Ιδιαιτέρως σκληρά λόγια χρησιμοποίησαν τα μέλη της Ελληνικής Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), για τη νομοθετική ρύθμιση της Αριστοτέλους, με την οποία επιχειρείται η δημιουργία συστήματος Αξιολόγησης. Κάνουν λόγο για «προσπάθεια καπηλείας του όρου ΗΤΑ, με σκοπό προφανώς την χρήση του ως άλλοθι για τις σχεδιαζόμενες φραγές στην πρόσβαση στις νέες θεραπείες, που εισήχθηκαν με τις θερινές νομοθετικές αλλαγές και παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις από την ηγεσία του Υπουργείου.

Στα «αγκάθια» του νομοσχεδίου που αντιμετωπίζουν και οι ασθενείς περιλαμβάνεται η πλήρης εξάρτηση της Επιτροπής από τον Υπουργό, την αγνόηση των εκπροσώπων των ασθενών, αλλά και η δημιουργία ενός φορέα μειωμένου κύρους και αποτελεσματικότητας.

«Με αυτό το σχέδιο νόμου, εμπαίζονται οι ασθενείς, για τους οποίους γίνεται μία προσβλητικά αόριστη αναφορά δύο γραμμών, χωρίς να προσδιορίζεται ο ρόλος και η θεσμική τους συμμετοχή, σύμφωνα με την πρακτική που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός ΗΤΑ υποδεικνύει», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, διατηρούνται τα εξωτερικά κριτήρια που προβλέπει ο ν. 4472/2017 του Ιουνίου, παρότι η θέσπιση τους είχε δικαιολογηθεί ως ανάγκη λόγω της έλλειψης οργανισμού ΗΤΑ. Ακόμη, η Επιτροπή μπορεί να στηριχθεί στη βοήθεια μόνο πιστοποιημένων επιστημόνων σε λίστα του ΕΟΦ, αντί να δίνεται η δυνατότητα για στήριξη και από πρόσωπα  ή φορείς, της Ελλάδας ή του εξωτερικού, με τη σχετική εμπειρία.

«Θεωρούμε απαράδεκτη την πρόβλεψη πρακτικής «σιωπηρής απόρριψης αίτησης» μετά την πάροδο 180 ημερών, χωρίς να υπάρξει αποστολή τεκμηριωμένης απάντησης στον αιτούντα. Αποτελεί πρακτική που δε συνάδει με τα ήθη και τη πρακτική που ακολουθείται στην ΕΕ», καταλήγει η ΕΛΛΟΚ.

Η Ανακοίνωση

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ, για ακόμη μία φορά εκφράζει τη βαθιά της απογοήτευση, τόσο για το σχέδιο νόμου του ΥΥΚΑ σχετικά με τη δημιουργία της «Επιτροπής Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας», τόσο για την έλλειψη προηγούμενης ενημέρωσης των εμπλεκομένων όσο και για τη μεθόδευση, με την οποία επιχειρήθηκε να γίνει μία δημόσια διαβούλευση «συνοπτικών διαδικασιών», σε ασφυκτικά χρονικά πλαίσια (μόλις για 7 ημέρες).

Παρά ταύτα, ενεργώντας με συνέπεια και ευθύνη απέναντι στους ασθενείς με καρκίνο, η ΕΛΛΟΚ είναι η μόνη Οργάνωση Ασθενών που συμμετείχε στη διαβούλευση επί του νομοσχεδίου, διατυπώνοντας για μία ακόμη φορά ξεκάθαρα και τεκμηριωμένα τις απόψεις της.

Αρχή κάθε μηχανισμού Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας (ΑΙΤ), αποτελεί η διασφάλιση της ανεξάρτητης και ελεύθερης έκφρασης των συμμετεχόντων, αποκλειστικά με βάση τα δεδομένα της επιστήμης και μόνο. Αυτό αποτελεί προαπαιτούμενο, το οποίο εγγυάται την αξιοπιστία και το κύρος του νέου μηχανισμού, γεγονός που θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην διαδικασία διαπραγμάτευσης και τιμολόγησης των φαρμάκων και της τεχνολογίας υγείας εν γένει.

Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, δεν καλύπτει καμία από τις παραπάνω παραδοχές. Πρόκειται για μία προσπάθεια καπηλείας του όρου ΗΤΑ, με σκοπό προφανώς την χρήση του ως άλλοθι για τις σχεδιαζόμενες φραγές στην πρόσβαση στις νέες θεραπείες, που από τον Ιούνιο έχει επιβάλει με το νόμο 4472/2017 το ΥΥΚΑ, παρά τις περί του αντιθέτου ρητορικές που κατά καιρούς ακούμε σε Συνέδρια.

Συγκεκριμένα με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου το ΥΥΚΑ :

1. Αντικαθιστά την επιτροπή της θετικής λίστας, με μία άλλη, υπό νέα επωνυμία, η οποία είναι αποκλειστικά ένα όργανο που ελέγχεται, διαμορφώνεται και όπως ευνόητα συμπεραίνουμε καθοδηγείται αποκλειστικά από τον ίδιο τον Υπουργό Υγείας, ο οποίος έχει δυνατότητα μεταβολής της σύνθεσή της και άρα της λειτουργίας της κατά το δοκούν!
2. Δημιουργεί ένα μειωμένου κύρους και αποτελεσματικότητας φορέα, του οποίου το έργο θα αμφισβητείται συνεχώς και ο οποίος δεν θα καταφέρει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη και την καλή πίστη στους εμπλεκόμενους, τους ασθενείς και τους εκπροσώπους τους και τη κοινωνία των πολιτών. Ακόμη θα αποτελέσει αρνητικό φορτίο για τον Οργανισμό ΗΤΑ που πρόκειται να δημιουργηθεί σε έξι μήνες, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του ΥΥΚΑ. Με αυτό το σχέδιο νόμου, εμπαίζονται οι ασθενείς, για τους οποίους γίνεται μία προσβλητικά αόριστη αναφορά δύο γραμμών, χωρίς να προσδιορίζεται ο ρόλος και η θεσμική τους συμμετοχή, σύμφωνα με την πρακτική που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός ΗΤΑ υποδεικνύει. Η συμμετοχή των ασθενών στην επιτροπή και η εκπαίδευσή τους για το ρόλο αυτό είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να έχει ασθενοκεντρικό προσανατολισμό η επιτροπή ΗΤΑ. Η συμμετοχή των ασθενών εγγυάται το αδιάβλητο των διαδικασιών και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών που εμπλέκονται. Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου – ΕΛΛΟΚ, ζητά τη θεσμοθέτηση της συμμετοχής της στην εν λόγω επιτροπή.
3. Μετά από την πρόφαση του ΥΥΚΑ, ότι το άρθρο 89 του Νόμου 4472/2017, θεσπίστηκε λόγω της μη ύπαρξης οργανισμού ΗΤΑ, (ενώ στην πράξη, όπως έχουμε και στο παρελθόν αναφέρει, αποτελεί μέτρο αποκλειστικά δημοσιονομικού χαρακτήρα και σκοπό έχει να αποτελέσει μία επιπλέον φραγή στην πρόσβαση των ασθενών σε νέα φάρμακα), περιμέναμε, μετά την συγκρότηση της Επιτροπής ΗΤΑ να οδεύσει προς κατάργηση, αφού πλέον θα υπάρχει η δυνατότητα αξιολόγησης και στη χώρα μας. Αντίθετα, το ΥΥΚΑ, συμπεριλαμβάνει την ίδια διάταξη στο νέο σχέδιο νόμου, απαγορεύοντας στην επιτροπή να διενεργήσει αξιολόγηση σε φάρμακα που δεν πληρούν τον κανόνα 9-6-3!

Αυτό δείχνει ότι η νέα επιτροπή ΑΙΤ είναι επιτροπή μειωμένου κύρους που δημιουργείται «μόνο για τυπικούς λόγους», ενώ θα παράγει έργο που δε θα χαίρει του σεβασμού και της αποδοχής των κοινωνικών φορέων.

4. Ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του προέδρου της επιτροπής θα έπρεπε να είναι αυξημένες. Η πολιτική ηγεσία δε θα έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να αντικαθιστά τον πρόεδρο της επιτροπής μέχρι το τέλος της θητείας του.
5. Περιορίζει τη δυνατότητα για επικουρική υποστήριξη της Επιτροπής μόνο σε πιστοποιημένους επιστήμονες που θα προέρχονται από ειδικό κατάλογο του ΕΟΦ. Αντίθετα, η Επιτροπή και ο Πρόεδρός της θα έπρεπε να έχουν τη δυνατότητα να επικουρούνται από άτομα, είτε από την Ελλάδα ή από άλλες χώρες της ΕΕ, των οποίων οι γνώσεις και εμπειρία ή/και προηγούμενη εμπειρία τους με οργανισμούς ΗΤΑ, κρίνονται απαραίτητες με σκοπό την αξιοποίηση της υφιστάμενης τεχνογνωσίας που υπάρχει στην Ευρώπη.
6. Το έργο της αξιολόγησης όπως αυτό περιγράφεται, προϋποθέτει την ύπαρξη ενημερωμένων μητρώων ασθενειών από τα οποία θα τροφοδοτείται με δεδομένα απαραίτητα για το έργο της. Δυστυχώς στη χώρα μας δεν υπάρχει ακόμη Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών. Αυτό συνεπάγεται ότι η επιτροπή δεν θα έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ορθά και να παράγει αποτελεσματική γνωμοδότηση λόγω έλλειψης δεδομένων. Ταυτόχρονα στο σχέδιο νόμου, δεν υπάρχει πουθενά αναφορά, στην ανάγκη δημιουργίας όλων εκείνων των αναγκαίων υποστηρικτικών υποδομών πάνω στις οποίες θα στηριχθεί η λειτουργία της Επιτροπής, η οποία θα έχει άμεση επίδραση στο έργο της διαπραγμάτευσης.
7. Παρατηρείται σύγχυση στη δομή και τη συγγραφή του, λόγω των εκτεταμένων αναφορών στις αρμοδιότητες του Υπουργού επί του έργου των δύο επιτροπών, (ΑΙΤ & Διαπραγμάτευσης), γεγονός που υποβαθμίζει το ρόλο τους και το περιθώριο λειτουργίας τους θέτοντας συνεχώς περιορισμούς.
8. Θεωρούμε απαράδεκτη την πρόβλεψη πρακτικής «σιωπηρής απόρριψης αίτησης» μετά την πάροδο 180 ημερών, χωρίς να υπάρξει αποστολή τεκμηριωμένης απάντησης στον αιτούντα. Αποτελεί πρακτική που δε συνάδει με τα ήθη και τη πρακτική που ακολουθείται στην ΕΕ.

Τέλος, οφείλουμε να αναφέρουμε ότι η πρακτική που ακολούθησε το Υπουργείο Υγείας, για άλλη μία φορά δεν μας βρίσκει σύμφωνους καθώς αγνοεί και πάλι τους εκπροσώπους των ασθενών, των επιστημονικών φορέων και όλων των εμπλεκόμενων, καθώς δεν δίνει τη δυνατότητα ουσιαστικού διαλόγου επί σοβαρών θεμάτων που τους αφορούν, πριν την κατάθεση του νομοσχεδίου και περιορίζεται μόνο στις τυπικά υποχρεωτικές διαδικασίες της διαβούλευσης.