Φάρος ανάπτυξης η καινοτόμος φαρμακοβιομηχανία

Σε μια χώρα που πασχίζει να επιδείξει ουσιαστικά βήματα καινοτομίας και να βρει επιχειρηματικές διεξόδους στις διεθνείς αγορές, ο φαρμακευτικός κλάδος συνεχίζει να επιδεικνύει αυξημένες επενδύσεις στην Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) και υψηλή συνεισφορά σε πατέντες.
Η απελευθέρωση της ισχυρής δυναμικής του φαρμακευτικού κλάδου, αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου είναι η καινοτομία, μπορεί να αποτελέσει οδηγό για την έξοδο από την δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας, όπως διαφάνηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που διοργάνωσε ο ΣΦΕΕ. Στην κατεύθυνση αυτή θα συνεισφέρει ο σχεδιασμός και υλοποίησης ενός μεσοπρόθεσμου (2014-2021) Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για τον κλάδο, που στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες: α) την Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία, και β) την Παραγωγή και τις Εξαγωγές.

Η μελέτη του ΙΟΒΕ: «Στρατηγική Ανάπτυξη για τον κλάδο της Φαρμακοβιομηχανίας», που παρουσίασε ο Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ και Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΟΒΕ, Άγγελος Τσακανίκας, δείχνει πως η συνολική επίδραση του κλάδου στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν εκτιμάται σε 7,5 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου 3,5% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας το 2010.
Στην Ελλάδα, το 18% των συνολικών δαπανών για Ε&Α πραγματοποιείται από τον τομέα του Φαρμάκου και, σύμφωνα με τον κ. Τσακανίκα, αν προσέξουμε θα προσφέρει ακόμα περισσότερα. Το οικονομικό αποτύπωμα της παραγωγής και διάθεσης φαρμακευτικών προϊόντων εμφανίζεται ισχυρό και στην απασχόληση, με τον αριθμό των θέσεων εργασίας που σχετίζονται με τον κλάδο να ανέρχονται σε 132 χιλιάδες.

Παράλληλα, η παραγωγή φαρμάκου καταγράφει τη δεύτερη υψηλότερη μέση ετήσια άνοδο σε ακαθάριστη προστιθέμενη αξία σε σχέση με τους λοιπούς μεταποιητικούς κλάδους την περίοδο 2000-2010.
Σε όρους Προστιθέμενης Αξίας ο κλάδος τριπλασίασε τη συνεισφορά του στο σύνολο της εγχώριας Μεταποίησης την προηγούμενη δεκαετία, υποχωρώντας ελαφρώς το 2010 (περίπου 9%) και παρά την πτώση παραμένει ο 7ος υψηλότερος στο σύνολο της εγχώριας Μεταποίησης. Στην Ελλάδα οι επενδύσεις του τομέα φαρμάκου ανά εργαζόμενο είναι εννέα φορές υψηλότερες από το αντίστοιχο μέγεθος της μεταποίησης, με τον δείκτη να καταλαμβάνει την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.
Επίσης, είναι ο 4ος κλάδος σε εξαγωγές μετά από τους κλάδους παραγωγής και διύλισης πετρελαίου, παραγωγής πολύτιμων και άλλων μετάλλων και κατασκευής ενδυμάτων και άλλων συναφών εξαρτημάτων.

Στους βασικούς στόχους της νέας Στρατηγικής αναφέρθηκε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ Κ. Φρουζής, κάνοντας λόγο για προσπάθεια που πρέπει να συνεχιστεί, υιοθετώντας νέες νοοτροπίες, παρά τα βήματα προόδου της οικονομίας.
Οι στόχοι αυτοί αφορούν σε:
-Επενδύσεις για Ε&Α πάνω από το 10% του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων του κλάδου, φτάνοντας στο 1,5% του ΑΕΠ
-Ανάδειξη της Ελλάδας σε κέντρο διεξαγωγής κλινικών μελετών, (φέτος εκτιμάται ότι δεν θα φτάσουμε τα 20-30 εκατ. ευρώ ενώ μπορούμε να φτάσουμε τα 300 εκατ. ευρώ)
– Αύξηση αριθμού υποβολής και κατοχύρωσης πατεντών φαρμακευτικών ουσιών,
– Εξασφάλιση άμεσης πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες,
-Διπλασιασμό επενδύσεων στις παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα,
-Βελτίωση ανταγωνιστικότητας ελληνικού φαρμάκου – αύξηση εξαγωγών κατά 50%,
-Δικτύωση ακαδημαϊκών/ερευνητικών κέντρων με την βιομηχανία,
-Διπλασιασμό απασχολούμενων στην φαρμακευτική βιομηχανία.
-Ανάδειξη της χώρας σε προορισμό ιατρικών συνεδρίων και ιατρικού τουρισμού.

Σύμφωνα με τον κ. Φρουζή, η Κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει περαιτέρω αναπτυξιακά κίνητρα και να ενθαρρύνει την προώθηση Καινοτομικών Επενδύσεων. Μεταξύ των κινήτρων σημείωσε την ανάγκη τροποποίησης και σταθεροποίησης των φορολογικών κανονισμών ώστε να περιλαμβάνουν επενδύσεις σε άυλα στοιχεία και αποφορολόγηση εσόδων από την καινοτομία, την επανεξέταση του πλαισίου φοροελαφρύνσεων για δαπάνες Ε&Α και τεχνολογικής καινοτομίας, την εφαρμογή μειωμένου φορολογικού συντελεστή στα κέρδη από την εκμετάλλευση πατεντών και άλλων καινοτομιών & απαλλαγή των royalties από παρακράτηση φόρου καθώς και τη δυνατότητα παροχής απαλλαγής από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης ειδικότερα για νέους επιστήμονες.

Τρεις είναι οι βασικές προτεραιότητες, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΦΕΕ, η Ανάδειξη της Ελλάδας σε κέντρο διεξαγωγής Κλινικών Μελετών, η αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΦ και η παροχή κινήτρων για επενδύσεις στην παραγωγή και τις εξαγωγές.
Πρότεινε μάλιστα ένα σύμφωνο συνεργασίας του ΣΦΕΕ με την Κυβέρνηση, που θα προβλέπει τη σύσταση μιας κοινής ομάδας παρακολούθησης που θα καταρτίσει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης και θα συντάσσει αναφορά προόδου κάθε δίμηνο.

Ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης αναφέρθηκε στη φαρμακοβιομηχανία ως έναν από τους 9 βασικούς τομείς πάνω στους οποίους θα βασιστεί η ανάπτυξη, ιδρύοντας και 9 τομεακά συμβούλια με θητεία έως το 2020, όσο θα διαρκέσει και το ΕΣΠΑ.
«Χρειάζονται συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής και όχι μαγικές συνταγές», ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης, προσθέτοντας πως ο νέος επενδυτικός νόμος θέσπισε την Κεντρική Αδειοκεντρική Αρχή που διευκολύνει τις επενδύσεις και αναφέρθηκε σε δράσεις για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας. Παράλληλα, έκανε λόγο για απλοποίηση των εξαγωγών, που οδήγησε στην ηλεκτρονικοποίηση των τελωνείων και την 24ωρη λειτουργία των βασικότερων εξ αυτών, ενώ σημείωσε και την ίδρυση του Ενιαίου Φορέα Εξωστρέφειας.
Κατά τον κ. Χατζηδάκη υπήρξε μια συνολική απλοποίηση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων, η οποία εκτιμάται ότι θα μειώσει τα βήματα της διαδικασίας κατά 60%, ενώ οι δράσεις για την καινοτομία, μεταξύ αυτών η αύξηση του αντίστοιχου ποσοστού του ΕΣΠΑ από το 4% στο 8%, αλλά και οι ενέργειες για τα cluster, τις πατέντες και τα incubators (εκκολαπτήρια), θα ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα. Τέλος σημείωσε και τις κινήσεις για τη διασύνδεση στην πράξη της έρευνας με την παραγωγή με τη συνδρομή.

τίμησαν με την παρουσία τους στη συζήτηση που έλαβε χώρα ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο Υπουργός Υγείας κ Άδωνης Γεωργιάδης, ο Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ, Νικόλαος Βέττας και ο Ιωάννης Παπαδόπουλος, Πρόεδρος, της Ένωσης Ελληνικών Εταιριών Επιχειρηματικών Κεφαλαίων, Διευθύνων ΣύμβουλοςAttica Ventures, Συντονιστής Θεμάτων Καινοτομίας, Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. Από την πλευρά της βιομηχανίας πήραν μέρος στο διάλογο που συντόνισε ο δημοσιογράφος, Μπάμπης Παπαδημητρίου, οι κ.κ. Κωνσταντίνος Φρουζής, Πρόεδρος ΣΦΕΕ, Βασίλειος Κάτσος, Πρόεδρος & Διευθύνων ΣύμβουλοςPharmathen και Erik Nordkamp, Πρόεδρος του Pharma InnovationForum (PIF) και Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Pfizer.

Η κυβέρνηση Σαμαρά επιδιώκει να υπάρχουν καθαροί κανόνες και ένα σαφές πλαίσιο επενδύσεων, επεσήμανε ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, συμπληρώνοντας πως οι κανόνες της αγοράς θα πρέπει να χαίρουν σεβασμού. Αναφερόμενος στις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στον ΕΟΦ, παραδέχθηκε πως θα πρέπει να υλοποιηθούν αποδεχόμενος την πρόταση για ομάδα που θα παρακολουθεί την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα του Οργανισμού. «Θα πρέπει να σεβαστούμε τους καθαρούς κανόνες της αγοράς, να είναι γνωστοί εκ των πρότερων, να υπάρχει σεβασμός της ευρεσιτεχνίας για να βελτιώνεται το περιβάλλον για επενδύσεις πολυεθνικών», σημείωσε.

Η επίδραση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας είναι, ουσιαστικά, μεγαλύτερη από το 3,5%, σύμφωνα με τον CEO της Pharmathen, Β. Κάτσο, καθώς επένδυε και συνεχίζει να επενδύει. Η σταθερότητα, ιδιαίτερα στις ρυθμιστικές αρχές είναι σημαντική υπογράμμισε o CEO της Pfizer Hellas και πρόεδρος του Pharma Innovation Forum, Erik Nordkamp.