Αρνητικό ρεκόρ της Αθήνας στη θνησιμότητα λόγω έλλειψης πρασίνου

Κακή εικόνα παρουσιάζει η Αθήνα σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά την θνησιμότητα εξαιτίας της έλλειψης πρασίνου.

Σύμφωνα με νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, οι πόλεις της Ευρώπης θα μπορούσαν να αποφύγουν έως 43.000 πρόωρους θανάτους ετησίως, αν ικανοποιούσαν τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για  την ύπαρξη επαρκών χώρων πρασίνου κοντά στους κατοίκους τους.

Στη μελέτη αυτή η ελληνική πρωτεύουσα εκτιμάται ως μία πόλη της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη αναλογία θανάτων σχετιζόμενων με την έλλειψη προσβάσιμου πράσινου. Παράλληλα και άλλες ελληνικές πόλεις (Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Καβάλα, Βόλος κ.α.) θεωρούνται ανάμεσα σε αυτές με σημαντικό πρόβλημα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, ανάμεσα στις πόλεις με τη μεγαλύτερη θνησιμότητα λόγω ανεπαρκούς πρόσβασης πέραν των ελληνικών που προαναφέρθηκαν, είναι ορισμένες της Ιταλίας, της ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής, καθώς και μητροπόλεις της Ευρώπης. Ειδικότερα, οι πρωτεύουσες με το μεγαλύτερο πρόβλημα θεωρούνται η Αθήνα, οι Βρυξέλλες, η Βουδαπέστη, η Κοπεγχάγη και η Ρίγα.

Αρνητικό ρεκόρ

Ενδεικτικά, περί το 88% του πληθυσμού της Αθήνας (της μητροπολιτικής περιοχής) και της Θεσσαλονίκης εκτιμάται ότι δεν πληροί τον ελάχιστο στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την πρόσβαση των κατοίκων σε κοντινό πράσινο. Εάν πληρούσαν τον στόχο αυτό, τότε θα μπορούσαν να αποφευχθούν ρτησίως 1.431 θάνατοι το χρόνο στην Αθήνα και 245 στη Θεσσαλονίκη. Από την άλλη, σε συγκριτικά καλύτερη θέση από τις ελληνικές πόλεις εκτιμάται ότι βρίσκονται η Λάρισα, τα Ιωάννινα, τα Χανιά, η Πάτρα, τα Τρίκαλα και η Καλαμάτα.

Η μελέτη

Επιστήμονες του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Υγείας (ISGlobal) της Βαρκελώνης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet Planetary Health», ανέλυσαν στοιχεία του 2015 για περισσότερες από 1.000 πόλεις σε 31 ευρωπαϊκές χώρες. Οι εν λόγω πόλεις αξιολογήθηκαν και ταξινομήθηκαν με βασικό κριτήριο έναν δείκτη πρασίνου και τη συσχέτισή του με τον δείκτη θνησιμότητας σε κάθε πόλη. Όσο χαμηλότερα βρίσκεται μια πόλη στη διεθνή κατάταξη, τόσο πιο μειωμένη θνησιμότητα θεωρείται ότι έχει, λόγω ανεπαρκούς πρόσβασης όλων των κατοίκων της σε κοντινό πράσινο.

Έτσι, εκτιμήθηκε ότι οι πέντε πόλεις με την αναλογικά μεγαλύτερη θνησιμότητα λόγω ανεπαρκών χώρων πρασίνου είναι κατά σειρά η Τεργέστη και το Τορίνο στην Ιταλία (με το 74% και 92% του πληθυσμού τους αντίστοιχα να έχουν ανεπαρκή πρόσβαση σε πράσινο με βάση τις συστάσεις του ΠΟΥ), το Μπλάκπουλ στη Βρετανία, η Χιχόν στην Ισπανία και οι Βρυξέλλες στο Βέλγιο. Από την άλλη, οι πέντε πόλεις με την μικρότερη θνησιμότητα λόγω ανεπαρκούς πρασίνου είναι οι πόλεις Έλτσε και Τέλντε στην Ισπανία (με το 20% και 33% του πληθυσμού τους κάτω από τα συνιστώμενα όρια του ΠΟΥ), η Γκιμαράες στην Πορτογαλία, η Περούτζια στην Ιταλία και η Καρθαγένη στην Ισπανία.

Οι ερευνητές τόνισαν ότι οι χώροι πρασίνου σχετίζονται με πολλαπλά οφέλη για την σωματική, ψυχική και νοητική υγεία και, κατ’ επέκταση, με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Το πράσινο επίσης αντισταθμίζει σε ένα βαθμό τη ρύπανση του αέρα, τη ζέστη και την ηχορύπανση, απορροφά διοξείδιο του άνθρακα μετριάζοντας την κλιματική αλλαγή και διευκολύνει τη σωματική άσκηση, την ψυχαγωγία και τις κοινωνικές συναναστροφές.

Ο ΠΟΥ συνιστά, με βάση επιστημονικές μελέτες, την καθολική πρόσβαση των κατοίκων των πόλεων σε χώρους πρασίνου, θέτοντας ως ελάχιστο όριο την ύπαρξη πράσινου χώρου έκτασης τουλάχιστον μισού εκταρίου (πέντε στρεμμάτων) σε ευθεία γραμμή έως 300 μέτρων από κάθε σπίτι.

Το συμπέρασμα ήταν ότι σχεδόν τα δύο τρίτα (62%) του πληθυσμού των ευρωπαϊκών πόλεων ζουν σε περιοχές με λιγότερο πράσινο από το συνιστώμενο, πράγμα που αντιστοιχεί σε σχεδόν 43.000 πρόωρους θανάτους (το 2,3% των συνολικών θανάτων από φυσικά αίτια).

Όπως συμπεραίνεται, οι χώροι πρασίνου είναι άνισα κατανεμημένοι στις ευρωπαϊκές πόλεις, με τη θνησιμότητα που αποδίδεται στην ανεπαρκή πρόσβαση στο πράσινο, να κυμαίνεται από το 0% έως το 5,5% όλων των φυσικών θανάτων ανάλογα με την πόλη. Όμως η ανισότητα δεν υπάρχει μόνο ανάμεσα στις πόλεις αλλά και ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές της ίδιας πόλης.

Πατήστε εδώ για να διαβάσετε την έρευνα