Claw back, διαφάνεια και πραγματικότητα

Του Δρ. Καραφύλλη Ιωάννη, Supply chain and procurement specialist

Έγκριση προγράμματος προμηθειών υπηρεσιών και φαρμάκων (εκεί είναι οι δαπάνες των νοσοκομείων)
Με τους πρόσφατους νόμους, 4337 και 4354/2015 καθιερώθηκε το clawback στις δαπάνες των νοσοκομείων για φάρμακα. Πολλοί πίστεψαν ότι οι δαπάνες για φάρμακα θα αυξανόντουσαν (αφού για το 2015 ήταν σχεδόν 500.000.000€ και με τον ν 4346/2015 πήγαν στα 570.000.000€). Ήταν εμφανές ή ότι ήταν λάθος ή ότι περιείχε και κάποια άλλη δαπάνη που μέχρι τότε δεν είχε ενταχθεί. Γιατί οι περικοπές και ο περιορισμός της σπατάλης σε όλο το δημόσιο συνεχίζεται και θα ήταν αδύνατο να υπήρχε έστω και μια μικρή αύξηση σε κάποιο κωδικό (ΚΑΕ) υπουργείου.
Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι κάποιοι δεν μπορούν και δεν θέλουν να αντιληφθούν ότι με το νόμο 4337/2015 υπάρχει clawback σε όλες τις προμήθειες του δημοσίου! Το claw back θα αφορά και τα ιατροτεχνολογικά και τα αναλώσιμα και τα αντιδραστήρια των νοσοκομείων. Τα πάντα!! Οι προϋπολογισμοί όλων των ΝΠΔΔ θα ελέγχονται σε πραγματικό χρόνο και όλες οι υπερβάσεις δεν θα πληρώνονται!
Ειδικότερα στον 4337/2015 αναγράφονται τα εξής:
Τα τιμολόγια αγαθών και υπηρεσιών εξοφλούνται εντός των προθεσμιών που προβλέπονται ,δεν θα συσσωρεύονται ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Εάν υπάρχουν αρνητικές αποκλίσεις άνω του 10% από τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους, περικόπτεται η επιχορήγηση, ή η απόδοση πόρων, ή οποιαδήποτε μορφή ενίσχυσης από το κρατικό προϋπολογισμό, ίση με το ποσό της υπέρβασης πέραν του ανωτέρω ποσοστού.
Επίσης αναστέλλεται η καταβολή των αμοιβών των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων (Δ.Σ) έως την εξισορρόπηση του αρχικώς εγκεκριμένου προϋπολογισμού και την αντιστάθμιση τυχόν αρνητικών αποκλίσεων. Εάν για δυο συνεχόμενα τρίμηνα διαπιστωθεί απόκλιση, τότε παύονται αυτοδικαίως τα μέλη του Δ.Σ.
Όλα τα παραπάνω, επιτάσσουν την στελέχωση των νοσοκομείων και των υπηρεσιών υγείας με στελέχη που γνωρίζουν το αντικείμενο, αφού θα χρειαστεί όχι μόνο να πληρώνονται όπως μέχρι σήμερα, αλλά και να πληρώνουν τις τυχόν βαριές αμέλειες τους.
Οι managers νοσοκομείων δεν θα είναι πάρεργο αλλά κόλαση για τους «επαγγελματίες διοικητές» οι οποίοι έχουν ως μοναδικό προσόν την κομματική τους ταυτότητα.

Πρέπει λοιπόν να υπάρξει μια διάφανη διαδικασία σε όλους τους φορείς και τα επίπεδα τα οποία εμπλέκονται στις προμήθειες των νοσοκομείων και του συστήματος υγείας. Οι διαμαντένιες εποχές πέρασαν και έγιναν απλά κάρβουνα. Απαιτείται να λειτουργήσουν επιτέλους τα πανάκριβα πληροφοριακά συστήματα που έχουν αγοραστεί τα προηγούμενα χρόνια και δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα μόνο και μόνο για να μην μπορεί να υπάρχει έλεγχος. Τέλος η εφαρμογή των οδηγιών και των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης , η οποία είναι ούτως ή άλλως υποχρεωτική, μπορεί να βοηθήσει στην κατεύθυνση αυτή. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αναζητήσουν τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις που θα τις βοηθήσουν να μειώσουν τα κόστη τους και να γίνουν ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς όπως επιτάσσουν οι συνθήκες, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως. Η επιμονή χρησιμοποίησης στοιχείων που δεν βοηθούν στην πραγματική κατανόηση του σημερινού προβλήματος στην Ελλάδα μόνο τροχοπέδη μπορούν να αποτελέσουν εάν δεν είναι επίκαιρα και αξιόπιστα.

Θα πρέπει να προβλεφθεί εξαίρεση από το claw back για φάρμακα που θα προμηθεύονται τα νοσοκομεία μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες και εκπτώσεις.
Η τιμή των φαρμάκων αυτών μπορεί να ελέγχεται διαρκώς.
Αυτό όμως σε κάθε περίπτωση δεν αναιρεί ότι ο προϋπολογισμός του υπουργείου υγείας είναι συγκεκριμένος και θα εκτελείται με ακρίβεια στο σύνολο του.
Αναγράφεται ευκρινώς στο ν 4052/2012 ότι «οποιαδήποτε υπέρβαση των δημόσιων δαπανών για τα φαρμακευτικά προϊόντα πάνω από το όριο δαπανών του έτους, εντός του οποίου θα πραγματοποιείται η δαπάνη, δεν επιτρέπεται και θα επιστρέφεται αυτόματα».
Αυτό σημαίνει ότι αφορά και άλλες φαρμακευτικές δαπάνες, πλην του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων, που δεν αναφέρονται ευκρινώς και ξεπερνούν τα 100.000.000€.

Μόνο η πραγματική ανάλυση των δεδομένων μπορεί να εγγυηθεί την κατανόηση τους, και επομένως μπορεί να δώσει εφαρμόσιμες λύσεις.
Η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα έρχεται σαν επιστέγασμα όλων των προσπαθειών που έχουν γίνει το προηγούμενο χρονικό διάστημα και όχι με όμορφα λόγια ,δηλώσεις και εικονική πραγματικότητα.

Από Ν4346, άρθρο 15, παρ 2,3:
2.Στην διάταξη στ1εμπιπτουν όλες οι φαρμακευτικές δαπάνες που δεν περιλαμβάνονται στον ισχύοντα κλειστό προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ.
3. Οποιαδήποτε υπέρβαση των δημόσιων δαπανών για τα φαρμακευτικά προϊόντα πάνω από το όριο δαπανών του έτους, εντός του οποίου θα πραγματοποιείται η δαπάνη, δεν επιτρέπεται και θα επιστρέφεται αυτόματα.