Digital Finance Forum: “Παράθυρο” στις ψηφιακές ανατροπές σε τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, κεφαλαιαγορά

Στις θεαματικές αλλαγές που συντελούνται στο χρηματοπιστωτικό τομέα (τράπεζες, ασφάλειες, κεφαλαιαγορές), υπό την καταλυτική επίδραση καινοτομικών τεχνολογιών που ανατρέπουν τα παραδοσιακά πρότυπα και επιταχύνουν δραστικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, αναφέρθηκαν οι διακεκριμένοι ομιλητές του Digital Finance Forum 2016, που οργάνωσαν η Εthos Events και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ.

Ειδικότερα, στη φετινή διοργάνωση του Digital Finance Forum, με θέμα «Oι ψηφιακές ανατροπές στις τράπεζες, τις ασφαλιστικές εταιρείες και την κεφαλαιαγορά», οι ομιλητές περιέγραψαν τις θεαματικές εξελίξεις που συντελούνται και άνοιξαν ένα «παράθυρο στο μέλλον», προδιαγράφοντας όσα πρόκειται να συμβούν τα επόμενα χρόνια, με τη γόνιμη αλληλεπίδραση της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας και των επιχειρηματικών δυνάμεων του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης πως οι ελληνικές εταιρείες του χρηματοπιστωτικού τομέα (τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες) που συμμετείχαν στο Digital Financial Forum έδειξαν και να κατανοούν τις αλλαγές που έρχονται αλλά και να έχουν τη διάθεση να τις αξιοποιήσουν. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι έδειξαν την πρόθεση να συνεργαστούν με fintech startups, φθάνοντας στο σημείο ακόμη και να προσφέρουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε λειτουργίες τους με τη χρήση των αποκαλούμενων APIs προκειμένου να είναι εφικτή η διάθεση καινοτόμων υπηρεσιών προς τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.

Ο κ. Γιώργος Ναθαναήλ, Senior Advisor, Τομέας Υποδομών & Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος, ΣΕΒ, αναφέρθηκε διεξοδικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό (digital transformation) της παραγωγικής διαδικασίας, αλλά και στην ευρωπαϊκή στρατηγική Industry 4.0, στο πλαίσιο της οποίας έχει τεθεί στόχος, μέσα και από τον ψηφιακό μετασχηματισμό, να αυξηθεί στο 20% η συνεισφορά της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι η στρατηγική και όχι η τεχνολογία καθοδηγεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Τόνισε ότι είναι εποχή για πράξεις, όχι για λόγια και πρόσθεσε ότι εάν δεν υιοθετηθεί disruptive μοντέλο δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Αναφερόμενος στις ελληνικές επιχειρήσεις, ο κ. Ναθαναήλ υποστήριξε ότι έχουν κάνει σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού, αν και αυτό επιχειρείται τα τελευταία χρόνια σε δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, όπου έχουν μειωθεί σημαντικά οι επενδυτικές δαπάνες.

Ο κ. Ορέστης Ανδριάνης, Επικεφαλής Κλάδου Αναλύσεων, Google Ελλάς, εστίασε στις επαναστατικές αλλαγές που φέρνει η ταχύτατη διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας και των smart phones στη λειτουργία των σύγχρονων επιχειρήσεων και δη του χρηματοπιστωτικού τομέα, σημειώνοντας ότι από το 1995 οι χρήστες κινητών έχουν αυξηθεί από 80 εκατομμύρια σε 5,2 δισεκατομμύρια. Υποστήριξε ότι, όπως συμβαίνει με την εφαρμογή Google Now, η οποία λαμβάνει πληροφορίες από το χρήστη για να τον υποστηρίζει στην οργάνωση της καθημερινότητάς του, θα πρέπει και οι επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα να προσφέρουν στους χρήστες τη βέλτιστη εμπειρία με τον πελάτη στο κέντρο, ώστε να αυξηθεί η χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών τους, η οποία, όπως έχει αποδειχθεί στις ΗΠΑ, αυξάνει και τη χρήση των υπηρεσιών στο φυσικό δίκτυο. Οι νέες εταιρείες χρηματοπιστωτικής τεχνολογίας (fintech startups) αναπτύσσονται επιτυχώς με disrupting μοντέλα και ήδη η αξία τους φθάνει τα 50 δισ. δολ. στις ΗΠΑ και τα 10 δισ. δολ. στην Ευρώπη.

Η Dr. Leda Glyptis, Director, Sapient Consulting, αναφερόμενη στην ψηφιακή μεταμόρφωση των τραπεζών, υπογράμμισε ότι είναι κρίσιμο να αντιληφθεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας ότι το banking δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά το μέσο για την εξυπηρέτηση των σκοπών του πελάτη. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν ξέρει πώς να λειτουργεί πελατοκεντρικά, τόνισε και υπογράμμισε ότι η τεχνολογία επιτρέπει να εισαχθεί η φαντασία στον κόσμο των επιχειρήσεων. Ανέφερε ότι η πρόοδος της κινητής τηλεφωνίας και οι καινοτομίες των startups φέρνουν ραγδαίες εξελίξεις ακόμη και στο B2B banking, σημειώνοντας το παράδειγμα της Mondo, που πρόσφατα πέτυχε να συγκεντρώσει με crowd funding 1 εκατ. λίρες σε 96 δευτερόλεπτα. Για να αντιδράσουν οι παραδοσιακοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, υποστήριξε, χρειάζεται φαντασία και να αντιληφθούν ότι σήμερα δεν υπάρχει «λίγο digital», καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι η μόνη στρατηγική. Επιπλέον, όπως σημείωσε, οι τράπεζες θα πρέπει να αντιληφθούν ότι τελειώνει ο τρόπος που έβγαζαν κέρδη ως τώρα, αφού οι εταιρείες που γεννήθηκαν στο digital έχουν διαφορετική αντίληψη για το πώς βγαίνει το κέρδος και όλοι πρέπει να προσαρμοσθούν σε χαμηλότερα περιθώρια.

Ο κ. Γιώργος Παπαγεωργίου, Διδακτικό προσωπικό του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Ειδικός στο Bitcoin και την τεχνολογία Blockchain, περιέγραψε τις μεγάλες αλλαγές που φέρνει η τεχνολογία του blockchain, ιδιαίτερα στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Τόνισε ότι η κύρια διαφορά ανάμεσα στο blockchain και την παραδοσιακή οργάνωση των συναλλαγών είναι η αποκεντρωμένη φύση του blockchain και παραλλήλισε το blockchain με το internet, επισημαίνοντας ότι, όπως το διαδίκτυο επιτρέπει την άμεση επικοινωνία, το blockchain επιτρέπει τις άμεσες συναλλαγές. Ο κ. Παπαγεωργίου σημείωσε ότι τα κρυπτογραφικά νομίσματα, όπως το bitcoin, που έχουν βασισθεί στην τεχνολογία blockchain δημιουργούν νέες προκλήσεις και προβληματίζουν τις εποπτικές αρχές, αλλά τόσο οι κεντρικές τράπεζες, όσο και οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί εξετάζουν πώς μπορούν να αξιοποιήσουν επωφελώς το blockchain, που προσφέρει αποκέντρωση διαδικασιών, μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές, λιγότερα συστημικά ρίσκα και δυνατότητες μεγαλύτερης αυτοματοποίησης διαδικασιών.

Ο κ. Δαμιανός Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής Λειτουργικής Στήριξης, Εθνική Τράπεζα και Όμιλος & Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής, αναφέρθηκε στη διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού της τράπεζας, που ακολουθήθηκε με συνέπεια τα τελευταία χρόνια, με την υλοποίηση πολλών έργων, που είχαν ως κύριο στόχο την επιτάχυνση, απλοποίηση και αυτοματοποίηση των διαδικασιών. Υπογράμμισε ότι οι εργασίες ψηφιακού μετασχηματισμού εξελίχθηκαν σε μια περίοδο έντονης συμπίεσης των λειτουργικών δαπανών της τράπεζας, οι οποίες μειώθηκαν από 369 εκατ. ευρώ σε 279 εκατ. ευρώ κατά την περίοδο 2010 – 2015. Ένα από τα σημαντικότερα έργα πληροφορικής που έφερε σε πέρας ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας, τόνισε ο κ. Χαραλαμπίδης, ήταν η συγκέντρωση όλων των φυσικών φακέλων σε σύγχρονες εγκαταστάσεις της ΠΑΕΓΑΕ στην Μαγούλα Αττικής, όπου γίνεται χρήση ρομποτικών συστημάτων αναζήτησης. Στο περιβάλλον των capital controls, η Εθνική Τράπεζα αναβάθμισε πολύ γρήγορα τα συστήματά της, ώστε να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες των πελατών και, όπως σημείωσε ο κ. Χαραλαμπίδης, παρά τα προβλήματα που δημιούργησαν οι περιορισμοί, έδωσαν την ευκαιρία στις τράπεζες να μειώσουν το λειτουργικό κόστος και να αυξήσουν τα έσοδα από εναλλακτικά δίκτυα.

Ο κ. Μιχάλης Βαφόπουλος, Ερευνητής, Εργαστήριο Τεχνολογίας Γνώσεων και Λογισμικού, Ερευνητικό Κέντρο «Δημόκριτος» & Υπεύθυνος Open Data Institute, αναφέρθηκε στην εποχή των δεδομένων και στον τρόπο αξιοποίησης των «ανοικτών δεδομένων» (“open data”) από κυβερνήσεις και επιχειρηματικούς οργανισμούς. Τόνισε τη σημασία που έχουν τα ανοικτά πρότυπα για την αξιοποίηση των δεδομένων, σημειώνοντας το παράδειγμα του Open Banking Working Group (OBWG), που δημιουργήθηκε τον περασμένο χρόνο με πρωτοβουλία του βρετανικού υπουργείου Οικονομικών, με στόχο να διερευνηθεί πώς η αξιοποίηση δεδομένων μπορεί να βελτιώσει τις παρεχόμενες τραπεζικές υπηρεσίες. Ο κ. Βαφόπουλος αναφέρθηκε στις προσπάθειες του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Γνώσεων και Λογισμικού του Ερευνητικού Κέντρου «Δημόκριτος» και του Open Data Institute, με στόχο, όπως τόνισε χαρακτηριστικά, να εξαλειφθεί το “valley of death” ανάμεσα στην έρευνα και στην εφαρμογή.

Ο κ. Χάρης Λιναρδάκης, IBM Cloud Leader, Greece & Cyprus, υπογράμμισε τον κεντρικό ρόλο της κινητής τηλεφωνίας στην ανάπτυξη σύγχρονων ψηφιακών υπηρεσιών, τονίζοντας ότι σήμερα όλες οι πελατοκεντρικές εφαρμογές αναπτύσσονται πρώτα σε mobile εκδοχές. Ο κ. Λιναρδάκης παρουσίασε διεξοδικά τις τεχνολογικές λύσεις που επιτρέπουν πλέον την αποτελεσματική ανάλυση και επεξεργασία δεδομένων των επιχειρήσεων, υπογραμμίζοντας ότι το επόμενο βήμα, προκειμένου να αναπτυχθούν με επιτυχία νέες πελατοκεντρικές εφαρμογές, είναι η συσχέτισης των εσωτερικών πληροφοριών με εξωτερικές.

Ο κ. Χρήστος Νικολαΐδης, Διευθυντής Διαχείρισης Κινδύνου και Εκκαθάρισης, ΑΤΗΕΧClear, αναφέρθηκε στην εξέλιξη των χρηματιστηριακών συναλλαγών από τα παραδοσιακά trading floor στα σημερινά συστήματα εικονικής (virtual) διαπραγμάτευσης. Υπογράμμισε ότι, στο σημερινό διεθνοποιημένο περιβάλλον των χρηματιστηριακών συναλλαγών, η μεγαλύτερη πρόκληση για τα χρηματιστήρια είναι να παρέχουν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες με ανταγωνιστικό κόστος συναλλαγών, κάτι που απαιτεί υψηλού επιπέδου τεχνολογική οργάνωση.

Ο κ. Σωκράτης Πλούσσας, συνιδρυτής και CEO, Parnasse, ανέφερε ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλάζει δραματικά τον τρόπο που γίνονται οι επενδύσεις, αν και υπάρχει ισχυρή αντίσταση των εποπτικών αρχών. Σημείωσε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μετάβασης σε ένα νέο υπόδειγμα τη διαπραγμάτευση μετοχών στην αγορά του NASDAQ με blockchain. Σχετικά με την πλατφόρμα equity crowd funding, ΟpenCircle, που δημιουργήθηκε από την Parnasse, ο κ. Πλούσσας σημείωσε ότι υπάρχει πλέον ένας ιστότοπος, όπου οι επιχειρηματίες με σχέδια μπορούν να έλθουν σε επαφή με ενδιαφερόμενους επενδυτές.

Ο κ. Γιώργος Καραμανώλης, Συνιδρυτής / Συντονιστής Τεχνολογίας και Καινοτομίας, Crowdpolicy, αναφέρθηκε στα καινοτομικά χαρακτηριστικά της πλατφόρμας CrowdFunding Act4Greece, την οποία ανέπτυξε η Crowpolicy για λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας, υπογραμμίζοντας ότι για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα για δωρεές με άμεση έκδοση απόδειξης που έχει ισχύ στην εφορία. Η πλατφόρμα Act4Greece, σημείωσε ο κ. Καραμανώλης, καλύπτει ευρύτατο φάσμα πεδίων, από την πρόνοια, την κοινωνική αλληλεγγύη και την επιχειρηματικότητα, μέχρι τον πολιτισμό, την εκπαίδευση και το περιβάλλον.

Ο κ. Ξενοφών Λιαπάκης, CIO & Services, Όμιλος Interamerican & Πρόεδρος, Hellenic CIO Forum, ανέφερε παραδείγματα ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών στον κλάδο των ασφαλειών, σημειώνοντας ότι η Interamerican είναι πρώτη στην ηλεκτρονική πώληση ασφαλιστικών συμβολαίων, με την πλατφόρμα Anytime, που, όπως αποκάλυψε, σύντομα θα θέσει σε λειτουργία και σε άλλη χώρα. Τα συστήματα της εταιρείας, υπογράμμισε, έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε πλέον ένα συμβόλαιο ασφάλισης ζωής μπορεί να ολοκληρωθεί σε 15 λεπτά στο σπίτι του πελάτη. Στόχος της Interamerican, τόνισε, είναι να αναδειχθεί ως most digital insurer σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως το 2020.

Η κ. Λήδα Λιακοπούλου, Head of Design & Communication / Co-Founder, OSeven, παρουσίασε την εφαρμογή για smart phones που, όπως εκτίμησε, μπορεί να μειώσει για τις ασφαλιστικές εταιρείες σημαντικά το δείκτη ζημιών από τροχαία ατυχήματα, βελτιώνοντας την οδηγική συμπεριφορά του πελάτη. Το app εγκαθίσταται στο κινητό του πελάτη και παρακολουθεί/βαθμολογεί την οδηγική του συμπεριφορά, ώστε να επιβραβεύεται η ασφαλής οδήγηση από την ασφαλιστική εταιρεία με έκπτωση στα ασφάλιστρα του οχήματος.

Ο κ. Toni Tomic, Global Head for strategy and transformation in Insurance, SAP, εκτίμησε ότι η Ευρώπη δεν υστερεί σημαντικά από τις ΗΠΑ σε καινοτομία και ψηφιακό μετασχηματισμό. Στόχος των εφαρμογών της SAP για τον ασφαλιστικό κλάδο είναι να παρέχουν δυνατότητες καλύτερης πρόβλεψης και μείωσης των κινδύνων. Για τις ασφαλιστικές εταιρείες, ανέφερε ο κ. Tomic, κύρια θέματα στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό είναι η διαχείριση των παλαιών συστημάτων τους (legacy systems) και ο σχεδιασμός των νέων. Ο γερμανικός όμιλος, όπως σημείωσε ο κ. Tomic, έχει ήδη αρκετές επιτυχίες στην ανάπτυξη καινοτομικού λογισμικού με εφαρμογές στο χρηματοπιστωτικό/ασφαλιστικό τομέα (moneysupermarket.com, connected car, connected health) και ενισχύει το ερευνητικό τμήμα του με νέα εργαστήρια στο Hudson Yards της Νέας Υόρκης.

H Σίσσυ Παπαγιαννίδου, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος αναφέρθηκε στις αλλαγές-βελτιώσεις της PSD2 έναντι της PSD1 κυρίως σε ότι αφορά τα θέματα ασφάλειας πληρωμών. Ιδιαίτερο βάρος έδωσε επίσης στα θέματα δικαιωμάτων και παραπόνων του πολίτη. Επίσης ανέφερε ότι για την PSD1 υπεύθυνη σε ότι αφορά τη διαχείριση παραπόνων των πελατών ήταν η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.  Τέλος ανέφερε πως με την PSD2 όμως ο όγκος των πληροφοριών θα είναι μεγαλύτερος και ίσως η ΓΓΚ να μην μπορέσει να τον διαχειριστεί.

Στο πλαίσιο της ομιλίας του ο κ. Σπύρος Αγγελόπουλος, Manager στον τομέα esypay, e-investments and Direct Sales της Τράπεζας Πειραιώς ανέφερε μεταξύ άλλων ότι “ζούμε από τις πιο πληκτικές εποχές από άποψη δημιουργικότητας” και συμπλήρωσε ότι “δεν αλλάζει μόνο η τεχνολογία αλλά και η συμπεριφορά των πελατών, ενώ παράλληλα αλλάζει και το θεσμικό πλαίσιο”. Επίσης τόνισε ότι ανταγωνιστές πλέον δεν είμαι μόνο οι τράπεζες αλλά και οι Fintech.

Η κα. Έφη Πρεσβεία, Επικεφαλής Επιχειρηματικής Μονάδας Ηλεκτρονικού Επιχειρείν της Eurobank, ενημέρωσε πως οι τράπεζες από τις εταιρείες Fintech και μπορούν να χάσουν μέχρι και το 32% των εσόδων τους. Σαν παράδειγμα έφερε τις ΗΠΑ όπου το 50% των χρηστών κάνει πλέον τραπεζικές συναλλαγές από το κινητό του ενώ το customer service είναι ήδη πολύ προσωποποιημένο. Για την Ελλάδα είπε ότι υπάρχει ακόμα πολλής δρόμος να καλυφθεί καθώς πολλές πληρωμές γίνονται με φυσικό τρόπο. “Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα γύρω από το κινητό” δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Σταύρος Πέτρουλας, Αναπληρωτής Διευθυντής στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικών Εργασιών & Εναλλακτικών Δικτύων της Εθνικής Τράπεζας,  τόνισε ότι όταν μιλάμε για Digital το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας είναι το mobile. “Έχουμε δει θεαματική αύξηση στο mobile. Βλέπουμε περισσότερα logins από κινητό από ότι μέσω των υπολογιστών. Θα δημιουργήσουμε ένα ηλεκτρονικό πορτοφόλι συμβατό με high end android συσκευές” ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Πέτρουλας

Στην εκρηκτική ανάπτυξη της εταιρείας του η οποία ξεκίνησε με 15 άτομα προσωπικό πριν μερικά χρόνια και σήμερα αριθμεί πάνω από 150 αναφέρθηκε ο κ. Markus Muller, Head of Product στην εταιρεία NUMBER26. “Μας ενδιαφέρει το interface με τον πελάτη. Επικεντρωνόμαστε στην απλότητα των προϊόντων μας αλλά και του business model μας. Στόχος μας να γίνουμε η μεγαλύτερη τράπεζα του κόσμου με την καλύτερη εμπειρία για τον πελάτη”.

Την έμφαση που δίνει η εταιρεία του στο regulation και το Compliance τόνισε ο κ. John Doxaras, Founder & CEO of Warply, a leading mobil marketing agency specializing on innovative martech and fintech studios.  Συγκεκριμένα είπε ότι το 65% των περιηγήσεων του ίντερνετ πλέον αφορά τα κινητά και τα τάμπλετ, ενώ οι χρήστες έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν εφαρμογές όπως για την παραγγελία φαγητού όπου παρατηρούνται 15.000 παραγγελίες ημερησίως.

Στη συνεργασία της Vodafone με την Cardlink στο mobile, που έχει στόχο την εξυπηρέτηση επαγγελματιών εν κινήσει αναφέρθηκαν ο κ. Αντίγονος Παπαδόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής της Cardlink και η Marketing Manager για εταιρικά προϊόντα και υπηρεσίες της Vodafone Ελλάδος, κα Ευαγγελία Μηλιώτη. Τα οφέλη της υπηρεσίας που προκύπτουν από αυτή τη συνεργασία είναι σύμφωνα με τα δύο στελέχη το χαμηλό κόστος, η σταθερή χρέωση και η απόλυτη ασφάλεια.

Λίγο πριν κλείσει το φετινό Digital Finance Forum, το λόγο πήραν οι νικητήριες ομάδες του διαγωνισμού καινοτομίας NBG i-bank #fintech crowdhackathon (οι Bankship με τo app τους Mindbot, οι RSK Project με το RSK Mind , οι Elorus με τη synenosiS, και οι Code Burrow με το SmartPay), παρουσιάζοντας τις δημιουργικές τους ιδέες σε μορφή application για το κινητό, τα οποία αποτελούν αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό βήμα για τις ψηφιακές λύσεις του κλάδου.

“O παλιός τρόπος με τον οποίο λειτουργούσαν τα financial services έχει αλλάξει” τόνισε ο  κος. Λουκάς Πηλίτσης, Partner & CEO της ANCHORSTONE PARTNERS A.E., ωστόσο η επιτυχία του event και το πλήθος των καινοτομιών που παρουσιάστηκαν, δε μπορούν παρά να μας βρίσκουν αισιόδοξους, πως η “digital κουλτούρα” θα κάνει στα αλήθεια τον κόσμο των οικονομικών υπηρεσιών, καλύτερο.