Φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή…και όμως γίνεται!

της Κωνσταντίνας Νούσια, Μαία RM , MSc,st PhD

Η εγκυμοσύνη είναι μια ιδιαίτερη περίοδος για το ζευγάρι που αναμένει με χαρά και ευγνωμοσύνη να γεννηθεί το παιδί τους.
Πολλές γυναίκες όμως στην Ελλάδα καταλήγουν να φέρουν το παιδί τους στον κόσμο με καισαρική τομή …Δυστυχώς κατέχουμε το αρνητικό ρεκόρ το ποσοστό καισαρικής τομής να ανέρχεται στο 65%, όταν ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας δηλώνει ότι το ποσοστό αυτό δεν θα έπρεπε να ξεπερνά το 15%. Πρόσφατα έφτασε και στην Βουλή των Ελλήνων το θέμα των πολλών καισαρικών στην χωρά μας και έγινε αναφορά και στην μέθοδο του VBAC.
Η Αμερική πριν λίγα χρονιά καθιέρωσε τον Απρίλιο σαν μηνά κατά της καισαρικής τομής και αυτό γιατί έχει φτάσει το ποσοστό στο 33% και θεωρεί ότι πρέπει να λάβει αυστηρά μετρά για την μειώσει του .Τι προτείνει λοιπόν στους επαγγελματίες υγείας ;
Αυτό που προτείνει η ACOG στις κατευθυντήριες οδηγίες που ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2015 είναι ότι η προσπάθεια κολπικού τοκετού μετρά από καισαρική ( TOLAC- VBAC) είναι μια ασφαλέστατη μέθοδος τοκετού που πρέπει να προτείνεται στα ζευγάρια και να παρέχετε από τους επιστήμονες υγείας .Στην χωρά μας δυστυχώς επικρατεί ακόμη η πεπαλαιωμένη άποψη ότι *Μια φορά καισαρική πάντα καισαρική * Σιγά –σιγά όμως τείνουμε να το αλλάξουμε αυτό δίνοντας και στην χωρά μας την δυνατότητα αυτή του κολπικού τοκετού μετά από καισαρική (VBAC )
Γιατί να διαλέξει ένα ζευγάρι τον φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική ;
Εάν ήδη έχετε στο ιστορικό σας μία ή περισσότερες καισαρικές τομές, η απόφασή σας για έναν κολπικό τοκετό ύστερα από καισαρική ή για μια επαναληπτική καισαρική επηρεάζει άμεσα εσάς, το μωρό σας αλλά και κάθε μελλοντική εγκυμοσύνη.
Αναλύοντας τα πλεονεκτήματα του φυσιολογικού τοκετού διαφαίνεται από πολλές έρευνες ότι είναι αρκετά και σε πολλαπλά επίπεδα , όπου ευνοούνται τόσο η μητέρα (σωματικά ,ψυχολογικά ) όσο και το παιδί σε βάθος χρόνου ακόμη και στην ενήλικη ζωή του !
Γενικότερα ο φυσιολογικός τοκετός είναι ο ασφαλέστερος τρόπος γέννησης ενός παιδιού ας μην το ξεχνάμε.
Πλεονεκτήματα:
✔ Ο φυσιολογικός τοκετός χωρίς περιττές παρεμβάσεις- όπως πρόκληση με χρήση φαρμάκων – είναι ο ασφαλέστερος τρόπος να γεννηθεί ένα μωρό.
✔ Τα μωρά που γεννιούνται φυσιολογικά έχουν μικρότερη πιθανότητα για αναπνευστικά προβλήματα. Οι συσπάσεις της μήτρας κατά τον τοκετό και το πέρασμα του μωρού από τον πυελογεννητικό σωλήνα της μητέρας προετοιμάζουν τους πνεύμονες να υποδεχτούν τον αέρα. Τα μωρά που γεννιούνται με καισαρική τομή διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο συνδρόμου αναπνευστικής δυσχέρειας από τα μωρά που γεννήθηκαν κολπικά στην ίδια ηλικία κύησης.
✔ Η περίοδος ανάρρωσης από έναν φυσιολογικό τοκετό είναι λίγες ώρες. Αντίθετα η ανάρρωση από μια καισαρική τομή μπορεί να διαρκέσει και εβδομάδες. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως απλά, καθημερινά πράγματα, όπως να σηκωθείς από το κρεβάτι ή να θηλάσεις το μωρό σου, είναι πολύ πιο δύσκολα και πολλές φορές επίπονα.
✔ Ο θηλασμός, που είναι τόσο σημαντικός για τη σωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του μωρού, έχει περισσότερες πιθανότητες να ξεκινήσει νωρίτερα, να εδραιωθεί ευκολότερα και να διαρκέσει περισσότερο σε γυναίκες που έχουν γεννήσει φυσιολογικά.
✔ Τα νεογνά που θα γεννηθούν κολπικά, καθώς περνούν από τον πυελογεννητικό σωλήνα της μητέρας τους, θα έρθουν σε επαφή με τη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου της μητέρας τους, τα λεγόμενα «καλά» βακτήρια. Αυτά τα βακτήρια αποικίζουν το δέρμα και το έντερο των νεογνών και ενισχύουν το ανοσοποιητικό τους σύστημα για όλη την υπόλοιπη ζωή τους .Όσο πιο γρήγορα γίνει ο αποικισμός τόσο πιο ενισχυμένο ανοσοποιητικό θα έχουν . Αντιθέτως τα παιδιά που γεννιούνται με καισαρική τομή δεν αποικίζονται άμεσα με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν αλλεργίες και μεγαλύτερη νοσηρότητα στην μετέπειτα ζωή τους
✔ Αμέσως μετά τον φυσιολογικό τοκετό, οι γυναίκες έχουν συναισθήματα δυναμικότητας και ολοκλήρωσης. Συμμετέχουν ενεργά στην εμπειρία του τοκετού του παιδιού τους και νιώθουν το μωρό τους να έρχεται όλο και πιο κοντά στη γέννησή του με κάθε σπρώξιμο. Αντιθέτως πολλές γυναίκες μετρά την καισαρική τομή βιώνουν αρνητικά συναισθήματα και αισθάνονται ματαίωση ότι κάποιος άλλος γέννησε το παιδί τους αντί αυτών .
✔ Κάθε επόμενος φυσιολογικός τοκετός είναι πιο εύκολος από τον προηγούμενο, ενώ κάθε καισαρική τομή πιο δύσκολη από την προηγούμενη. Επομένως, ο φυσιολογικός τοκετός είναι η πιο κατάλληλη επιλογή για ένα ζευγάρι που επιθυμεί να αποκτήσει μεγάλη οικογένεια.
Το ποσοστό επιτυχίας του VBAC(VAGINAL BIRTH AFTER CAESAREAN ) είναι 72% με 76% αν είναι ο πρώτος κολπικός τοκετός και 87 με 90% αν είναι επόμενος.
Επίσης οι γυναίκες που εισάγονται σε πρόωρο τοκετό με ιστορικό χαμηλής εγκάρσιας ΚΤ έχουν περίπου το ίδιο ποσοστό επιτυχίας με τις γυναίκες που γεννούν στο τέλος της εγκυμοσύνης
Ποια τα μειονεκτήματα του κολπικού τοκετού μετρά την καισαρική τομή
Το μειονέκτημα που τονίζεται ιδιαίτερα στη χώρα μας στην προσπάθεια για TOLAC είναι η πλήρης ρήξη της μήτρας, αλλά στη διεθνή βιβλιογραφία τονίζεται ότι το ποσοστό είναι πολύ χαμηλό -περίπου 0,2 με 0,8% σε γυναίκες με μια προηγούμενη καισαρική τομή λόγω του ότι η τομή είναι στο χαμηλότερο τμήμα της μήτρας όπου δεν υπάρχουν πολλές μυϊκές ίνες . Συνήθως γίνεται διαχωρισμός της ουλής. Εάν αυτός ο διαχωρισμός καλύπτεται από την ουροδόχο κύστη τότε δεν χρειάζεται καμία επέμβαση. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει εάν η τομή είναι στο μυϊκό τμήμα της μήτρας μετρά από καθετή τομή ή ινομυωματεκτομη τότε η πιθανότητα ρήξης είναι 5-8%
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσουμε ότι παρ’ όλο που στην Ελλάδα υπάρχει ο μύθος της επαναληπτικής καισαρικής, πρέπει τα ζευγάρια να ενημερώνονται πλήρως για τις επιλογές που έχουν και οι επαγγελματίες υγείας όπως οι Μαίες μπορούν να προσφέρουν την δυνατότητα φυσιολογικού τοκετού με πλήρη γνώση και ασφάλεια