία χαρακτηρίζεται ως τραυματική. Μάλιστα,  21% με 22% εμφανίζουν υψηλά σκορ σε συμπτώματα άγχους αποχωρισμού, ενώ το 8% με 16% βιώνουν συμπτώματα ψυχικής υγείας σε τέτοιο επίπεδο που θα απαιτούσε εκτίμηση από ειδικό.

Την ανάγκη ενίσχυσης του τομέα παιδικής ψυχικής υγείας της Ελλάδας καταδεικνύει έκθεση που πραγματοποιήθηκε από την Πρωτοβουλία για την Ψυχική Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Tα συμπτώματα ψυχικής υγείας παρουσιάζονται με ανησυχητική συχνότητα στα παιδιά και τους εφήβους στην Ελλάδα. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του πλαισίου και τις ξεχωριστές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν πληθυσμοί με επιπρόσθετες ευαλωτότητες, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί σε τεκμηριωμένες παρεμβάσεις, καθώς και σε εκπαιδεύσεις και εργαλεία ψυχοεκπαίδευσης για γονείς, φροντιστές, εκπαιδευτικούς και ειδικούς ψυχικής υγείας προσαρμοσμένα στο πολιτισμικό πλαίσιο της χώρας.

Συγκεκριμένα, η ανάλυση που υλοποιήθηκε χάρη στη Πρωτοβουλία, μια συνεργασία μεταξύ του Ι Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος  στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Υγεία  του ΙΣΝ, του Child Mind Institute και ενός πανελλαδικού Δικτύου φορέων ψυχικής υγείας στον δημόσιο τομέα,  επιχείρησε να διαφωτίσει τις ανάγκες των παιδιών, των εφήβων και των οικογενειών/φροντιστών τους, καθώς και των εκπαιδευτικών και επαγγελματιών που εργάζονται μαζί τους. Στην πανελλαδική έρευνα συμμετείχαν σχεδόν 4.000 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων γονέων, εφήβων, δασκάλων και διαφόρων επαγγελματιών ψυχικής υγείας.  Σε αυτή έχει ενταχθεί μια ανασκόπηση όλων των επιστημονικών άρθρων, μια προσπάθεια χαρτογράφησης των διαθέσιμων υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Από τα πορίσματα προκύπτει πως η Πρωτοβουλία  είναι επιτακτική ανάγκη να δώσει έμφαση στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και κατάρτιση σε θέματα ψυχικής υγείας,  όπως και για μια ποικιλόμορφη, πλουραλιστική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τις ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις.

Ειδικότερα εντοπίστηκαν:

• Οι πιο συχνές καταστάσεις ψυχικής υγείας μεταξύ των νέων που συμμετείχαν στην έρευνα περιλαμβάνουν τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερδραστηριότητας, το άγχος, τη διαταρακτική συμπεριφορά, την κατάθλιψη και τον εκφοβισμό.
• Οι εκπαιδευτικοί επισημαίνουν ομόφωνα πως στερούνται κατάρτιση και υποστήριξη που θα τους βοηθούσε να εντοπίζουν και να διαχειρίζονται προβλήματα ψυχικής υγείας των μαθητών τους στο σχολικό πλαίσιο, καθώς και περιστατικά  κακοποίησης και παραμέλησης.
• Οι γονείς συμφωνούν ότι το στίγμα αποτελεί εμπόδιο στην ελληνική κοινωνία, αλλά δεν αναγνωρίζουν τη δική τους στιγματιστική στάση σε θέματα ψυχικής υγείας.
• Η καθημερινή πρακτική του 22% των επαγγελματιών υγείας που συμμετείχαν στην έρευνα, περιλαμβάνει την αξιολόγηση περιστατικών ύποπτων για παιδική κακοποίηση και παραμέληση.

 Ενδεικτικό είναι πως σε 1.756 γονείς/φροντιστές που ρωτήθηκαν αναφορικά με τη χρήση που κάνουν σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας για τα παιδιά και τους έφηβους τους, το  39% ανέφεραν ότι το παιδί/έφηβος παρουσιάζει δυσκολίες ψυχικής υγείας και το 11% ανέφεραν ότι το παιδί έχει ήδη λάβει εξειδικευμένη φροντίδα ψυχικής υγείας.

Τα ευρήματα από την ανάλυση πεδίου έχουν ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό εκπαιδεύσεων της Πρωτοβουλίας για επαγγελματίες που εργάζονται με παιδιά ανά την Ελλάδα. Πρόκειται για εκπαιδεύσεις που μαζί με οδηγούς με πληροφορίες για τις πιο κοινές δυσκολίες ψυχικής υγείας θα διατεθούν τόσο διαδικτυακά όσο και δια ζώσης από  τις αρχές του νέου χρόνου.