Επικίνδυνα «παιχνίδια» με τις δαπάνες φαρμάκων στον ΕΟΠΥΥ

Νέα ρύθμιση «βόμβα» για το χώρο του φαρμάκου πρόσθεσαν από το πουθενά οι Ξανθός και Πολάκης στο σχέδιο νόμου για το χρόνο εργασίας των γιατρών, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Η ρύθμιση συγκαλύπτει την ανικανότητα κυβέρνησης και ΕΟΠΥΥ να ελέγξουν τις δαπάνες, ευνοώντας μάλιστα συγκεκριμένες εταιρείες – ανάμεσά τους και η Roche!

Το επίμαχο άρθρο 14 του σχεδίου νόμου ορίζει ότι ο υπολογισμός και η επιβολή του ποσού επιστροφής (clawback) για τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ανά φαρμακευτική εταιρεία ή κάτοχο άδειας κυκλοφορίας από 1-1-2017 γίνεται ενιαία με τον υπολογισμό του ποσού επιστροφής για την εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη.

Μιλάμε για μία ρύθμιση – έκτρωμα, που βλάπτει την υγιή επιχειρηματικότητα και αποτελεί δείγμα της κυβερνητικής αυθαιρεσίας και ανικανότητας. Διότι τι κάνει πρακτικά; Ενοποιεί αυθαίρετα τη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ με την εξωνοσοκομειακή, με αποτέλεσμα η μεγάλη υπέρβαση της πρώτης να κρύβεται επιμελώς μέσα στη δεύτερη.

Ας δούμε τι γίνεται με αριθμούς: η εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη έχει κλειστό προϋπολογισμό ύψους 1,945 δις ευρώ. Στο πρώτο εξάμηνο  του 2017 και ενώ σχεδόν τριπλασιάστηκαν οι υποχρεωτικές εκπτώσεις (rebates) σε σχέση με πέρσι, είχαμε υπέρβαση της δαπάνης κατά 211 εκατ. ευρώ. Σε ετήσια βάση λοιπόν αναμένουμε υπέρβαση περίπου 422 εκατ. ευρώ.

Στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ ο κλειστός προϋπολογισμός είναι 58 εκατ. ευρώ. Στο πρώτο εξάμηνο με προϋπολογισμό 29 εκατ. ευρώ είχαμε υπέρβαση κατά 33 εκατ. ευρώ (ποσοστό 110%) και άρα σε ετήσια βάση αναμένουμε υπέρβαση περίπου κατά 66 εκατ. ευρώ!

Με το νομοσχέδιο λοιπόν αυτά τα δύο κονδύλια ενοποιούνται. Έτσι, η μεγάλη υπέρβαση των 66 εκατ. ευρώ της νοσοκομειακής, φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ θα καλυφθεί μέσα στην υπέρβαση της εξωνοσοκομειακής 422 εκατ.

Το μέτρο δεν έχει κανένα δημοσιονομικό όφελος για τον ΕΟΠΥΥ και το Κράτος. Έτσι ή αλλιώς, οι φαρμακευτικές εταιρείες θα κληθούν να επιστρέψουν συνολικά 488 εκατ. ευρώ (422 + 66). Το θέμα είναι πως κατανέμεται το ποσό αυτό…

Το πρόβλημα λοιπόν είναι ότι η εφαρμογή του μέτρου θίγει βάναυσα πολλές φαρμακευτικές επιχειρήσεις (ελληνικές και ξένες), οι οποίες δεν έχουν νοσοκομειακά φάρμακα. Διότι αυτές θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον χρήματα από την υπέρβαση που πραγματοποιούν φάρμακα άλλων εταιρειών, οι οποίες διαθέτουν φάρμακα, που εντάσσονται στη νοσοκομειακή δαπάνη του ΕΟΠΥΥ.

Μία προσεκτική ανάλυση δείχνει ότι από την εφαρμογή του μέτρου ευνοούνται   συγκεκριμένες εταιρείες, που έχουν νοσοκομειακά φάρμακα με υψηλές πωλήσεις (άρθρο 12, παράγραφος 1Α του ν. 3816), όπως: Roche, Genesis Pharma, Novartis, MSD.

Σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση του σχετικού άρθρου (υπουργική απόφαση Αριθ. Δ3(α)/74015, 27-10-2017) στην κατηγορία αυτή ανήκουν συνολικά 218 φάρμακα υψηλού κόστους. Ενδεικτικά να αναφέρουμε τα AVASTIN, HERCEPTIN, MABTHERA της Roche, ACLASTA, LUCENTIS της Novartis, KEYTRUDA της MSD και ABRAXANE της Genesis.

Μάλιστα, το χειρότερο όλων είναι ότι η ρύθμιση έχει αναδρομική ισχύ από την 1-1-2017. Δηλαδή, ενώ διανύουμε τον 11ο μήνα του έτους και όλες οι επιχειρήσεις έχουν κάνει τον προγραμματισμό τους, έρχεται η ελληνική κυβέρνηση και αναστατώμει την αγορά χωρίς λόγο – αφού το μέτρο δεν έχει κανένα δημοσιονομικό όφελος.

Γιατί λοιπόν η κυβέρνηση περνά τη ρύθμιση; Η αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο αναφέρει ότι «γίνεται για λόγους απλούστευσης των διαδικασιών και ενιαίας αντιμετώπισης των δαπανών φαρμάκων που βαρύνουν άμεσα τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., δεδομένου ότι και οι δύο αυτές δαπάνες αναφέρονται στον ίδιο ΚΑΕ (0672)».

Δεν ξέρω αν η κατάσταση είναι για γέλια ή για κλάματα. Αν δεχθώ ότι δεν είναι βαλτοί και διεφθαρμένοι, τότε προφανώς είναι άκρως επικίνδυνοι… Καθώς για λόγους… απλούστευσης, αναστατώνουν για μία ακόμη φορά η αγορά φαρμάκου και πολλές εταιρείες καλούνται στα τέλη της χρονιάς να αλλάξουν άρδην τα πλάνα τους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διοικήσεις πολλών επιχειρήσεων είναι εξοργισμένες και ορισμένες μελετούν ακόμη και την υποβολή αγωγών σε βάρος του ΕΟΠΥΥ. Επίσης, έχουν ζητήσει από το σύνδεσμό τους (ΣΦΕΕ) να αποσυρθούν οι εκπρόσωποι του κλάδου από την Επιτροπή Παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης, καταγγέλλοντας τη συμπεριφορά της κυβέρνησης.

Υ.Γ. Θα μου πείτε καλά κάνει η κυβέρνηση και πιέζει τις φαρμακοβιομηχανίες. Τα προηγούμενα χρόνια θησαύρισαν στην Ελλάδα. Συμφωνώ και επαυξάνω. Πράγματι, πλούτισαν σε βάρος των ταμείων και των Ελλήνων φορολογουμένων. Όλοι οι Έλληνες όμως είχαμε πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα και μάλιστα με ελάχιστη συμμετοχή στο κόστος.

Δεν είμαστε όμως εκεί. Τώρα έχουμε φθάσει στην άλλη άκρη του εκκρεμούς. Εκεί που βρίσκονται πολλές άλλες χώρες, κυρίως της Α. Ευρώπης. Βρισκόμαστε στο σημείο, που πλέον δεν θα έχουμε πρόσβαση στα νέα φάρμακα και μάλιστα σε μία περίοδο που έρχονται καινοτόμες θεραπείες για τον καρκίνο.

Ίσως με τα οικονομικά δεδομένα εκεί πρέπει να είμαστε. Ας βγουν οι κυβερνώντες να το δηλώσουν ευθαρσώς. Ότι η χώρα δεν έχει πλέον την οικονομική δυνατότητα να παρέχει τις νέες, ακριβές θεραπείες. Και όχι να παραμυθιάζουμε τους πολίτες και να κατηγορούμε τις φαρμακευτικές για εκβιαστική συμπεριφορά…