Αξιολόγηση θέλουμε και στην Υγεία

Δεν έχουμε ανάγκη για Αξιολόγηση μόνο στην Παιδεία. Εξίσου αναγκαία είναι και στην Υγεία. Όσο απίστευτο και αν ακούγεται, σήμερα, δεν έχουμε κανενός είδους αξιολόγηση τόσο των ανθρώπων, που εργάζονται στο σύστημα υγείας, όσο κυρίως των υπηρεσιών, που παρέχονται στους πολίτες.

Επί σειρά ετών – όπως και σε άλλους τομείς του Δημοσίου – η ανέλιξη των εργαζόμενων γίνεται είτε με τα χρόνια υπηρεσίας είτε φυσικά με την κομματικοκρατία. Το πιο ακραίο παράδειγμα μάλιστα αφορά τους ιατρούς του ΕΣΥ. Η ανέλιξη ενός ιατρού γίνεται ανάλογα με την προϋπηρεσία και από τους συναδέλφους του “δια της ανατάσεως της χειρός“-όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο νόμος, που ψηφίστηκε επί υπουργίας Δημήτρη Αβραμόπουλου.

Προσέξτε τώρα: Αν ο μη γένοιτο, κάποιος ιατρός κριθεί από τους συναδέλφους του αρνητικά (δεν ξέρω αν έχει συμβεί 10 χρόνια τώρα), τότε η κρίση του επαναλαμβάνεται μετά από 2 χρόνια. Αν και τότε κριθεί αρνητικά, τότε ο ιατρός δεν λαμβάνει το βαθμό, αλλά λαμβάνει τις απολαβές του επόμενου βαθμού! Μιλάμε για νόμο αποθέωση στη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία.

Ας υποθέσουμε τώρα, ότι ένας Έλληνας ιατρός που διαπρέπει στο εξωτερικό, θέλει να γυρίσει στην πατρίδα. Με βάση την εμπειρία, τις δημοσιεύσεις και τις γνώσεις του, θα μπορούσε να διεκδικήσει θέση επιμελητή Α ή και Διευθυντή. Όμως, δεν μπορεί, διότι οι νέες θέσεις που προκηρύσσονται στο ΕΣΥ είναι μόνο για επιμελητές Β.

Οι κενές θέσεις επιμελητών Α ή διευθυντών (από θάνατο, συνταξιοδότηση ή παραίτηση) καταλαμβάνονται μόνο από ιατρούς, που ήδη εργάζονται στο σύστημα και όπως ανέφερα πιο πάνω αξιολογούνται “δια της ανατάσεως της χειρός”. Ακόμη, στην Ελλάδα επίσης επί Αβραμόπουλου, θεσπίστηκε το λεγόμενο πολυδιευθυντικό σύστημα, που επιτρέπει την ύπαρξη πολλών διευθυντών σε ένα τμήμα (όλοι να βολευτούν…).

Με άλλα λόγια, έχουμε ένα κλειστό σύστημα, στο οποίο ουδείς πραγματικά αξιολογείται παρά μόνο όταν προσλαμβάνεται (λέμε τώρα). Οι προλήψεις ιατρών γίνονται μετά από κρίση από τα λεγόμενα συμβούλια κρίσης, όπου επίσης βασιλεύει η κομματικοκρατία και οι γνωριμίες – παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει προσπάθειες να ισχύσουν αντικειμενικά κριτήρια επιλογής. Στο υπόλοιπο μόνιμο προσωπικό, οι προσλήψεις γίνονται από το ΑΣΕΠ και στη συνέχεια δεν έχουμε κανένα σύστημα αξιολόγησης και πολύ περισσότερο οικονομικό σύστημα επιβράβευσης των καλύτερων εργαζόμενων.

Όσοι έχουν επισκεφθεί και νοσηλευτεί σε νοσοκομείο, γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι δεν είναι όλα μαύρα και άραχνα. Υπάρχουν νησίδες αριστείας (όσο περνά ο καιρός και λιγότερες) και άξιοι εργαζόμενοι, οι οποίοι καταβάλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες να καλύψουν τις ανάγκες. Όπως μου έλεγε πρόσφατα ένας έμπειρος διοικητής νοσοκομείου, υπάρχει ένα 40% που “σκίζεται”, ένα 40% που κάνει τα απολύτως απαραίτητα και ένα 20% που κάνει ότι δουλεύει.

Δεν είναι όλοι ήρωες στο ΕΣΥ. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια, όπως φάνηκε με τις γελοιότητες των ανεμβολίαστων υγειονομικών και τους εικονικούς εμβολιασμούς. Δεν έχει βγει προς τα έξω, αλλά και στο πρώτο κύμα της πανδημίας, ένα 5-12% των εργαζόμενων στα νοσοκομεία “λάκισαν”, ζητώντας άδεια ειδικού σκοπού ή εκμεταλλευόμενοι άλλα παράθυρα του νόμου. Όπως είδαμε, ορισμένοι είναι πολύ ευρηματικοί μόνο όταν είναι να αποφύγουν τις ευθύνες, που απορρέουν από το λειτούργημα τους.

Μα καλά θα μου πει κάποιος εύλογα: Μας μιλάς για αξιολόγηση, ενώ δεν υπάρχουν οικονομικά κίνητρα και σύστημα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης; Έχει απόλυτο δίκιο. Και θα προσθέσω, τα νοσοκομεία πρέπει να διαθέτουν επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Και επειδή το “ψάρι βρωμάει από το κεφάλι”… να έχουν διοικητές με γνώσεις και εμπειρία. Και όχι αποτυχημένους πολιτευτές, κουμπάρους και μπλε, πράσινα και κόκκινα λαμόγια.

Ωστόσο, το γεγονός ότι σήμερα υπάρχουν τμήματα και νοσοκομεία, που ξεχωρίζουν σε συγκεκριμένους τομείς σημαίνει ότι, ακόμη και ενώ λείπει η αξιοκρατία συλλήβδην στη λειτουργία του ΕΣΥ, υπάρχουν άνθρωποι με άλφα κεφαλαίο, που προωθούν με ίδια μέσα, αυτά που πρέπει να κάνει η Πολιτεία.

Η σημερινή κυβέρνηση δημιούργησε τον λεγόμενο Οργανισμό Διασφάλισης της Ποιότητας των Υπηρεσιών Υγείας (ΟΔΙΠΥ), που όπως φανερώνει το όνομα του, σκοπός του είναι να αξιολογεί την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα. Αυτές τις μέρες, ο οργανισμός πραγματοποιεί σεμινάριο εκπαίδευσης των διοικητών νοσοκομείων και έπεται και συνέχεια.

Προφανώς, δεν αρκεί μόνο αυτό. Για να προχωρήσει όμως η αξιολόγηση, χρειάζεται να καταγράφονται αξιόπιστα δεδομένα για τη λειτουργία και την απόδοση κάθε τμήματος στο ΕΣΥ. Δυστυχώς, εδώ, είμαστε ακόμη πολύ πίσω. Δεν είμαστε σε θέση να κρίνουμε π.χ. ποιο νοσοκομείο είναι καλό στις χολοκυστεκτομές και ποιο όχι. Ώστε να πάρουμε μέτρα βελτίωσης, εκεί που βλέπουμε ότι οι δείκτες υστερούν.

Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση στην Υγεία, λοιπόν, θα είναι ακριβώς αυτό: Να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον (ψηφιακές υποδομές, εκπαίδευση προσωπικού και επενδύσεις) για να προχωρήσει επιτέλους η αξιολόγηση στο ΕΣΥ. Οι πολίτες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν, αν τα χρήματα που δαπανώνται  μέσω της φορολογίας τους στην Υγεία, πιάνουν τόπο ή όχι.