Eξώδικο της ΕΝΕ στο Σισμανόγλειο για τη συνταγογράφηση

Με εξώδικο καταγγέλλει η Ένωση Νοσηλευτών-Νοσηλευτριών Ελλάδος το Γενικό Νοσοκομείο Αττικής «Σισμανόγλειο – Αμαλία Φλέμιγκ για την διαδικασία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης από τους νοσηλευτές. Συγκεκριμένα, τίθεται το αίτημα η διαδικασία να ανατεθεί αποκλειστικά στο ιατρικό προσωπικό.

Η ΕΝΕ προέβη σε ένδικα μέσα προκειμένου να αναδείξει το παράνομο χαρακτήρα της εμπλοκής του νοσηλευτικού προσωπικού στη συγκεκριμένη διαδικασία, όπως εξηγεί στο εξώδικο.

Συγκεκριμένα, η Ένωση Νοσηλευτών-Νοσηλευτριών Ελλάδος κινείται νομικά εναντίον της υπ’αριθμ.πρωτ. 13151/27-06-2019 απόφαση του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Αττικής «Σισμανόγλειο-Αμαλία Φλέμιγκ», καθώς και της σχετικής απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της 28^ης Ιουνίου, που την επικυρώνει.

Με νομικά επιχειρήματα η ΕΝΕ επιχειρεί να καταδείξει ότι οι παραπάνω αποφάσεις είναι νομικά πλημμελείς και προδήλως παράνομες, κατά το μέρος που παραβιάζουν ένα σύνολο διατάξεων.

Νομικά επιχειρήματα

Τα επιχειρήματα που προβάλλει η ΕΝΕ στηρίζονται στις διατάξεις του Ν. 3892/2010 (άρθρο 3), «από τις οποίες προκύπτει με σαφήνεια και πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση διεκπεραιώνεται από τους ιατρούς, οι οποίοι φέρουν και την σχετική ευθύνη για την ολοκλήρωση της επίμαχης διαδικασίας».

Στο νομικό έγγραφο υποστηρίζεται ότι από την νομοθεσία δεν προβλέπεται ή επιτρέπεται με οποιοδήποτε τρόπο η ανάμιξη των νοσηλευτών στην ηλεκτρονική καταχώριση συνταγών, διαγνώσεων, φαρμάκων και παραπεμπτικών, αφού αυτό αποτελεί αποκλειστικό έργο των ιατρών.

Επίσης, η ΕΝΕ επικαλείται το πλαίσιο των επαγγελματικών δικαιωμάτων των νοσηλευτών και συγκεκριμένα τις διατάξεις του ΠΔ 351/1989.

Από το ΠΔ διαπιστώνεται ότι μεταξύ των επαγγελματικών δικαιωμάτων των νοσηλευτών δεν συμπεριλαμβάνεται οποιαδήποτε μορφή συνταγογράφησης, ηλεκτρονική ή μη.

Συγκεκριμένα, η ΕΝΕ ισχυρίζεται ότι οι νοσηλευτές δεν έχουν διδαχθεί και άρα δεν διαθέτουν την απαιτούμενη επιστημονική γνώση για την συνταγογράφηση φαρμάκων.

Αντίθετα, η ΕΝΕ προτάσσει τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1-3 του Νόμου 3418/2005 (Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας, ΦΕΚ Α΄ 287), «1. Ιατρική πράξη είναι εκείνη που έχει ως σκοπό τη με οποιαδήποτε επιστημονική μέθοδο πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση της υγείας του ανθρώπου.

Η ιατρική πράξη

Στο εξώδικο υπενθυμίζεται ότι «ως ιατρικές πράξεις θεωρούνται και εκείνες οι οποίες έχουν ερευνητικό χαρακτήρα, εφόσον αποσκοπούν οπωσδήποτε στην ακριβέστερη διάγνωση, στην αποκατάσταση ή και τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων και στην προαγωγή της επιστήμης.

Μάλιστα, από την πλευρά των νοσηλευτών υποστηρίζεται ότι «στην έννοια της ιατρικής πράξης περιλαμβάνονται και η συνταγογράφηση, η εντολή για διενέργεια πάσης φύσεως παρακλινικών εξετάσεων, η έκδοση ιατρικών πιστοποιητικών και βεβαιώσεων και η γενική συμβουλευτική υποστήριξη του ασθενή».

Με αυτό τον συλλογισμό η ΕΝΕ διατείνεται ότι από την ρύθμιση της παραγράφου 3 του άρθρου 1 του Νόμου 3418/2005, που αποδίδει το ακριβές εννοιολογικό περιεχόμενο της ιατρικής πράξης, καθίσταται σαφές, ότι η συνταγογράφηση αποτελεί ιατρική πράξη και ως τέτοια δεν θα μπορούσε να ανατεθεί ούτε να εκτελεστεί από άλλους επαγγελματίες του χώρου της υγείας, πλην των ιατρών.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται στο εξώδικο ότι «η διαδικασία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης είναι από την φύση της μία, ενιαία και αδιαίρετη, χωρίς να μπορεί να διακριθεί στα δήθεν επιμέρους στάδια α) της συνταγογράφησης και β) της υλοποίησης αυτής. Η θεώρηση αυτή ουδέν έρεισμα ευρίσκει επί του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου».

Δεδομένου ότι η συνταγογράφηση αποτελεί μια ενιαία ιατρική πράξη, η ΕΝΕ εξηγεί ότι  «η εκτέλεσή της από μη ιατρό, όπως για παράδειγμα από νοσηλευτή, πέραν του ότι συνιστά το αδίκημα της αντιποίησης επαγγέλματος, προσκρούει και στην διάταξη του άρθρου 30 παρ. 1 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, σύμφωνα με την οποία έκαστος υπάλληλος εκτελεί τα καθήκοντα του κλάδου και της ειδικότητάς του».

Παραβίαση των προσωπικών δεδομένων

Ακόμη εκτιμάται ότι η πλήρης πρόσβαση σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των νοσηλευομένων ασθενών δημιουργεί μείζον ζήτημα συμβατότητας της εν λόγω πρακτικής με τις ρυθμίσεις του νέου Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (Κανονισμός ΕΕ 2016/679, General Data Protection Regulation-GDPR).

«Υπενθυμίζεται, ότι η παραβίαση των διατάξεων του ως άνω Κανονισμού, ο οποίος έχει τεθεί σε ισχύ ήδη από τις 25-05-2018, είναι δυνατόν να επισύρει την επιβολή προστίμων ύψους μέχρι και 20.000.000,00 ΕΥΡΩ για τον υπεύθυνο» σχολιάζεται.

Η ΕΝΕ επικαλείται την εφαρμογή των ρυθμίσεων του άρθρου 25 παρ. 3 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες «Αν η διαταγή είναι προδήλως αντισυνταγματική ή παράνομη, ο υπάλληλος οφείλει να μην την εκτελέσει και να το αναφέρει χωρίς αναβολή».

Στο πλαίσιο, λοιπόν, των παραπάνω διατάξεων προτρέπει τους νοσηλευτές  που καλούνται να συμμετέχουν στην διαδικασία της συνταγογράφησης, να αρνηθούν τη συμμετοχή τους, ακολουθώντας την διαδικασία του άρθρου 25 του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα.