Φάρμακα κατα της παχυσαρκίας, τι είναι ;

της Νεφέλης Πασιάκου, Διαιτολόγου –Διατροφολόγου

Τα φάρμακα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας στοχεύουν σε διάφορα σημεία του οργανισμού, είτε στο  Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, είτε στην περιφέρεια. Συνεχώς διερευνώνται νέοι στόχοι, σε συμφωνία με  τις εξελίξεις στην εμπλοκή διαφόρων ιστών και βιολογικών οδών στην αιτιολογία της παχυσαρκίας.

Κριτήρια για την αποτελεσματικότητα μιας  ουσίας είναι:

• η απώλεια βάρους στο 1 έτος χορήγησης. (συγκρίνοντας και με placebo)
• το ποσοστό των ατόμων που πετυχαίνουν μια ορισμένη μείωση ( διπλάσια μείωση σε σχέση με το εικονικό)
• συνοσηρότητα, ενώ το φάρμακο μετά την έγκριση της κυκλοφορίας του τίθεται σε διαρκή παρακολούθηση προς αξιολόγηση της καρδιαγγειακής του ασφάλειας.

Στις μέρες μας είναι σε κυκλοφορία με την ένδειξη για χρόνια διαχείριση βάρους 5 φαρμακευτικές ουσίες (ή συνδυασμοί ουσιών) στις ΗΠΑ: ορλιστάτη, λιραγλουτίδη, ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη, λορκασερίνη,  φαιντερμίνη/τοπιραμάτη, εκ των οποίων οι 4 τελευταίες είναι σχετικά νέες εγκρίσεις.

Ενώ στην  Ευρώπη: ορλιστάτη, λιραγλουτίδη, ναλτρεξόνη/βουπροπιόνη, με τις 2 τελευταίτες να είναι μόλις εγκρίσεις του  2015. Στις ΗΠΑ μόνο κυκλοφορούν, επίσης, φάρμακα με ένδειξη για χρήση λίγων εβδομάδων:  διαιθυλπροπιόνη, φαιντερμίνη, βενζφαιταμίνη, φαινδιμετραζίνη

Ορλιστάτη

Η ορλιστάτη (orlistat) είναι η φαρμακευτική ουσία με την πιο μακρόχρονη παρουσία στη θεραπεία της  παχυσαρκίας. Το εμπορικό όνομα Xenical.

• Η ορλιστάτη δρα στο γαστρεντερικό σύστημα, αναστέλλοντας τη δράση των λιπασών.
• εμποδίζει την απορρόφηση του διαιτητικού λίπους( αποβάλλεται στα κόπρανα)
• Η ουσία είναι διαθέσιμη σε μορφή κάψουλας (120 mg), χορηγείται με ιατρική συνταγή και η ενδεδειγμένη δοσολογία είναι 3 φορές την μέρα με τα κυρίως γεύματα.

Στις ενδείξεις, σύμφωνες με τα γενικά κριτήρια που έχουν αναφερθεί, καταγράφεται και η σύσταση για ταυτόχρονη εφαρμογή δίαιτας χαμηλής σε λιπίδια, προκειμένου να αποφευχθούν τα δυσάρεστα γαστρεντερικά συμπτώματα, λόγω δυσαπορρόφησης του λίπους, τα οποία συνήθως υποχωρούν με τον χρόνο.

Η ορλιστάτη έχει λάβει έγκριση και για την κυκλοφορία της στη μισή δόση, με την εμπορική ονομασία Alli, το οποίο χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή και έχει πιο ελαστικά κριτήρια ένδειξης. Λόγω της μικρότερης δοσολογίας, αναμένονται αφενός πιο ήπια γαστρεντερικά συμπτώματα ως πιθανές

Λιραγλουτίδη

• Η λιραγλουτίδη (liraglutide) είναι φαρμακευτική ουσία που ήδη κυκλοφορεί για τη διαχείριση του ΣΔτ2, με άλλο εμπορικό όνομα και άλλη δοσολογία, από αυτή που εγκρίθηκε για τη διαχείριση της παχυσαρκίας.
• η έγκριση του φαρμάκου (Saxenda) είναι πολύ πρόσφατη και βρίσκεται  υπό καθεστώς πρόσθετου ελέγχο.
• Το φάρμακο είναι διαθέσιμο ως ενέσιμο διάλυμα
• χορηγείται με ιατρική συνταγή.

Ναλτρεξόνη/Βουπροπιόνη

• Ο συνδυασμός αυτός έχει χρήση κατά της παχυσαρκίας
• Η βουπροπιόνη είναι εκλεκτικός αναστολέας της επαναπρόσληψης κατεχολαμινών (νοραδρεναλίνης και ντοπαμίνης) με αμελητέα δράση στην επαναπρόσληψη σεροτονίνης.
• Η ναλτρεξόνη είναι ειδικός ανταγωνιστής των οπιοειδών. Συνδυαστικά, μειώνουν την όρεξη και την καταναλισκώμενη ποσότητα, αυξάνουν την ενεργειακή δαπάνη, βοηθώντας στην προσκόλληση σε μια υποθερμιδική δίαιτα.
• Το φάρμακο είναι διαθέσιμο σε δισκία
• χορηγείται με ιατρική συνταγή.

Λορκασερίνη

• Η λορκασερίνη (lorcaserin) είναι ουσία που έχει λάβει έγκριση από τον FDA
• αλλά η αίτηση για έγκριση από το ΕΜΑ αποσύρθηκε από την ίδια τη φαρμακευτική εταιρεία, ενώ βρισκόταν σε φάση αξιολόγησης.
• Παρόλο που είχε φανεί μέτριο όφελος σε όρους απώλειας βάρους.
• το ΕΜΑ είχε θέσει ρωτήματα σχετικά με προβληματισμούς για την ασφάλεια του φαρμάκου, με κυριότερο τον κίνδυνο εμφάνισης όγκων, με βάση εργαστηριακά ευρήματα, αλλά και ψυχιατρικών προβλημάτων (π.χ. κατάθλιψη) και βαλβιδοπαθειών, που εμφανίστηκαν σε κάποια άτομα κατά τη διάρκεια των μελετών.

Φαιντερμίνη/Τοπιραμάτη

• Ο συνδυασμός των ουσιών φαιντερμίνη και τοπιραμάτη (phentermine/topiramate) έχει λάβει ομοίως έγκριση από τον FDA
• αλλά το ΕΜΑ έχει δώσει αρνητική κρίση δύο φορές, μετά από αίτημα επανεξέτασης. Η αιτιολογία της απόρριψης αφορά πιθανές καρδιαγγειακές, ψυχιατρικές και γνωσιακές επιδράσεις από τη μακροχρόνια χρήση, όπως και πιθανή τερατογένεση σε περίπτωση λήψης από εγκύους.

Καμία φαρμακευτική ουσία δεν είναι απαλλαγμένη από ανεπιθύμητες ενέργειες. Όπως και με όλα τα φάρμακα, οι ανεπιθύμητες ενέργειες των προαναφερθέντων φαρμάκων για την παχυσαρκία κατηγοριοποιούνται με βάση τη συχνότητά τους. Συνολικά, στην κατηγορία των πιο συχνών αναφέρονται ανεπιθύμητα συμπτώματα που αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα. Και καλό είναι να χορηγούνται μετά από φαρμακευτική παρέμβαση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βασικές αρχές διαχείρησης της παχυσαρκίας ενηλίκων –φαμακευτική αντιμετώπιση-Θεάιτητος-Χαροκόπειο Πανεπισήμιο

Πηγή: thehealthlab.gr