Covid-19: Ποιοι θα χρειαστούν τρίτη δόση εμβολίων

Το ζήτημα της ενισχυτικής δόσης απασχολεί την κοινή γνώμη αλλά και την επιστημονική κοινότητα που διερευνά σε ποιες ομάδες πρέπει να δοθεί προτεραιότητα. Προς  το παρόν για τον γενικό πληθυσμό δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα.

Οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γκίκας Μαγιορκίνης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν αυτά τα στοιχεία.

Ανοσοκατεσταλμένοι

Προβάδισμα φέρονται να έχουν οι εν λόγω ασθενείς για ενισχυτική δόση, οι οποίοι σύμφωνα με βρετανικά στοιχεία  στη πλειονότητα  τους αναπτύσσουν επαρκή ανοσολογική απόκριση. Λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες τις θεραπευτικής τους αγωγής, κρίνεται σημαντικό να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό τους, εφόσον μπορούν 14 ημέρες πριν την επαγωγή της ανοσοκαταστολής.

Προς το παρόν εκτιμάται ότι η μέτρηση των αντισωμάτων έναντι της πρωτεΐνης της ακίδας θα  αξιολογηθεί για την απόφαση λήψης της ενισχυτικής δόσης. Πρόκειται για τη μέτρηση των αντισωμάτων έναντι της ακίδας 28-42 ημέρες μετά την ολοκλήρωση της τελευταίας δόσης. Σημειώνεται πως δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία που να συσχετίζουν επίπεδα αντισωμάτων με την αναμενόμενη προστασία από λοίμωξη SARS-CoV-2.

Γενικός  πληθυσμός

Σαφής εικόνα δεν υπάρχει, ενώ θα μεσολαβήσει κάποιο χρονικό διάστημα για  να εξασφαλιστούν επαρκή δεδομένα για την αναγκαιότητα  τρίτης δόσης. Κατά τα υπάρχοντα στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων παραμένει υψηλή ακόμα και για το στέλεχος Δέλτα. Σημειωτέον είναι ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο ακολουθήθηκε η στρατηγική που της καθυστέρησης της δεύτερης δόσης η οποία έχει τα εξής δυο πλεονεκτήματα:

1) αυξάνεται η πρωταρχική ανοσία ταχύτατα σε πληθυσμιακό επίπεδο επιτυγχάνοντας ταχύτερα το πρώτο βήμα του τείχους ανοσίας,

2) η καθυστέρηση της δεύτερης δόσης καταλήγει σε πιο ώριμες και ευρείες ανοσολογικές αποκρίσεις όπως έχουν δείξει χρόνια μελετών σε εμβολιαστικά σχήματα και επιβεβαιώνονται και στην περίπτωση των εμβολίων Covid-19.

Πέρα από το συγκεκριμένο παράδειγμα, ταυτόχρονα αξιολογούνται  πρόσφατες μελέτες στο Ισραήλ που κατέδειξαν χαμηλότερη αποτελεσματικότητα έναντι της μετάλλαξης Δέλτα από ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο . Το γεγονός αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στην καθυστέρηση της δεύτερης δόσης, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί η ανάλυση των δεδομένων του Ισραήλ.

Μελέτες σε εμβολιασμένους σε όλα τα εμβολιαστικά σχήματα δείχνουν ότι η ενισχυτική δόση αρκετούς μήνες αργότερα θα επάγει ανοσολογικές αντιδράσεις μεγαλύτερης γκάμας και ισχύος. Η αναγκαιότητα της τρίτης δόσης στις χώρες και τους εμβολιασθέντες που ακολούθησαν το κλασικό σχήμα  θα αποδειχθεί στο προσεχές μέλλον.

Υπό μελέτη είναι και η ενισχυτική δόση για τους αναρρώσαντες που εμβολιάσθηκαν. Ήδη  διαφαίνεται ότι η ποιότητα της ανοσολογικής απόκρισης του συνδυασμού φυσικής νόσου και εμβολίου έχει καλύτερο προφίλ από τα κλασικά εμβολιαστικά σχήματα. Όσο για την αντιμετώπιση μεταλλαγμένων στελεχών ακόμα δεν έχουμε επαρκή στοιχεία. Όμως κάποιοι ερευνητές κρίνουν ότι θα είναι αναγκαία  εξαιτίας της ικανότητας του ιού να μεταλλάσσεται.