Χορήγηση τρίτης δόσης: «Ντόμινο» ανισοτήτων στον παγκόσμιο εμβολιασμό

Σήμα κινδύνου εκπέμπεται για την ενίσχυση των παγκόσμιων ανισοτήτων στην πρόσβαση στα εμβόλια εξαιτίας της χορήγηση μιας τρίτης δόσης του εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2.  Η χορήγηση αναμνηστικής δόσης θα επηρεάσει δίχως αμφιβολία την παγκόσμια διανομή των εμβολίων.

Ανησυχία προκαλεί η επίδραση στη διαθεσιμότητα των εμβολίων σε χώρες με χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού με δύο δόσεις. Αμφιβολίες εκφράζονται για την εξασφάλιση ενός παγκόσμιου τείχους προστασίας έναντι της COVID-19, ιδιαίτερα με την συνεχή εμφάνιση μεταλλάξεων που διαθέτουν ανθεκτικότητα στην ανοσία των εμβολίων.

Τα στοιχεία αυτά αναλύονται σε πρόσφατη δημοσίευση των G. Owen Schaefer από το Κέντρο Βιοιατρικής Ηθικής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης, R.J. Leland από το Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Μανίτοβα του Καναδά, και Ezekiel J. Emanuel από το Πανεπιστήμιο της Πεννσυλβάνια των ΗΠΑ, στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση JAMA (doi:10.1001/jama.2021.13226). Τα δεδομένα παρουσιάζουν περιληπτικά οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Γιάννης Ντάνασης, Πάνος Μαλανδράκης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Θωρακισμένοι έναντι του ιού παραμένουν οι εμβολιασμένοι παρά την παρουσία νέων στελεχών και εκτιμάται ότι η χορήγηση αναμνηστικών δόσεων μπορεί να αναβληθεί μέχρι να είναι διαθέσιμα τα εμβόλια παγκοσμίως. Στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και το Κατάρ μαρτυρούν ότι τα εμβόλια των  Pfizer-BioNTech είναι πολύ περισσότερο από 90% αποτελεσματικά  έναντι και της παραλλαγής δέλτα. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα στοιχεία στις ΗΠΑ για το διάστημα Ιανουαρίου- Ιούνιου 2021, περισσότερο από το 90% των θανάτων από COVID-19 στις ΗΠΑ αφορούσαν ανεμβολίαστους. Εκτιμάται ότι μια δόση παρέχει μεγαλύτερη προστασία από νοσηλεία και θάνατο όταν χορηγούνται σε μη εμβολιασμένα άτομα παρά όταν χρησιμοποιούνται ως ενισχυτικά εμβόλια.

Ανισότητα

Ενδεικτικό είναι πως 10 χώρες (Κίνα, Ινδία, ΗΠΑ, Βραζιλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Γαλλία, Τουρκία και Ιταλία) έχουν χορηγήσει περίπου τα τρία τέταρτα όλων των δόσεων εμβολίου που είναι διαθέσιμα παγκοσμίως. Συνεπώς, οι πληθυσμοί πολλών χωρών μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος παραμένουν απροστάτευτοι με το ανάλογο αντίκτυπο.

Έως τις 10 Αυγούστου 2021, 6 από τις 10 χώρες με τους περισσότερους θανάτους κατά κεφαλή από την COVID-19 την περασμένη εβδομάδα (Τυνησία, Γεωργία, Μποτσουάνα, Εσβατίνι, Ναμίμπια και Νότια Αφρική) έχουν εμβολιάσει λιγότερο από το 10% του πληθυσμού τους. Κανένα από τα άλλα τέσσερα κράτη (Φίτζι, Μαλαισία, Κούβα και Καζακστάν) δεν έχει εμβολιάσει πλήρως περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού τους.

Ως εκ τούτου , η ανισότητα των εμβολίων μεταφράζεται σε ανισότητες στα ποσοστά θνησιμότητας από τη λοίμωξη COVID-19. Οπότε, θα πρέπει η Τρίτη δόση να χορηγηθεί μόνο στις πληθυσμιακές ομάδες που εμφανίζουν μικρότερη ανοσιακή απάντηση στον εμβολιασμό και έχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσου COVID-19 και να δρομολογηθεί η διανομή εμβολιαστικών δόσεων σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος.