Ανοσία αγέλης: Πώς επιτυγχάνεται; Γιατί είναι επικίνδυνη;

Φως στην «πτυχή» της πανδημίας που λέγεται «ανοσία της αγέλης» προσπαθεί να ρίξει δημοσίευμα στο περιοδικό JAMA. Πως μπορεί να επιτευχθεί αυτή; Και γιατί θεωρείται επικίνδυνη σε αυτή τη φάση της επιδημίας;

«Η ανοσία της αγέλης επιτυγχάνεται όταν ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού αποκτά ανοσία έναντι ενός λοιμώδους νοσήματος περιορίζοντας έτσι την περαιτέρω εξάπλωσή της από άτομο σε άτομο. Ο πληθυσμός που δεν έχει αποκτήσει ανοσία προστατεύεται έμμεσα λόγω ότι η εξάπλωση της νόσου είναι σε χαμηλά επίπεδα» σύμφωνα με τους ειδικούς.

Σύμφωνα με τους Καθηγητές του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής, ΕΚΠΑ,) και Θάνο Δημόπουλο (Καθηγητής Θεραπευτικής και Πρύτανης ΕΚΠΑ) που ανασκόπησαν την βιβλιογραφία, το ποσοστό ενός πληθυσμού που πρέπει να έχει αποκτήσει ανοσία για να διασφαλιστεί η ανοσία της αγέλης διαφοροποιείται ανάλογα με το νόσημα.

Στην περίπτωσης της ιλαράς, απαιτείται ποσοστό ανοσίας μεγαλύτερο από το 95% του πληθυσμού προκειμένου να περιοριστεί η μετάδοση της νόσου και να επιτευχθεί η ανοσία αγέλης.

Πως επιτυγχάνεται;

Είτε μέσω μόλυνσης σε ένα παθογόνο και ανάρρωσης, είτε μέσω εμβολιασμού. Η ανοσία αγέλης προστατεύει επίσης και εκείνους που δεν μπορούν να εμβολιαστούν, όπως είναι τα νεογέννητα και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα, επειδή η διασπορά του νοσήματος στον πληθυσμό είναι πολύ περιορισμένη.

Μάλιστα, στους πληθυσμούς με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη έχουν παρατηρηθεί κρούσματα για νοσήματα, ενώ θα ήταν δυνατόν να αποφευχθούν με τον εμβολιασμό.

Το γεγονός αποδίδεται ακόμη και στο χαμηλό ποσοστό των ατόμων που εμβολιάζονται για να υπάρξει ανοσία αγέλης, ενώ πολλές φορές χρειάζονται επαναλαμβανόμενες δόσεις εμβολιασμού.

Η περίπτωση της φυσικής έκθεσης και μόλυνσης σε ένα παθογόνο έχει ως πυρήνα την ανάπτυξη αντισωμάτων που προστατεύουν από μελλοντική έκθεση στο ίδιο παθογόνο.

Ωστόσο, τα αντισώματα είναι πιθανό να διασφαλίζουν προστασία περιορισμένης χρονικής διάρκειας και εφόσον μολυνθούν με ένα παθογόνο μπορεί σε μερικά χρόνια να μολυνθούν εκ νέου.

Πιθανό αρνητικό σενάριο και στο ενδεχόμενο ανοσίας αγέλης σε έναν πληθυσμό είναι τα άτομα που δεν έχουν ανοσία να μολυνθούν εκ νέου με το συγκεκριμένο νόσημα και να εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα.

Οι επιστήμονες όμως εκτιμούν ότι η ανοσία της αγέλης ελαττώνει μεν τον σημαντικά τον κίνδυνο διασποράς μιας νόσου, αλλά δεν μπορεί να αποτρέψει τις μεταδόσεις για τα επίνοσα άτομα, αυτούς δηλαδή που δεν έχουν ανοσία έναντι της νόσου.

Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει εμβόλιο και δεν γνωρίζουμε την διάρκεια των αντισωμάτων, η ανοσία αγέλης  θεωρείται είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη εκδοχή της πανδημίας γιατί θα οδηγήσει σε πολύ μεγάλο αριθμό νοσηλειών και θανάτων.