Debate για την Υγεία

Στο «επίσημο» debate των πολιτικών αρχηγών η Υγεία δεν κατέλαβε παρά απειροελάχιστο χρόνο. Περιορίστηκε στην αναφορά του επικεφαλής της ΛΑΕ, Π. Λαφαζάνη, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη αναβάθμισης του υγειονομικού συστήματος, με προτεραιότητα στις προσλήψεις προσωπικού και στην αγορά νέων σύγχρονων μηχανημάτων, αλλά και σε μόλις μια ερώτηση προς την Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά.
Η κ. Γενημάτα, απαντώντας σε ερώτηση για την εφαρμογή της εργαλειοθήκης, τα γενόσημα και τα φαρμακεία, αναφέρθηκε στη μείωση της δαπάνης, προτάσσοντας την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού και του εξοπλισμού. εξοπλισμό που έχει εγκαταλειφθεί υπέρ των ιδιωτικών μονάδων υγείας. «Βεβαίως πρέπει να στηριχθεί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία», ανέφερε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και συμπλήρωσε πως στο θέμα των Φαρμακείων «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πέταξε λευκή πετσέτα. Έχει δεχθεί δύσκολους όρους. Θα επιχειρήσουμε να τους αλλάξουμε. Αλλά είναι δύσκολα. Η διαπραγμάτευση απαιτεί αξιοπιστία».

Debate ΙΣΑ

Το κενό που άφησε το χθεσινό debate αποφάσισε να καλύψει σήμερα ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), που πραγματοποίησε debate για το χώρο της Υγείας, με εκπροσώπους από το ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΔ, τη ΛΑΕ, το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ.

Τις ερωτήσεις και το συντονισμό της συζήτησης ανέλαβε ο πρόεδρος του ΙΣΑ Γ. Πατούλης, ο οποίος επεσήμανε ότι «η υγεία έχει υποστεί ό,τι και η χώρα. Έλεγχο στο τίποτα και μεγάλη δόση λαϊκισμού», σημείωσε, αναδεικνύοντας τα σημεία «αγκάθια». «Ανασφάλιστοι, φάρμακο με περιορισμένη χρηματοδότηση, νησιωτική χώρα σε ερήμωση», ανέφερε και προσέθεσε ότι χρειάζεται κάρτα υγείας για όλους τους πολίτες της ΕΕ, καθώς και σεβασμός στον υγειονομικό χώρο, έλεγχος και εξορθολογισμός.
Ενημέρωσε, δε, πως 4 γιατροί του ΙΣΑ θα στελεχώσουν εθελοντικά, σε συνεννόηση με το Υπουργείο, την Πρωθυπουργό και την τοπική αρχή, το ΠΕΔΥ της Μυτιλήνης.

Το Virus παρακολούθησε το Debate και σας παραθέτει επιγραμματικά τα σημαντικότερα σημεία των απαντήσεων των εκπροσώπων των κομμάτων.

Ερωτήσεις:
1. Ποιες είναι οι επιπτώσεις του Μνημονίου ΙΙΙ στην Υγεία;
2. Πως θα εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για το Σύστημα Υγείας, αλλά και τον ΕΟΠΥΥ ώστε να είναι συνεπής στις πληρωμές;
3. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την ΠΦΥ και ποια είναι η γνώμη σας για τη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας;
4. Ποια η θέση σας για τη συνταγογράφηση με δραστική ουσία χωρίς εμπορική ονομασία;
5. Ποια είναι η θέση σας για τη στελέχωση νοσοκομείων και ΚΥ;
6. Ποια είναι η τοποθέτηση σας για τη μετανάστευση των ιατρών;
7. Ποια είναι η θέση σας για την κάλυψη των ανασφάλιστων;

Απαντήσεις:

Παπαδόπουλος Σάκης, ΣΥΡΙΖΑ
1. Οι επιπτώσεις του Μνημονίου ΙΙΙ δεν μοιάζουν με τις προηγούμενες.
Υπάρχει δέσμευση της βουλής να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις και συγκεκριμένα τη διαχείριση των τιμών φαρμάκων, τη χρήση πρωτοκόλλων, την ανάπτυξη ηλεκτρονικών παραπεμπτικών, ενώ θα επιδιώξουμε οι αναθέσεις στους ιδιώτες να γίνεται με αποδοτικό τρόπο.
Για το ΣΥΡΙΖΑ βασικός στόχος είναι η πρόσβαση των πολιτών στο δημόσιο σύστημα υγείας, η δομήσουμε της ΠΦΥ και η ολοκλήρωση του χάρτη Υγείας
2. Η χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας είναι στις προτεραιότητες του κυβερνητικού έργου. Η άντληση εσόδων είναι βασικός παράγοντας για να ανταποκριθούμε στις δαπάνες, ενώ πληρωμές πρέπει να γίνονται με ορθολογικό τρόπο
3. Σχεδιάσαμε έναν συνολικό αναπροσανατολισμό του Συστήματος Υγείας με κατεύθυνση προς την ΠΦΥ και την πρόληψη. Μάλιστα, είναι ήδη έτοιμο προς δημοσίευση σχέδιο νόμου, που λαμβάνει υπόψη όλο τον προβληματισμό που έχει εκφραστεί έως τώρα, από τη συζήτηση με όλους τους κοινωνικούς εταίρους, για όλα τα βασικά στοιχεία δόμησης ενός αποτελεσματικού Συστήματος ΠΦΥ. Συγκεκριμένα, η ΠΦΥ που σκέφτεται την πρόληψη πρέπει να δομείται με μονάδες υγείας στις γειτονιές που θα εφημερεύουν, έχοντας στο επίκεντρο τη διεπιστημονική ομάδα και τον οικογενειακός γιατρός. Είμαστε αντίθετοι με τη βίαιη κατάργηση των μονάδων του ΙΚΑ και τη μετεξέλιξη τους σε ΕΟΠΥΥ. Ορισμένες από αυτές πρέπει να επαναθεμελιωθούν..
4. Η συνταγογράφηση πρέπει να γίνεται με τήρηση της ιατρικής δεοντολογίας και δεν θα πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις για αυτή με το ερώτημα αν θα υπακούν στους νόμους των δανειστών ή τους δικού μας.
Μάλιστα, έχουν άδικο αν πιστεύουν ότι θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση πόρων. Η συνταγογράφηση θα πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά, βάσει πρωτοκόλλων, με διαφανείς διαδικασίες. Η υλοποίηση των καθηκόντων μας στο φάρμακο αφορούν σε ένα δημόσιο αγαθό και όχι σε καταναλωτικό προϊόν.
Είμαστε υπέρ της ενίσχυση της εθνικής φαρμακοβιομηχανίας, την οργάνωση εθνικής φαρμακοποθήκης, την αναβάθμιση του ΙΦΕΤ και την ενίσχυση του ΕΟΦ, προσιτό φάρμακο για τους πολίτες.
5. Η στήριξη του Δημόσιου Συστήματος είναι βασικό καθήκον. Αναφορά στο σχέδιο νόμο για την ανθρωπιστική κρίση . Τουλαχιστον να υπάρξει βασική κάλυψη, δεν νεοείται νησί χωρίς αγροτικό ιατρό, γιατρό που να εκπροσωπεί ΣΥ, υπάρχουν ειδικότητες που είναι αναγκαίες σε κάθε νησί (γενικός, παιδίατρος κλπ). Σύστημα εφημέρευσης πρέπει να καλύπτει το σύνολο των επειγόντων αναγκών. Ολοκληρωμένο ποιοτικό καθολικό σύστημα – πρέπει να υλοποιηθεί και θα το κάνουμε
6&7. Οι νέοι γιατροί είναι σε πραγματική απόγνωση. Ο σχεδιασμός που γίνεται αναγκάζει τους γιατρούς να φεύγουν εκτός Ελλάδας, από Ντουμπάι έως Αυστραλία, ενώ υπάρχουν κρούσεις και από Τουρκία. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια η απόγνωση φαίνεται: καμία προκήρυξη για θέση γιατρού πουθενά. Μόνο η φυγή στο εξωτερικό είναι η λύση. Λείπουν ειδικότητες, αφού δεν κάνουν καν τα χαρτιά τους για εδώ, αλλά απευθείας για έξω.

Βασίλης Κοντοζαμάνης, ΝΔ

1. Περάσαμε από την πολιτική της κατσαρίδας σε άλλη σφαίρα. Μιλάμε για πρωτόκολλα, σύστημα προμηθειών και γενικότερα να αναβάθμιση του συστήματος, το οποίο άντεξε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΝΔ, γιατί υπήρχε σταθερότητα στις πληρωμές. Παραδώσαμε ένα σύστημα επαρκώς χρηματοδοτημένο με λιγότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές, με εγκεκριμένες προσλήψεις, περίπου 1900. Τώρα, η χρηματοδότηση των νοσοκομείων και ινδυνεύουμε να χάσουμε κονδύλια ΕΣΠΑ. Όποια δημοσιονομική προσαρμογή έπρεπε να γίνει δεν προχώρησε.
2. Πρέπει να δούμε πως θα χρηματοδοτηθεί ο ΕΟΠΥΥ και πως θα διασφαλιστεί η πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας. Υπήρξε διαταραχή της χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ, είναι τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ που δεν έχουν αποδώσει τα ταμεία στον ΕΟΠΥΥ. Εκτιμάται ότι οφειλές προς τους παρόχους το τελευταίο 6μηνο θα ανέλθουν στα 600 εκατ. ευρώ. Το clawback προβλέπεται να φθάσει τα 300 εκατ. έως το τέλος του χρόνου! Χρειάζεται εξορθολογισμός
3. Ακούγοντας τον εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν σαν να διάβαζα την εισηγητική έκθεση του νόμου μας για την ΠΦΥ. Είναι απαραίτητη η ΠΦΥ για την ελάφρυνση των νοσοκομείων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Ευαγγελισμό όπου στις 1300-1400 διακομιδές ανά εφημερία 300 είναι πραγματικά επείγοντα περιστατικά. Ουσιαστικά έχουμε επιβάρυνση της β΄θμιας δομής. Η υλοποίηση του συστήματος του οικογενειακού γιατρού θα είναι θεμέλιο λίθος. Χρειάζονται συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, γιατί οι διαθέσιμοι οικονομικοί πόροι είναι ελάχιστοι.
4. Δεν θα σταθώ στο αν είναι σωστό ή λάθος. Υπάρχουν εξαιρέσεις βάσει πρωτοκόλλων. Το κράτος όποτε πήγε να κάνει τον επιχειρηματία (αναφέρεται στη φαρμακαποθήκη και τη βιομηχανία) έχει αποτύχει. Σε κάθε περίπτωση Θα πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα. Το 2014 εκδώσαμε δύο δελτία τιμών φαρμάκων, με όφελος 370 εκατ. ευρώ. Μετά το Γενάρη δεν εκδόθηκε νέο. Πρέπει να υπάρξει πλήρης εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Βέβαια, η δράση του φαρμάκου δεν τελειώνει τη στιγμή που περνάει από τον πάγκο του φαρμακείου
5. Το ΕΣΥ έχει γεράσει και είναι στα όρια – έχει περάσει την πόρτα- της συνταξιοδότησης και αυτό είναι το σοβαρότερο πρόβλημά. Υπάρχει ένα τεράστιο κύμα φυγής προσωπικού που συνταξιοδοτείται. Πρέπει να δούμε τις ανάγκες της εποχής, πριν προχωρήσουμε στη στελέχωση, σε συνεργασία με τους εταίρους μας. Θα πρέπει να δημιουργήσουμε μια «Frontex» υγείας. Παράλληλα, η χώρα πάσχει στον τομέα της μετανοσοκομειακής περίθαλψης και αποκατάστασης. Πρέπει να δοθεί εκεί έμφαση. Αντί να υλοποιούμε προσλήψεις στις ΜΕΘ κάνουμε προσλήψεις στην ΕΡΤ. Συνεπώς, πρέπει να λειτουργήσουν ΤΕΠ σε όλα τα νοσοκομεία. Χρειάζεται επανασχεδιασμός του συστήματος έκτακτης φροντίδας, μαζί με το ΕΚΑΒ.
6&7. Οι ανασφάλιστοι ήταν καλυμμένοι επί διακυβερνήσεως μας, καθώς επρόκειτο για μνημονιακή υποχρέωση. Είχαν πρόσβαση στη νοσοκομειακή και φαρμακευτική περίθαλψη. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε βιβλιάριο ανασφαλίστου και έως τώρα τίποτα. Είχαμε προκηρύξει προσλήψεις επικουρικών με προβλέψεις για τις πιστώσεις, που χάθηκαν.
Απαιτείται επανασχεδιασμός για τις ειδικότητες, βάσει των αναγκών. Υπάρχουν ειδικότητες με μηδενική ζήτηση. Χρειάζονται όλες οι ιατρικές σχολές; Έχουμε τόσες αγγειοχειρουργικές κλινικές – περισσότερες από το Λονδίνο, την ώρα που η ναυαρχίδα του ΕΣΥ ο Ευαγγελισμός δεν διαθέτει. Πρέπει να λυθεί πρόβλημα της μετανάστευσης γιατρών και να δούμε τι γίνεται στη νησιωτική Ελλάδα και την επαρχεία γιατί ότι προκηρύξεις έχουν υπάρξει δεν εκδηλώθηκε ενδιαφέρον.

Ηλίας Σιώρας ΚΚΕ
1. Θα περάσει σαν λαίλαπα το 3ο μνημόνιο όπως και τα άλλα δύο
Έχουμε μείωση προσδόκιμου και αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας
Στο ΚΚΕ θα κάνουμε σε κάθε μνημόνιο ότι κάναμε έως τώρα. Είναι χυδαία υποκρισία να λέμε ότι δεν είναι εμπόρευμα η Υγεία αλλά κοινωνικό αγαθό. Εμπόρευμα την έχουν καταστήσει οι πολυεθνικές και τα μονοπώλια. Θα συσπειρώσουμε δυνάμεις κοινωνικές. Θα έρθουν μέτρα οδοστρωτήρας στα οποία οι κοινωνικές δυνάμεις θα πρέπει να αντιπαρατεθούν. Πρώτος στόχος είναι η κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης στην υγείας
2. Στη χώρα μας πλούτο παράγουν άμεσα οι εργαζόμενοι και έμμεσα οι γιατροί και υγειονομικοί γενικότερα, καθώς βοηθούν τους εργαζόμενους να είναι υγιείς για να κάνουν τη δουλειά τους.
Πρέπει ο πλούτος που παράγεται να επιστρέψει στους πολίτες, στην Υγεία – την παιδεία κλπ και όχι να γίνεται ιδιοκτησία του κάθε πλουτοκράτη. Είναι δυνατόν να προβλέπεται μόνο 1,4 δις. για το ΣΥ ετησίως;
3. Η ΠΦΥ πρέπει να ενταγμένη σε ένα αποκλειστικά δημόσιο Σύστημα Υγείας, χωρίς επιχειρηματική δράση. Το κράτος αναλαμβάνει δηλαδή πλήρως την περίθαλψη. Έως τώρα όλες οι κυβερνήσεις στο όνομα της σταδιακής συρρίκνωσης ενισχύουν τις ΣΔΙΤ και τα συμφέροντα. Η λύση στα προβλήματα είναι, μεταξύ άλλων, η πλήρης και αποκλειστική εργασία για τους γιατρούς.
4. Για να είναι κοινωνικό αγαθό το φάρμακο δεν πρέπει να υπάρχει το στοιχείο του κέρδους. Χρειάζεται κοινωνικοποιημένη παραγωγή στο Φάρμακο. Σε όλη την αλυσίδα: Έρευνα-Παραγωγή-Εισαγωγή-Διάθεση . Αλλά εθνική φαρμακοβιομηχανία εντός της ΕΕ είναι όροι ασύμβατοι.
5. Η επείγουσα ιατρική θα έπρεπε να ενταχθεί στη συζήτηση, όχι μόνο στα ΤΕΠ αλλά και στα εξωνοσομειακά (ΕΚΑΒ). 25 χιλιάδες ήταν τα κενά στα νοσοκομεία τη δεκαετία του 2000 αλλά από το 2009 που ήμαστασν 110 χιλιάδες πλέον εργαζόμαστε 75-78 χιλιάδες. Μόνο τα δύο τελευταία χρόνια έφυγαν από το σύστημα υγείας 6 χιλιάδες άτομα. Επιπλέον, οι εξαγγελθείσες προσλήψεις αφορούν τελικά το 2016. Αυτό που χρειάζεται το ΕΣΥ είναι μόνιμο και εκπαιδευμένο προσωπικό.
6. Στο επίκεντρο και αυτού του προβλήματος είναι ότι το Σύστημα Υγείας είναι εμπορευματοποιημένο. 6,5 χιλιάδες είναι τα κενά σε όλη την Ελλάδα, συν τις απουσίες στα ΠΕΔΥ ο αριθμός αγγίζει τις 10 χιλιάδες, άρα πως λέμε ότι νοιαζόμαστε για τους νέους γιατρούς όταν δεν γίνονται διορισμοί.
7. Υπολογίσαμε στον Ευαγγελισμό ότι το μέσο κόστος νοσηλείας για τους ενήλικες ανέρχεται στα 2.200 ευρώ, 480-500 βάσει στα ΚΕΝ, στα παιδιά.
Μόνο το Μάρτιο 45 χιλιάδες ανασφάλιστοι πέρασαν τις πύλες του Ευαγγελισμού. Αυτά ποιος θα τα πληρώσει;

Μπέρτσιος Μιχάλης, ΛΑΕ
1. Το χρέος είναι μη βιώσιμο και για εμάς για να υπάρξει όποια προοπτική για την υγεία πρέπει να διαγραφεί το χρέος. Αλλά, η αποδόμηση της Υγείας, ξεκίνησε πριν το μνημόνιο.
2. Η μόνη λύση είναι το δημόσιο σύστημα υγείας. Καλύτερο είναι ένα δημόσιο σύστημα υγείας, από ένα ανύπαρκτο ή ένα ιδιωτικό.
3. Η ΠΦΥ είναι η βάση του συστήματος υγείας. Πρέπει να σχεδιαστεί, κάτι που δεν έχει γίνει, ενώ δόθηκαν περί των 6 εκατ. ευρώ για ένα Χάρτη που δεν υλοποιήθηκε. Η ανάπτυξη της ΠΦΥ θα αποσυμφορήσει τα νοσοκομεία, αρκεί να υπάρξει λειτουργική διασύνδεση μεταξύ ΠΦΥ – Νοσοκομείων. Σε ό,τι αφορά τη ΣΔΙΤ, αυτό που χρειάζεται είναι πλήρης και αποκλειστική απασχόληση εντός του Συστήματος Υγείας, έως τότε και σε μια μικρή μεταβατική περίοδος μπορεί να επιλεγεί η προώθηση σύμβασης με ιδιώτες – μικρούς γιατρούς
4. Το φάρμακο είναι δημόσιο αγαθό. Η τρόικα είναι υπέρ της δραστικής ουσίας, αλλά της φθηνής! Εμείς είμαστε υπέρ ενός ποιοτικά καλού γενόσημου, βιοισοδύναμου. Λέμε ναι στα θεραπευτικά πρωτόκολλα, γιατί εξαιρέσεις (πχ αλλεργίες στο έκδοχο) υπάρχουν. Ναι στη δημόσια φαρμακοβιομηχανία και φαρμακαποθήκη.
5. Πρέπει να δούμε κάτι άλλο: Πρέπει να ελέγχουμε που πάνε τα χρήματα. Χρειάζεται δηλαδή οργάνωση και καταπολέμηση της διαφθοράς.
Τα λεφτά των ΕΣΠΑ πάνε στις ΜΚΟ αντί στις δημόσιες υπηρεσίες. Τα εξωτερικά συνεργεία κοστίζουν περισσότερο από την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, όπως και η σύμβαση με εξωτερικό γιατρό. Πως είναι δυνατόν να λειτουργούν τα νοσοκομεία χωρίς καθηκοντολόγιο; Ακόμη, οι δομές κοινωνικές αλληλεγγύης και της ΤΑ πρέπει να ενταχθούν σε ένα ενιαίο σύστημα.
6. Ποσοστά αυτοκτονιών, διαζυγίων, burn out είναι διπλάσια στους νέους Έλληνες γιατρούς συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό. Αυτό γιατί προσλαμβάναμε τον ειδικευόμενο ως «άνθρωπο για όλες τις δουλειές» χωρίς να του δίνουμε τη σωστή εκπαίδευση. Ναι στους διορισμούς αλλά να δούμε τι θα γίνει με την εκπαίδευση
7. Η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό, χρειάζεται αύξηση του προϋπολογισμού. Η κατάργηση του μνημονίου είναι η προϋπόθεση για να προσφερθεί δίκαια, η υγεία σε όλους

Βασίλης Λαοπόδης, ΠΑΣΟΚ
1. Πρέπει να δούμε πως θα διασώσουμε το κράτος πρόνοιας, να αντιμετωπίσουμε τις εισοδηματικές ανισότητες των κατοίκων. Χρειαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε τους αποκλεισμούς των προσλήψεων και της μείωσης των δαπανών. Πρέπει να χρηματοδοτήσουμε το σύστημα. Να πάμε σε μια καθολικότητα του συστήματος ως προς τους πόρους και να διασφαλίσουμε την αναλογικότητα και ανταποδικότητα των πληρωμών.

2. Πρέπει να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση του Συστήματος Υγείας. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη διατήρηση της τριμερούς: ασφαλισμένοι/ εργαζόμενοι-εργοδότες-κράτους. Το δικό μας σύστημα βασίζεται στην αλληλεγγύη γενεών- η νεότερη καλύπτει την παλαιότερη. Δεν είναι ανταποδοτικό.

3. 75 χιλιάδες είναι οι γιατροί στην Ελλάδα. Από τη μια δεν μπορείς να τους αρνηθείς τη δουλειά αλλά δεν μπορείς και να τους πληρώνεις με 400 ευρώ, που θα αντιστοιχούν στο μισθό της πλήρους και αποκλειστικής αν ενταχθούν όλοι. Χρειάζεται οργάνωση της ΠΦΥ. Όποιος θέλει θα ενταχθεί στο συγκεκριμένο σύστημα, με συγκεκριμένο τρόπο και συγκεκριμένη αμοιβή. Η στελέχωση ΚΥ, πολυϊατρείων και Α’βάθμιων μονάδων, θα πρέπει να γίνει με ορθολογικό τρόπο, που θα στηρίζεται στο Χάρτη Υγείας.

4. Πρέπει να γίνει έρευνα και παραγωγή του προτύπου, που στην Ελλάδα δεν γίνεται. Είναι ενδεικτικό ότι, 100 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στην έρευνα για την παραγωγή ενός αντιβιοτικού. Για λόγους συμφέροντος πρέπει να υποστηρίξουμε γενόσημα και ονομαστική καταγραφή του γενοσήμου (συνταγογράφηση βάσει εμπορικής ονομασίας). Πρέπει να εφαρμόσουμε τα pathways και όχι τα πρωτόκολλα. Οι κλινικές μελέτες φέρνουν πόρους , για αυτό και θα πρέπει να ενσωματώσουμε τη κλινική έρευνα στα νοσοκομεία.

5&6. Την φυγή των γιατρών την είχαμε προβλέψει, χρόνια πριν. Το πρόβλημα είναι ότι με την υποστελέχωση χάνεται η απώλεια της συσσωρευμένης εμπειρίας. Πρέπει να πάμε σε συγκροτημένη στελέχωση με κατανομή και εξορθολογισμό των υπηρεσιών, που έχουν την ανάγκη να εξυγχρονίσουν υπηρεσίες. Για παράδειγμα, δεν χρειαζόμαστε 20 νευροχειρουργικές κλινικές, αφού διαχειρίζονται από 5 περιστατικά η κάθε μία, και άρα ούτε γνώση συσσωρεύουν. Έχουμε 360 κλινικές όταν οι 1200 επεμβάσεις που γίνονται στη χώρα αντιστοιχούν σε 12. Απαιτούνται επενδύσεις στην εκπαίδευση, στα κέντρα, στην τεχνολογία και τη γνώση. Χρειαζόμαστε συνολικά περίπου 40 χιλιάδες γιατρούς.

7. οι ανασφάλιστοι ήταν εγγενές πρόβλημα που διογκώθηκε. Το κράτος οφείλει να βρει πόρους και για αυτούς που δεν έχουν λεφτά . Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να αντλήσουν από τους πολίτες άλλων χωρών που εισάγονται στα νοσοκομεία ή από φόρους ειδικής κατεύθυνσης (καπνός κλπ).