COVID-19 και παχυσαρκία: Αυξημένη μεταδοτικότητα και μειωμένη την ανταπόκριση στον εμβολιασμό

Νεότερες μελέτες καταδεικνύουν ότι η παχυσαρκία συμβάλλει σημαντικά αφενός στη βαρύτερη νόσηση από τον SARS-CoV-2 και αφετέρου στην μετάδοση του ιού καθώς και στην μειονεκτική ανταπόκριση στον εμβολιασμό.

Τη συσχέτιση της βαριάς νόσησης COVID-19 με την παχυσαρκία επιβεβαιώνει πρόσφατη αναφορά από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (Kompaniets L. et al, Morbidity and Mortality Weekly Report), η οποία  καταδεικνύει το πρόβλημα με αριθμούς.

Οι ιατροί και Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Καζάκου, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Ασημίνα Μητράκου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ)(https://mdimop.gr/covid19/), συνοψίζουν τα πρόσφατα δεδομένα.

Ανάλυση

Ανάλυση δεδομένων από 150.000 ενήλικες νοσηλευόμενους με COVID-19 στις ΗΠΑ, υποδεικνύει ότι ο κίνδυνος βαριάς νόσησης και θανάτου από COVID-19 αυξάνεται σε συνάρτηση με τον υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Μάλιστα, ο κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός σε παχύσαρκα άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών.

Συγκεκριμένα, ο κίνδυνος εισαγωγής σε ΜΕΘ ήταν ιδιαίτερα αυξημένος σε άτομα με βαριά παχυσαρκία. Για παράδειγμα οι ασθενείς με ΔΜΣ:

• 40 έως 44,9kg/m² είχαν αυξημένο κίνδυνο εισαγωγής σε ΜΕΘ κατά 6%, ενώ
• Μεγαλύτερο του 45kg/m² είχαν ακόμα υψηλότερο κίνδυνο κατά 16%.

Συγκριτικά δε με τους ασθενείς με φυσιολογικό ΔΜΣ (25 έως 29,2kg/m²⁾, οι υπέρβαροι ασθενείς είχαν :

• 12% μεγαλύτερη πιθανότητα  ανάγκης μηχανικής υποστήριξης της  αναπνοής, ενώ
• ο κίνδυνος διασωλήνωσης φάνηκε να αυξάνεται σε 108% σε ασθενείς με βαριά παχυσαρκία (ΔΜΣ  ≥45kg/m2).
•  ο κίνδυνος θανάτου ήταν 8% υψηλότερος σε παχυσαρκία με ΔΜΣ 30 έως 34.9kg/m² και
• 61% υψηλότερος σε ασθενείς με ΔΜΣ  ≥45kg/m².

Ενδεχομένως οι αιτίες είναι η χρόνια φλεγμονή και η διαταραχή της πνευμονικής λειτουργίας που συνοδεύουν το αυξημένο σωματικό βάρος.

Μελέτη: Μετάδοση

Τα παχύσαρκα άτομα δηλαδή άτομα με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και μεγαλύτερη ηλικία μεταδίδουν πιο εύκολα  SARS–CoV-2, καθώς αποπνέουν περισσότερα αναπνευστικά σταγονίδια, σύμφωνα με δημοσιευμένη μελέτη στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences (Edwards D. et al, February 2021). Τα υγιή άτομα υπολογίστηκε ότι εκπνέουν σε 194 σωματίδια όταν μολυνθούν με τοβ SARS-CoV-2. Ωστόσο διαπιστώθηκε αυξητική τάση του αριθμού των εκπνεόμενων σταγονιδίων ανάλογη με το βαθμό λοίμωξης COVID-19 και του γινόμενου ΔΜΣ με έτη ηλικίας.

Ο αριθμός των εκπνεόμενων σταγονιδίων ήταν σημαντικά μικρότερος στην ομάδα ατόμων με το χαμηλότερο ΔΜΣ και τη νεώτερη ηλικία συγκριτικά με την ομάδα ατόμων με το υψηλότερο γινόμενο ΔΜΣ και ηλικία.

Μειωμένη ανοσιολογική απάντηση

Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα νέας μελέτης (Pellini R. et al, February 2021) σχετικά με τη χυμική ανοσολογική απάντηση στο εμβόλιο COVID-19: Πιθανότατα να είναι μειωμένη σε άνδρες, σε παχύσαρκα άτομα και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Συγκεκριμένα, αξιολογήθηκαν στοιχεία από 248 Ιταλούς υγειονομικούς οι οποίοι έλαβαν και τις δύο δόσεις του εμβολίου της ΒioNTech–Pfizer. Ποσοστό 99,5 % των συμμετεχόντων ανέπτυξαν χυμική ανοσολογική απάντηση επτά ημέρες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Ένα μόνο άτομο δεν ανέπτυξε ανοσία και κανένας δεν βρέθηκε θετικός στον ιό SARS-CoV-2.

Ως προς τους  τίτλουςς αντισωμάτων έναντι του ιού ήταν σημαντικά υψηλότεροι στα άτομα νεότερης ηλικίας σε σχέση με τα ηλικιωμένα άτομα, στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες και στα άτομα με φυσιολογικό (18,5- 24,9kg/m²) ή χαμηλό (<18,5kg/m²) ΔΜΣ σε σύγκριση με τα άτομα με αυξημένο ΔΜΣ (25-29,9kg/m²) ή με παχυσαρκία (ΔΜΣ ≥30kg/m²).