«Ασπίδα» προστασίας έναντι του SARS-CoV-2 αποτελεί η χρήση μάσκας, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μέχρι να αναπτυχθεί  τους επόμενους μήνες ένα αποτελεσματικό εμβόλιο για να διασφαλιστεί η «ανοσία της αγέλης».

Ακόμη και εάν δεν διασφαλιστεί άμεσα ένα αποτελεσματικό εμβόλιο ή δεν εμβολιαστεί ικανοποιητικό ποσοστό του πληθυσμού χρειάζονται, σύμφωνα με τους ειδικούς οι εξής απλές καθημερινές παρεμβάσεις:

• η χρήση μάσκας,
• η σωματική απομάκρυνση,
• το πλύσιμο των χεριών,
• η διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων,
• η ανίχνευση και η απομόνωση των κρουσμάτων,
• η ιχνηλάτηση των επαφών τους, καθώς και όρια στις συναθροίσεις.

Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης από τους Andrea M. Lerner, Gregory K. Folkers και Anthony S. Fauci από το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ (AM Lerner, GK Folkers, AS Fauci. Preventing the spread of SARS-CoV-2 with masks and other “low tech” interventions. JAMA 26OCT2020 doi:10.1001/jama.2020.21946).

Χρήση μάσκας

Όλο και περισσότερα δεδομένα  καταμαρτυρούν την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του μέτρου της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας, η οποία συσχετίστηκε με μείωση στον ημερήσιο αριθμό νέων κρουσμάτων COVID-19 στις ΗΠΑ.  Από τα επιδημιολογικά τους μοντέλα, υπολογίζεται ότι  μέχρι τις 22 Μαΐου 2020 είχαν αποτραπεί τουλάχιστον 200.000 νέες λοιμώξεις με τη χρήση μάσκας.

Επίσης, από μελέτη στην Κίνα προκύπτει ότι η χρήση μάσκας εντός του σπιτιού πριν την έναρξη συμπτωμάτων μείωσε σε σημαντικό βαθμό την πιθανότητα δευτερογενούς μετάδοσης της COVID-19 μεταξύ των μελών της οικογένειας.

Από άλλα στοιχεία, εκτιμάται ότι το ποσοστό των υγειονομικών υπαλλήλων που ήταν θετικοί στον SARS–CoV-2 μειώθηκε από το 15% στο 11% μετά την εφαρμογή του μέτρου σε υγειονομικούς υπαλλήλους και στους ασθενείς σε ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο στις ΗΠΑ.

Η μάσκα βάζει φραγμό στον ιό καθώς αυτός μεταδίδεται μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων με συνήθη εμβέλεια τα 2 μέτρα και μέσω αερολύματος με αρκετά μεγαλύτερη εμβέλεια, δηλαδή τα αναπνευστικά σωματίδια δεν παράγονται μόνο και το βήχα και το φτέρνισμα αλλά και κατά την ομιλία και την αναπνοή.

Ενδεικτικό είναι ότι 1 λεπτό δυνατής ομιλίας μπορεί να παράξει πάνω από 1000 αερολύματα που φέρουν ιικά σωματίδια και τα οποία μπορεί να παραμείνουν στον αέρα σε ένα κλειστό, μη επαρκώς αεριζόμενο περιβάλλον.

Επίσης, οι ασυμπτωματικοί μεταδίδουν τον ιό εν αγνοία τους και με δεδομένο τον χειμώνα ότι στο βόρειο ημισφαίριο αναμένεται αύξηση των δραστηριοτήτων και συναθροίσεων σε κλειστούς χώρους, θεωρείται αναγκαία η συνεχής χρήση της μάσκας και σε κλειστούς χώρους και κατά τη διάρκεια των συζητήσεων.

Παράλληλα, θα πρέπει να εφαρμόζεται το μέτρο σε συνδυασμό με τις προαναφερόμενες παρεμβάσεις, με έμφαση στον διαγνωστικό έλεγχο και την ιχνηλάτηση των επαφών, καθώς  και την επιτήρηση για εμφάνιση συμπτωμάτων.