Αντιγριπικό εμβόλιο: Σταδιακή μείωση της αποτελεσματικότητας του

Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει πως η μέγιστη αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι της γρίπης παρατηρείται σύντομα μετά τον εμβολιασμό, ενώ μειώνεται κατά μέσο όρο 8% έως 9% κάθε μήνα. Πιθανότερη είναι η ταχύτερη μείωση σε ηλικιωμένα άτομα.

Η ενδεχόμενη καθυστέρηση στον εμβολιασμό έναντι της γρίπης για ένα ή δύο μήνες είναι πιθανό να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού κατά 10% έως 20%. Επίσης, για  μεγαλύτερη διάρκεια της αντισωματικής απάντησης  θα μπορούσε το ενδεχόμενο επαναληπτικού εμβολιασμού 3 έως 4 μήνες μετά την πρώτη δόση ή η κυκλοφορία ενός πιο ενισχυμένου αντιγριπικού εμβολίου.

Είναι γνωστό ότι τα αντισώματα έναντι του ιού της γρίπης  μειώνονται κατά το ένα τρίτο εντός τεσσάρων έως πέντε μηνών  μετά τον εμβολιασμό. Σύμφωνα με τις   Αμερικανικές κατευθυντήριες οδηγίες ο ετήσιος εμβολιασμός έναντι της γρίπης σε παιδιά και ενήλικες, θα πρέπει ιδανικά να πραγματοποιείται στα τέλη του Οκτώβρη.

Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο έγκριτο περιοδικό Clinical Infectious Diseases  αναφέρει πως μια καθυστέρηση κατά έναν ή δύο μήνες στον ετήσιο εμβολιασμό μπορεί να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου κατά 10% έως 20%. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ελένη Κορμομπόκη, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα αυτής της μελέτης.

Ο πληθυσμός της μελέτης είναι νοσηλευόμενοι ασθενείς στις ΗΠΑ λόγω οξείας λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος σε περιόδους έξαρσης της γρίπης κατά τα έτη 2015-16 έως και 2018-19. Οι ασθενείς είχαν βήχα ή απόχρεμψη 10 ημέρες πριν την εισαγωγής τους, ενώ βρέθηκαν θετικοί στο τεστ ανίχνευσης γρίπης. Τα στοιχεία των ασθενών τέθηκαν σε σύγκριση με εκείνα όσων είχαν αρνητικό τεστ (ομάδα μαρτύρων). Οι θωρακισμένοι από τον ιό θεωρήθηκαν όσοι είχαν εμβολιαστεί τουλάχιστον 14 ημέρες πριν εμφανίσουν συμπτώματα γρίπης.

Οι ερευνητές ανέλυσαν την αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε σχέση με την ανάγκη νοσηλείας λόγω γρίπης. Αναλυτικά, ο πληθυσμός της μελέτης περιελάβανε 3,016 ενήλικες (μέση ηλικία 60 έτη) με γρίπη τύπου Α (Η3Ν2), 1,492 ασθενείς με  γρίπη τύπου Α (Η1Ν1) και 1,060 ασθενείς με γρίπη τύπου Β/Yamagata. Από αυτούς, το  34% είχε εμβολιαστεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, 77% μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, 92% μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου και 97% μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου. Επίσης, μελετήθηκαν δημογραφικά χαρακτηριστικά όπως είναι η ηλικία, η εθνικότητα, η εποχή του χρόνου, το ιστορικό προηγούμενων νοσηλειών και ενδείξεις υποκείμενων νοσημάτων.

Η αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου σε σχέση με την ανάγκη νοσηλείας λόγω γρίπης μειώθηκε:

• κατά μέσο όρο 7.5%–8.5% για κάθε 30 μέρες μετά τον εμβολιασμό, ανάλογα με τον τύπο της γρίπης.
• στους ηλικιωμένους ασθενείς, άνω των 65 ετών, παρατηρήθηκε μείωση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου κατά μέσο όρο 10.8% για κάθε 30 μέρες μετά τον εμβολιασμό.