«Εχθρικό» το έδαφος στην Ελλάδα για νέες θεραπείες Μελανώματος

Το κακόηθες μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος και αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο του δέρματος παγκοσμίως. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ευθύνεται σχεδόν για το 80% των θανάτων που σημειώνονται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 130.000 νέες περιπτώσεις μελανώματος διεθνώς, εκ των οποίων σχεδόν το 80% είναι στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Γενικότερα το μελάνωμα, θεωρείται μία ιάσιμη νόσος, στην περίπτωση που διαγνωσθεί εγκαίρως. Αν όμως, εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, είναι η πιο θανατηφόρα και η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. Τα καλά νέα είναι ότι το 2011 και το 2012, για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, βρέθηκαν και εφαρμόστηκαν στην κλινική πράξη, νέα αποτελεσματικά φάρμακα για το μεταστατικό μελάνωμα. Στην Ελλάδα όμως της οικονομικής κρίσης, η πρόσβαση των ασθενών που πάσχουν από προχωρημένο μελάνωμα σε αυτά τα φάρμακα είναι δύσκολη και ιδιαίτερα χρονοβόρος, παρά τις προσπάθειες των ΙΦΕΤ-ΕΟΦ. Την ίδια στιγμή, αυτά τα φάρμακα κυκλοφορούν ελεύθερα σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.
Ωστόσο, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικές οι πληροφορίες που έρχονται από τον ιατρικό χώρο και οι οποίες επιβεβαιώνουν, ότι ο δρόμος για τη θεραπεία αυτής της μορφής καρκίνου, είναι ακόμα πιό αισιόδοξος. Η πρόοδος για την θεραπεία του μεταστατικού μελανώματος που ξεκίνησε ουσιαστκά το 2011, συνεχίζεται με εντυπωσιακά βήματα μέχρι σήμερα.

Νέα φάρμακα
Δυο νέα φάρμακα εγκρίθηκαν απο τον FDA των ΗΠΑ και τον ΕΜΑ της ΕΕ, πρίν απο ένα μήνα. Πρόκειται για το DAΒRAFENIB που είναι φάρμακο της ομάδας των B-RAF αναστολέων, όπως είναι το VEMURAFENIB και το TRAMETINIB που είναι ΜΕΚ – αναστολέας. Ουσιαστικά με αυτά τα φάρμακα μπλοκάρουμε το σήμα που ενεργοποιεί το μονοπάτι της μεταστατικής νόσου και προκαλούμε καταστροφή (απόπτωση) των καρκινικών κυττάρων και βελτίωση της νόσου.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται στον συνδιασμό των 2 αυτών φαρμάκων. Βάσει των αποτελεσμάτων που ανακοινώθηκαν στο Παγκόσμιο Συνέδριο του ASCO πρίν 1 μήνα, το 76% των αρρώστων έδειξαν σημαντική βελτίωση της νόσου, ενώ το υπόλοιπο 24% πέτυχε σταθεροποίησή της. Το 41% ήταν ελεύθερο απο νέες μεταστάσει για περισσότερο απο ένα έτος, η δέ τοξικότητα του συνδιασμού ήταν μικρότερη απο ότι κάθε φάρμακο μόνο του.
Μια άλλη σημαντική πρόοδος είναι στον τομέα της ανοσοθεραπείας, που πιθανόν να αποτελεί τη λύση στη θεραπεία του μελανώματος. Δημοσιεύθηκαν και ανακοινώθηκαν αποτελέσματα με ένα νέο φάρμακο το NIVOLUMAB. Το NIVOLUMAB είναι μονοκλωνικό αντίσωμα κατά της πρωτείνης PD-1 (programmed death- 1).
Οι ανταποκρίσεις ήταν 31% και πιο γρήγορες, απο ότι με το IPILIMUMAB, στο οποίο ανταποκρίνονται μόνο το 10% των ασθενών, ενώ το 40% των αρρώστων ήταν στη ζωή 3 χρόνια μετά την έναρξη της θεραπείας!
«Τώρα δοκιμάζονται συνδιασμοί ανοσοθεραπείας με B-RAF αναστολείς που φαίνεται οτι θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τα εντυπωσιακά αυτά αποτελέσματα. Οσοι ασχολούμαστε με το μελάνωμα πιστεύουμε οτι το μεταστατικό μελάνωμα θα αντιμετωπίζεται σαν μια χρόνια νόσος με τους συνδιασμούς των φαρμάκων, όπως σήμερα αντιμετωπίζεται το AIDS» όπως έχει επισημάνει ο Δρ. Δημήτριος Μπαφαλούκος, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Α’ της Ογκολογικής Κλινικής Νοσοκομείου Metropolitan και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Μελανώματος.

Φονικός καρκίνος
Το μελάνωμα είναι, εάν όχι ο συχνότερος, ο φονικότερος καρκίνος του δέρματος. Ήδη στη Βόρεια Ευρώπη και στην Αμερική περιλαμβάνεται στους 10 συχνότερους καρκίνους στον άνθρωπο. Ευτυχώς για τη χώρα μας, τα ποσοστά μελανώματος είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, δεν παύουν όμως να αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία χρόνια. Κυρίαρχος παράγοντας κινδύνου είναι η έκθεση στον ήλιο. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής ευνοεί την εμφάνιση του μελανώματος. Η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, ιδίως κατά την παιδική ηλικία, είναι κρίσιμη. Επιπλέον φαίνεται ότι οι άνδρες παρουσιάζουν χειρότερη εξέλιξη στον καρκίνο. Δυστυχώς οι προχωρημένες μορφές μελανώματος έχουν άσχημη πρόγνωση. Είναι παρήγορο όμως ότι συνεχώς καινούργιες μελέτες ρίχνουν περισσότερο φως στην παθογένεια της νόσου. Η οδός της ΜΑΡ φωσφοκινάσης και οι μεταλλάξεις κυρίως στο ΒRAF παίζουν κεντρικό ρόλο στην καρκινική εκτροπή. Ήδη τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησαν στην αγορά νέα φάρμακα για το μεταστατικό μελάνωμα, ενσωματώνοντας τις τελευταίες εξελίξεις της έρευνας.