Εμβόλια m-RNA: Οι εξελίξεις στην αντιμετώπιση του καρκίνου

Νέα εποχή κλινικών δοκιμών ανοσοθεραπείας  διανύουμε με την ενίσχυση των εμβολίων m-RNA, φέρνοντας  επαναστατική αλλαγή στη θεραπευτική του καρκίνου. Οι πρώτες προσπάθεις άρχισαν το 2010 με την εφαρμογή της ανοσοθεραπείας στην αντιμετώπιση των συμπαγών όγκων,  αυξάνοντας το ποσοστό των ασθενών που είναι ελεύθεροι υποτροπής ή ακόμη και ίασης.

«Εκμεταλλευόμενοι την πλατφόρμα m-RNA που χρησιμοποιείτο στο εμβόλιο κατά της COVID-19 στην πανδημία, αναπτύχθηκε και δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το m-RNA εμβόλιο κατά του καρκίνου, που αφορούσε στο μελάνωμα δέρματος», αναφέρει ο  ογκολόγος-παθολόγος, διευθυντής Α’ Ογκολογικής Κλινικής Metropolitan Hospital, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, Δημήτριος Μπαφαλούκος. Ο καθηγητής ήταν ο κύριος ερευνητής σε μελέτη που χορήγησε το πρώτο εμβόλιο στην Ελλάδα σε ασθενή με μελάνωμα στις 17 Ιανουαρίου 2024 στην Α’ Ογκολογική Κλινική του Metropolitan Hospital, στο Νέο Φάληρο. Έκτοτε έχει χορηγηθεί σε πολλούς ασθενείς σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα σε τέσσερα κέντρα στα πλαίσια κλινικής δοκιμής φάσης ΙΙΙ.

Και για τον καρκίνο του πνεύμονα

Πλέον το m-RNA εμβόλιο δοκιμάζεται στον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Πρόκειταιι για κλινική δοκιμή φάσης Ι, η οποία  είναι η πρώτη μελέτη που έχει αναπτυχθεί από τη Biontech και ονομάζεται BNT 116 και διεξάγεται σε 34 ερευνητικά κέντρα σε επτά χώρες. Συνολικά θα λάβουν το εμβόλιο 130 ασθενείς οι οποίοι βρίσκονται είτε στο πρώιμο στάδιο της νόσου ε΄΄ιτε πριν τη χειρουργική επέμβαση ή ακτινοθεραπεία, είτε σε προχωρημένο στάδιο της νόσου ή και στον υποτροπιάζοντα καρκίνο του πνεύμονα.
Αξιοσημείωτο είναι και πως στην Ελλάδα πραγματοποιείται μελέτη φάσης ΙΙΙ για το μη μικροκυτταρικό καρκίνο του Πνεύμονα σταδίου ΙΙ-ΙΙΙΒ (Ν2) με το m-RNA εμβόλιο, το οποίο έχει αναπτυχθεί από τη Μerck (MSD) και τη MODERNA και ονομάζεται V940 (m-RNA-4157). Οι ασθενείς μετά το χειρουργείο και τη συμπληρωματική θεραπεία θα τυχαιοποιούνται να λάβουν το εμβόλιο V940 με ή χωρίς ανοσοθεραπεία. Παγκοσμίως θα λάβουν μέρος περίπου 900 ασθενείς παγκοσμίως  στη μελέτη Interpath-002.
«Το εμβόλιο χρησιμοποιεί αγγελιοφόρο RNA (m-RNA) παρόμοιο με τα εμβόλια της COVID-19 που δίνει οδηγίες για την παραγωγή και σύνθεση συγκεκριμένων πρωτεϊνών που είναι απαραίτητες και ουσιαστικά εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα που εκφράζουν ειδικά αντιγόνα του όγκου. Σημειώνεται ότι αφήνει άθικτα τα υγιή κύτταρα και έτσι δεν έχει τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας»αποσαφηνίζει ο καθηγητής.

Μελλοντικές μελέτες

Εκτιμάται ότι στις επόμενες κλινικές δοκιμές ανοσοθεραπείας η ενίσχυση των εμβολίων m-RNA θα εφαρμοστεί και σε άλλους συμπαγείς όγκους, όπως ο καρκίνος του παγκρέατος, του ουροθηλίου, του προστάτη και σε άλλους καρκίνους. Στον δε  καρκίνο του πνεύμονα  θα προχωρήσουν μελέτες φάσης ΙΙ και ΙΙΙ και θα οριστικοποιήσει τα θετικά αποτελέσματα με ή χωρίς το συνδυασμό με την ανοσοθεραπεία που χρησιμοποιείται σήμερα. Ενδεικτικό είναι ότι ήδη γίνεται στο δερματικό μελάνωμα, για το οποίο υπάρχουν δημοσιευμένα πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα της μελέτης φάσης ΙΙΒ, μειώνοντας τη πιθανότητα θανάτου κατά 62%. Σε εκατοντάδες εθελοντές ασθενείς με χειρουργηθέν μελάνωμα που θα συμπληρώσουν τη μελέτη φάσης ΙΙΙ (1200 ασθενείς) αναμένονται τα τελικά αποτελέσματα.
«Η νέα εποχή για τη θεραπεία του Καρκίνου έχει ήδη ξεκινήσει συναρπαστικά και γεννά βάσιμες ελπίδες σε εκατομμύρια ανθρώπους», καταλήγει ο κ. Μπαφαλούκος.