Την αναγκαιότητα ριζικής αναδιοργάνωσης σε ότι αφορά την εκπαίδευση μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες προβάλει το 5ο Δελτίο του Παρατηρητηρίου της Ε.Σ.Α.μεΑ.
Περισσότεροι από τους μισούς, 57.3% των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν στα γενικά σχολεία, διαπιστώθηκε ότι δεν λαμβάνουν εξειδικευμένη υποστήριξη, παρά υποστηρίζονται μόνο από τον εκπαιδευτικό της γενικής τάξης.
Πρόκειται συνολικά για 90.743 μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όπως καταγράφηκαν το σχολικό έτος 2017-2018 και οι οποίοι αποτελούν το 6,3% των μαθητών της χώρας.
Ειδικότερα, στη δευτεροβάθμια βαθμίδα εκπαίδευσης μόνο 1 στους 10 λαμβάνει εξειδικευμένη υποστήριξη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πρατηρίου της Ε.Σ.Α.μεΑ. το 35% των μαθητών των τμημάτων ένταξης έχουν τοποθετηθεί χωρίς καμία αξιολόγηση από διαγνωστικό φορέα.
Ενδεικτικό είναι ότι μόλις το 7% των μαθητών με αναπηρία ή/και Ε.Ε.Α. υποστηρίχθηκε με παράλληλη στήριξη, από τους οποίους 8 στους 10 για λιγότερο από 20 ώρες την εβδομάδα.
Σε σχετική ανακοίνωση της η Ε.Σ.Α.μεΑ. για το φλέγον θέμα της Εκπαίδευσης των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες υπογραμμίζεται ότι η εκπαίδευση είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα.
Από αυτό εκπορεύονται άλλα καίρια ζητήματα για την ποιότητα ζωής των ΑμεΑ καθώς δρα ως καταλύτης για την εκπλήρωση πολλών άλλων ανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως είναι του δικαιώματος στην εργασία, της συμμετοχής στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή, στην άσκηση των πολιτικών δικαιωμάτων.
«Για τα άτομα με αναπηρία η εκπαίδευση έχει πρόσθετη σημασία, καθώς ασκεί καθοριστικό αντίκτυπο στην αυτονομία και την ανεξαρτησία τους, στη δυνατότητά τους να ζήσουν μια ζωή με αξιοπρέπεια και αυτο-καθορισμό» τονίζει χαρακτηριστικά η ομοσπονδία.
Συνεπώς ο τομέας της εκπαίδευσης έχει οριστεί ως βασική περιοχή έρευνας στο πλαίσιο του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας, εστιάζοντας ιδιαίτερα στον προσδιορισμό των εμποδίων και των φραγμών που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και τα άτομα με αναπηρία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο ευρύ κοινό από το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας στοιχεία που αφορούν στο μαθητικό δυναμικό με αναπηρία ή/ και Ε.Ε.Α., καθώς μόλις το 2018 υπήρξαν δεδομένα για αυτούς τους μαθητές που φοιτούν στα γενικά σχολεία.
Τα προηγούμενα έτη, τα μόνα διαθέσιμα στοιχεία περιορίζονταν στον μαθητικό πληθυσμό των ειδικών σχολείων, αποκλείοντας έτσι κάθε δυνατότητα σχεδιασμού και παρακολούθησης τεκμηριωμένων πολιτικών για την ενταξιακή εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία.
Με την αξιοποίηση πρόσφατων και αξιόπιστων δεδομένων του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, εκτιμάται ότι θα υπάρξει η βάση για περαιτέρω έρευνα, αλλά και για συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.
Στόχος είναι ο εμπλουτισμός των στοιχείων με σκοπό τη συστηματική παρακολούθηση αυτής της μακράς μετάβασης σε ένα «Σχολείο για Όλους» τους μαθητές.
Η Ε.Σ.ΑμεΑ. επισημαίνει ότι «η de facto εγγραφή των μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στα γενικά σχολεία δεν συνιστά ουσιαστική ένταξη τους σε ένα συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό σύστημα».
Ο εν λόγω μαθητές δεν λαμβάνουν καμία εξειδικευμένη υποστήριξη, είτε εντάσσονται σε πολυπληθή και ετερόκλητα τμήματα ένταξης, «τα οποία λειτουργούν σε πολλές περιπτώσεις ως ο «καιάδας» των γενικών σχολείων» όπως στηλιτεύει η ομοσπονδία.
Σε άλλες περιπτώσεις δεν λαμβάνουν μόνο μερικώς εξατομικευμένη υποστήριξη η οποία δεν καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες των μαθητών.
Την κατάσταση επιβαρύνει περαιτέρω η ανεπάρκεια στην λειτουργία και την στελέχωση των ΚΕΣΥ (Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης).
Συγκεκριμένα, προκαλούνται σοβαρά προβλήματα στις οικογένειες και καθυστερήσεις στις διαδικασίες αξιολόγησης και υποστήριξης των μαθητών, οι οποίες επιβεβαιώνονται στο παρόν από τον υψηλό αριθμό μαθητών που φοιτούν σε Τ.Ε. χωρίς να φέρουν επίσημη αξιολόγηση/γνωμάτευση.
Από τα υπάρχοντα στοιχεία καταδεικνύεται ότι η πλειονότητα των μέτρων που λαμβάνονται προς την κατεύθυνση της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης περιορίζονται ως επί των πλείστω στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Ωστόσο, δεν εξασφαλίζεται η σχολική εξέλιξη των μαθητών με αναπηρία, αλλά επιτείνεται τη σχολική διαρροή, αναχαιτίζοντας την πραγματική δυνατότητα κοινωνικής και επαγγελματικής ένταξης στο μέλλον.
Ακόμη, ένα τμήμα του πληθυσμού των μαθητών που αντιμετωπίζουν σοβαρές αναπηρίες, μαθητές δηλαδή περισσότερο εκτεθειμένοι στον κοινωνικό αποκλεισμό, παραμένουν σε αυστηρώς διαχωρισμένα πλαίσια εκπαίδευσης. Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός των ειδικών σχολείων εξακολουθεί να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια.
Τα συμπεράσματα σύμφωνα με την ΕΣΑμεΑ αποδεικνύουν ότι «απαιτείται γενναία αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης στη βάση εθνικού σχεδίου δράσης για την ουσιαστική μετάβαση σε ένα σχολείο για όλους τους μαθητές».
Το σχέδιο δράσης θα πρέπει καθορίζει εθνικές προτεραιότητες, στόχους, άξονες και δράσεις, σε συμφωνία με το Σύνταγμα της χώρας, το άρθρο 24 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και με τον στόχο 4 της Ατζέντας 2030 για την βιώσιμη ανάπτυξη, και στη βάση τεκμηριωμένης ανάλυσης της κατάστασης και αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων, με σαφές χρονοδιάγραμμα και σχέδιο χρηματοδότησης.
Ένα τέτοιο σχέδιο απαιτεί ευρύ κοινωνικό διάλογο, με τη συμβολή όλων των εμπλεκομένων μερών, ιδίως των αναπηρικών οργανώσεων και των οργανώσεων γονέων/κηδεμόνων ατόμων με αναπηρία και προϋποθέτει την ευρεία συναίνεση και την ευαισθητοποίηση όλων.
Οι βασικές προτεραιότητες ενός σχεδίου δράσης για την εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία έχουν ήδη καθοριστεί από την μεριά της Ε.Σ.Α.μεΑ. στο πλαίσιο του Ολοκληρωμένου Εθνικού Προγράμματος για την εφαρμογή της Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους, που κατέθεσε η Ε.Σ.Α.μεΑ. και οι οργανώσεις μέλη της στον πρωθυπουργό της χώρας.
Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *
Δ
