Γενετική εξέταση για τον καρκίνο του προστάτη

Στις ΗΠΑ, αρκετοί γιατροί χρησιμοποιούν γονιδιακά τεστ για να αποφασίσουν ποιοι ασθενείς χρειάζονται χειρουργική επέμβαση και ποιοι μπορούν να ακολουθήσουν «ενεργό παρακολούθηση».

Στις ΗΠΑ, υπάρχουν 165.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη ετησίως και περίπου 29.000 θάνατοι από την ασθένεια. Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται περίπου 3.200 άνδρες με τη νόσο, εκ των οποίων 1.800 περίπου καταλήγουν, δηλαδή περισσότεροι από τους μισούς.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι ορισμένοι άνδρες με καρκίνο του προστάτη χαμηλού κινδύνου, που μπορεί να μην απαιτούν παρέμβαση, έχουν υποστεί θεραπεία (υπερθεραπεία – overtreatment).

Από την άλλη, ο προληπτικός έλεγχος με το τεστ PSA έχει μειωθεί – κάποιοι λένε πάρα πολύ – καθώς γιατροί και ασθενείς αντέδρασαν σε όσα λέγονται για υπερθεραπεία. Έτσι, σήμερα, η πρόκληση για τους επιστήμονες είναι να βρεθεί τρόπος να γίνει η διάκριση των καρκίνων χαμηλού κινδύνου από εκείνους που είναι πιθανόν να προκαλέσουν μεταστάσεις.

Στις ΗΠΑ όλο και περισσότεροι γιατροί λένε ότι οι γονιδιακές εξετάσεις, οι οποίες εξετάζουν τη βιολογία ενός όγκου, παρέχουν πολύτιμες ενδείξεις. Τέτοιου είδους εξετάσεις έχουν χρησιμοποιηθεί εκτενώς στον καρκίνο του μαστού για να καθορίσουν ποιες γυναίκες μπορούν να απαλλαγούν από τη χημειοθεραπεία.

Αρκετές τέτοιες εξετάσεις του καρκίνου του προστάτη, συμπεριλαμβανομένων των Prolaris και Decipher, έχουν έρθει στην αγορά τα τελευταία χρόνια. Επίσης, χρησιμοποιείται και το Oncotype DX, το οποίο αναπτύχθηκε από την Genomic Health, το οποίο έχει καθιερωθεί πλέον στον καρκίνο του μαστού. Το τεστ αυτό “έκοψε” ο Π. Πολάκης αδικαιολόγητα από τον ΕΟΠΥΥ, με συνέπεια οι Ελληνίδες να ταλαιπωρούνται μήνες τώρα από τη γραφειοκρατία.

Ο Δρ Todd Morgan, ουρολόγος ογκολόγος στο Πανεπιστήμιο του Michigan αναμένεται να παρουσιάσει μία σημαντική μελέτη στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ορολογικής Εταιρείας τον Μάιο. Η ομάδα του εξέτασε 3.966 άνδρες, οι οποίοι διαγνώστηκαν με καρκίνο του προστάτη σε πρώιμο στάδιο.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι άνδρες υποβλήθηκαν σε γενετικό έλεγχο ήταν πολύ πιο πιθανό να αποφύγουν την επέμβαση και να τεθούν σε επιτήρηση. Μεταξύ των ασθενών με καρκίνο χαμηλού ή χαμηλού έως ενδιάμεσου κινδύνου, ο οποίος πέτυχε θετικά στη γονιδιακή εξέταση, το 78% επέλεξε την παρακολούθηση σε σύγκριση με το 57% των ανδρών που δεν έκαναν την εξέταση.

Άλλοι γιατροί είναι πιο επιφυλακτικοί. «Καμία δοκιμασία δεν είναι τόσο καλή», λέει ο Eliezer Van Allen, ογκολόγος στο Dana-Farber Cancer Institute και διευθυντής του εργαστηρίου γονιδιωματικής. «Όλοι οι ασθενείς μας ζητούν να κάνουμε το αδύνατο, το οποίο είναι να δούμε το μέλλον. Η πραγματικότητα γεμίζει με αβεβαιότητα. Η γονιδιωματική εξέταση του καρκίνου του προστάτη εξακολουθεί να είναι αρκετά νέα και δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για αυτό».