Έκθεση του ΠΟΥ για την έρευνα σχετικά με την προέλευση της πανδημίας

Έκθεση του ΠΟΥ, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, εστιάζει στα αποτελέσματα έρευνας για το πότε εντοπίστηκε ο SARS-CoV-2 για πρώτη φορά. Επίσης, τοποθετεί χρονικά την έναρξη της επιδημίας σε μερικούς μήνες πριν από τα μέσα Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με τα πορίσματα, μετάδοση στον άνθρωπο πιθανόν να συνέβη μέσω ενός ενδιάμεσου άγνωστου φορέα από τις νυχτερίδες που αποτελούν τον ξενιστή για τον πρόγονο ιό. Ωστόσο δεν εντοπίστηκε αυτό το είδος, ενώ συμπέραναν ότι είναι εξαιρετικά απίθανο ο ιός να έχει διαφύγει από εργαστήριο.

H βιβλιογραφία ανασκοπείται από τους Καθηγητές της Ιατρικής του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Αδιευκρίνιστο παραμένει ποιος είναι ο ενδιάμεσος φορέας ξενιστής, καθώς και πότε συνέβη η μετάδοση στους ανθρώπους. Αξιοσημείωτο είναι σύμφωνα με τους ερευνητές ότι «ο πλησιέστερος συγγενής του SARS-CoV-2 είναι το στέλεχος RaTG13 από νυχτερίδα που παρουσιάζει γενετική ομολογία 96% με τον ιό που μολύνει τον άνθρωπο». Κάποιοι προτείνουν να δοθεί έμφαση σε δειγματοληψία στη Νοτιοανατολική Ασία, (Ταϊλάνδη και Καμπότζη), καθώς πρόσφατα απομονώθηκαν συγγενικοί κορωνοϊοί.

Στην αναφορά ζητάται να γίνει έλεγχο δειγμάτων σε αιμοδοσίες από ολόκληρη την Κίνα και παγκοσμίως, για διάστημα έξι μήνες πριν από τα πρώτα γνωστά περιστατικά στον άνθρωπο.

Προοπτική της έρευνας

Ο ιολόγος στο New South Wales Health Pathology στο Σίδνεϊ, και μέλος της ομάδας του ΠΟΥ, Dominic Dwyer, υποστήριξε πως οι έρευνες έχουν ήδη αρχίσει και περιλαμβάνουν τα δεδομένα επιτήρησης για νοσήματα με συμπτώματα παρόμοια της γρίπης πριν από τον Ιανουάριο του 2020. Όσο για την αφετηρία του ελέγχου αιμοδοσίας θα αργήσει.

Πυρήνας της έρευνας θα πρέπει να είναι η πρόληψη πιθανών μελλοντικών μεταδόσεων από ζώα στον άνθρωπο τόσο του SARS-CoV-2 όσο και άλλων ιών που έχουν δυναμική να προκαλέσουν πανδημία. «Θα πρέπει να τροποποιήσουμε την στρατηγική μας από τη δυνατότητα ταχείας ανίχνευσης και απόκρισης, στην αποφυγή από την πηγή της μετάδοσης» σημειώνει ο ίδιος.

Ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες διενεργούν μελέτες σε υπάρχοντα δείγματα από νυχτερίδες και πιθανά ενδιάμεσα ζώα, στην Κίνα και στην Νοτιοανατολική Ασία.

Επόμενο βήμα

Εκτιμάται πως οι πιθανότητες προέλευσης της COVID-19 από εργαστηριακό ατύχημα είναι μικρές. Μάλιστα σημειώνεται ότι ο SARS-CoV-2 αποτελούσε άγνωστο ιό πριν από την πανδημία, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία για τη νουκλεοτιδική του αλληλουχία σε βάσεις δεδομένων ή σε ερευνητικά άρθρα.

Περιορισμένο θεωρείται το ενδεχόμενο ένα εργαστήριο να μην ανακοινώσει αυτές τις πληροφορίες. Μικρή υποστηρίζεται ότι είναι η πιθανότητα κάποιος που δειγματοληπτεί από νυχτερίδες σε ένα σπήλαιο να μολυνθεί ακούσια από έναν άγνωστο ιό, και στη συνέχει από αυτήν τη μόλυνση να προκληθεί πανδημία.

Άξιο λόγου είναι ότι η προέλευση πολλών ιών διαφωτίστηκε μετά από χρόνια, αλλά εκτιμάται ότι με επαρκή δειγματοληψία από ζώα, θα είναι δυνατόν να εντοπιστεί πού και ποια ζώα μόλυναν οι πρόγονοι του SARS-CoV-2.