Γιατί η «ανοσία αγέλης» αποτελεί μια επικίνδυνη «επιστημονική πλάνη»;

Περισσότερα από 40 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως έχει μολύνει ο SARS-CoV-2 και έχει επιφέρει περισσότερους από 1 εκατομμύριο θανάτους. Με την «επέλαση» του δεύτερου κύματος κάποιοι τάχθηκαν υπέρ της «ανοσίας της αγέλης». Ωστόσο, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια επικίνδυνη «επιστημονική πλάνη» που στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης.

Καθώς έχουμε εισέλθει στο δεύτερο κύμα στην Ευρώπη και με τον φόβο επιδείνωσης του επερχόμενου χειμώνα, χρειαζόμαστε μια σαφή περιγραφή του κινδύνου που ελλοχεύει από τον COVID-19 καθώς και των αποτελεσματικών στρατηγικών για την αντιμετώπισή του.

Σε πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό The Lancet ανακοινώνεται η σημασία παρεμβάσεων έναντι του COVID-19. H βιβλιογραφία ανασκοπείται από την ακαδημαϊκή υπότροφο Δρ. Ευαγγελία-Γεωργία Κωστάκη και τους Καθηγητές του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή (Αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής, ΕΚΠΑ,) και Θάνο Δημόπουλο (Καθηγητής Θεραπευτικής και Πρύτανης ΕΚΠΑ).

Με στόχο την αναχαίτιση της μετάδοσης στην πρώτη φάση της πανδημίας πολλές χώρες εφάρμοσαν μέτρα τύπου καραντίνας, αλλά αυτή προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομία καθώς και στην ψυχική και σωματική υγεία του πληθυσμού. Συνεπώς, τέθηκαν σε ισχύ περιοριστικά μέτρα, ενώ κάποιοι αντιτείνουν την «ανοσία της αγέλης», η οποία όμως, σύμφωνα με τους επιστήμονες καλλιεργεί κινδύνους.

Λόγοι επικινδυνότητας:

• Έλλειψη στοιχείων για τη διάρκεια της ανοσίας έναντι του SARS-CoV-2 στα άτομα που έχουν μολυνθεί,
• Κίνδυνο τους ευάλωτους πληθυσμούς στο μέλλον.
• Κίνδυνος για επαναλαμβανόμενες επιδημίες.
• Συνεχές φορτίο στην οικονομία και τους επαγγελματίες υγείας, αρκετοί εκ΄ των οποίων εκτέθηκαν στον COVID-19.
• Άγνοια δεδομένων για το ποιοι μπορούν να νοσήσουν με μακροπρόθεσμα συμπτώματα COVID.
• Αδυναμία να καθορίσουμε τις ευάλωτες ομάδες, αλλά ακόμα κι αν επιτευχθεί αυτό, το ποσοστό των ευάλωτων ομάδων απαριθμεί έως και το 30% του πληθυσμού σε μερικές περιοχές.
• Η παρατεταμένη απομόνωση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού είναι πρακτικά αδύνατο και ανήθικο. Επίσης, ενέχει τον κίνδυνο να επιδεινώσει περαιτέρω τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες που αυξάνουν τον κίνδυνο έκθεσης στον ιό, οπότε χρειάζονται στοχευμένες δράσεις για την προστασία των ευάλωτων ομάδων είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν αλλά πρέπει να συμβαδίζουν με πολυεπίπεδες πρακτικές και για το γενικό πληθυσμό.

Με δεδομένη την ταχεία αύξηση στα περιστατικά COVID-19 σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, των ΗΠΑ θα χρειαστούν περιοριστικά μέτρα.

Επιδίωξη  είναι ο μετριασμός της μετάδοσης  που θα φέρει τη δυνατότητα της ταχείας ανίχνευση εστιών μετάδοσης και η άμεση αντιμετώπιση μέσω προσεγγίσεων find, trace, isolate and support systems (διάγνωση – ιχνηλάτηση – απομόνωση – στήριξη του συστήματος). Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί ένα lockdown  με χαρακτηριστικά παραδείγματα της Ιαπωνίας,  του Βιετνάμ και τη  Νέα Ζηλανδία.

Συνεπώς, ο έλεγχος της διασποράς του COVID-19 στην κοινότητα εκτιμάται ότι αποτελεί το καλύτερο τρόπο για την προφύλαξη της κοινωνίας και της οικονομίας  έως να αναπτυχθεί ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο και θεραπεία μέσα στους επόμενους μήνες.