Γιατί είναι νόμιμος ο υποχρεωτικός εμβολιασμός

Νόμιμα απομακρύνονται από τις θέσεις εργασίας τους οι μη εμβολιασμένοι υγειονομικοί και λοιποί εργαζόμενοι από δομές Υγείας ή Φροντίδας Ηλικιωμένων, σύμφωνα με πρόσφατη δικαστική απόφαση. Τόσο από το εθνικό όσο και το ευρωπαϊκό δίκαιο επιβεβαιώνεται η νομιμότητα περί υποχρεωτικού εμβολιασμού.

Πριν λίγες μέρες εκδόθηκε η πρώτη δικαστική απόφαση κατά ανεμβολίαστων εργαζομένων. Συγκεκριμένα, το Μονομελές Πρωτοδικείο Βόλου απέρριψε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων εργαζόμενων στο τομέα της φροντίδας ηλικιωμένων.

Ειδικότερα, στην Δικαιοσύνη είχαν προσφύγει 19 εργαζόμενοι  στην Κοινωφελή Επιχείρηση Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης του Δήμου Βόλου. Αίτημα τους ήταν η  προσωρινή αναστολή της εφαρμογής του νόμου για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού. Υπερασπιστική γραμμή τους ήταν η  αντισυνταγματικότητα του νόμου. Ωστόσο το δικαστήριο δεν ενέκρινε την χορήγηση προσωρινής διαταγής  οπότε τέθηκαν σε αναστολή και με δικαστική «επικρότηση».

Από το «μέτωπο»  των νόμων

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τη Βιοϊατρική,  δηλαδή τη Σύμβαση του Οβιέδο κατοχύρωνεται η αυτονομία του προσώπου και ο σεβασμός της ακεραιότητάς του, δηλαδή η φυσική επέμβαση στο σώμα ενός προσώπου είναι επιτρεπτή μόνο με τη συναίνεσή του. Ωστόσο, ζητήματα προκύπτουν από την άρνηση του εμβολιασμού και τις συνέπειες του σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έκρινε πρόσφατα τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των παιδιών στην Τσεχία σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Συγκεκριμένα, έκρινε ότι δεν υπήρχε παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός, ως μία χωρίς συναίνεση ιατρική επέμβαση, εντάσσεται καταρχήν στο πλαίσιο προστασίας και σεβασμού της ιδιωτικής ζωής. Επίσης  τονίστηκε πως το συμφέρον των παιδιών πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο, γεγονός με το οποίο συμβαδίζει η πολιτική υποχρεωτικού εμβολιασμού της Τσεχίας έναντι μεταδοτικών ασθενειών.

Στην Ελλάδα

Το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού έχει απασχολήσει ξανά και τον νομικό κόσμο στην χώρα μας με αφορμή τον νηπιακό εμβολιασμό. Υπενθυμίζεται πως το άρθρο 2 του Συντάγματος, προστατεύει την αξία και την αξιοπρέπεια του προσώπου. Στο ίδιο πνεύμα κινείται καιτο άρθρο 3 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη συναίνεση του ατόμου για μια ιατρική πράξη.

Αναλυτικά, όρος για την εγγραφή των παιδιών στο σχολείο είναι ο εμβολιασμός τους  γεγονός που έχει μελετήσει η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής (2015),  ενώ έχει αποφανθεί και το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣΤΕ) στην απόφαση 2387/2020. Το δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι ο μη εμβολιασμός  των νηπίων αντίκειται στην αρχή της ισότητας, επειδή κάποιος, αρνούμενος να εμβολιαστεί και επικαλούμενος ότι δεν διατρέχει ατομικό κίνδυνο, έχει το προνόμιο να διαβιώνει σε ένα ασφαλές περιβάλλον, που οφείλεται στο γεγονός ότι άλλα πρόσωπα του περιβάλλοντός του έχουν εμβολιαστεί.  Συνεπώς, το δικαστήριο «ζύγισε» το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού αλλά και την ανάγκη προστασίας της υγείας των άλλων.

Με αυτό το σκεπτικό ο εμβολιασμός ως ιατρική πράξη συμβάλλει αφενός στην ατομική προστασία του εμβολιαζομένου, αφετέρου και στην προστασία της δημόσιας υγείας,(ανοσία της κοινότητας, αποσυμφόρηση  του συστήματος Υγείας). Κατά την αρχή της ισότητας, που ερμήνευσε το ΣΤΕ, πρέπει να είναι  ίση η συμμετοχή όλων στην κοινή προσπάθεια, εφόσον από αυτή επωφελούνται όλοι, όσοι εμβολιάστηκαν αλλά και όσοι δεν εμβολιάστηκαν.

Επίσης, κατά τον v. 4675/2020 (ΦΕΚ 54Α/11.3.2020), προβλέπεται «σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, μπορεί να επιβάλλεται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας μετά από γνώμη της ΕΕΔΥ (Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας), υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου.

Συνεπώς, είναι δυνατόν σε ομάδα του πληθυσμού να καθίσταται υποχρεωτικός o εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού. Σημειωτέον είναι  ότι λαμβάνεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού.

Κατά την ομόφωνη άποψη των μελών του Εργαστηρίου Μελέτης Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής της Νομικής Σχολής Εργαστήριο Μελέτης Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής ΑΠΘ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,  το συγκεκριμένο διάστημα και όσο διαρκεί η πανδημία, το Υπουργείο Υγείας μπορεί να ορίσει ως υποχρεωτικό τον εμβολιασμό όλων των γιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς και όλων όσοι στελεχώνουν δομές υγείας (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) ή δομές περίθαλψης ευπαθών ομάδων (ηλικιωμένων, ατόμων με χρόνιες παθήσεις ή ατόμων με ειδικές ανάγκες). Επίσης, ορίζονται ταυτόχρονα ως άμεση συνέπεια της άρνησης εμβολιασμού τους την απομάκρυνσή τους από τον χώρο της εργασίας τους χωρίς καμία οικονομική απαίτηση.

Πηγή : medlawlab.web.auth.gr  lawpost.gr