H έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίου και φυσικού αερίου συνεπάγονται κινδύνους στην υγεία

Tου καθηγητή Peter Hoet, τακτικού μέλους της Επιστημονικής Επιτροπής για το Περιβάλλον και τους Νεοεμφανιζόμενους Κινδύνους (SCHEER) και προέδρου της ομάδας εργασίας της SCHEER για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, Ιατρική Σχολή του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβέν (Katholieke Universiteit Leuven), Βέλγιο. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε πρόσφατα από την Επιστημονική Επιτροπή για το Περιβάλλον και τους Νεοεμφανιζόμενους Κινδύνους να εκτιμήσει τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που προκύπτουν από χερσαίες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε εμπορική κλίμακα στην ΕΕ, και να εντοπίσει τυχόν κενά γνώσεων. Η Επιστημονική Επιτροπή παρουσίασε την απάντησή της στην τελική της γνώμη σχετικά με τον αντίκτυπο και τους κινδύνους που ενέχουν για τη δημόσια υγεία οι χερσαίες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ΕΕ.

Περισσότερες από 1.300 διαφορετικές χημικές ουσίες μπορούν να αποδεσμεύονται στο περιβάλλον ως αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικά κενά στις γνώσεις σχετικά με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων γειτονικών περιοχών.

Όταν άρχισε να ερευνά αυτό το θέμα, η επιστημονική επιτροπή διαπίστωσε με έκπληξη την περιορισμένη επιστημονική αξιολόγηση και παρακολούθηση τόσο του περιβάλλοντος όσο και της υγείας των ανθρώπων που ζουν πλησίον χερσαίων μονάδων έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου που λειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια στην ΕΕ. Αντίθετα, στις ΗΠΑ διεξάγονται πολυάριθμες μελέτες για παρόμοιες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου και υπάρχει πληθώρα επιστημονικών στοιχείων που καταδεικνύουν τις πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις των δραστηριοτήτων αυτών.

Στη γνώμη της, η επιστημονική επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι διαθέσιμες επιδημιολογικές μελέτες δεν παρέχουν επαρκή στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι χερσαίες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου συνεπάγονται κινδύνους για την υγεία γενικότερα του πληθυσμού. Δείχνουν επίσης ότι ο κίνδυνος ορισμένων μορφών καρκίνου και δυσμενών επιπτώσεων στις γεννήσεις μπορεί να είναι υψηλότερος για τους κατοίκους περιοχών που ζουν κοντά στις χερσαίες εγκαταστάσεις έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Επιπλέον, η επιστημονική επιτροπή διαπίστωσε γνωστικά κενά και, για την κάλυψή τους, πρότεινε τα ακόλουθα μέτρα:

• δημιουργία κεντρικού και εναρμονισμένου άρτια τεκμηριωμένου καταλόγου όλων των εγκαταστάσεων έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ΕΕ·
• εκπόνηση μελετών ανάλυσης και μοντελοποίησης για τον εντοπισμό, τον ποσοτικό προσδιορισμό και τον χαρακτηρισμό των μειγμάτων χημικών ουσιών και των επιπέδων τους, στα οποία εκτίθενται οι κάτοικοι που ζουν κοντά σε αυτές τις εγκαταστάσεις·
• εκπόνηση στοχευμένων μελετών βιοπαρακολούθησης και αξιολογήσεων της έκθεσης του πληθυσμού που βρίσκεται ενδεχομένως σε κίνδυνο·
• εκπόνηση ευρείας κλίμακας επιδημιολογικών μελετών με ακριβή αξιολόγηση της έκθεσης, και
• εκπόνηση μελετών ποσοτικής αξιολόγησης του κινδύνου.

Από τις 22 Μαρτίου έως τις 6 Μαΐου 2018, πραγματοποιήθηκε στον ιστότοπο των επιστημονικών επιτροπών δημόσια διαβούλευση για την προκαταρκτική έκδοση της γνώμης. Πληροφορίες για τη δημόσια διαβούλευση κοινοποιήθηκαν ευρέως στις εθνικές αρχές, στους διεθνείς οργανισμούς και σε άλλους ενδιαφερόμενους φορείς.

Όλες οι παρατηρήσεις και τα στοιχεία που υποβλήθηκαν το διάστημα αυτό εξετάστηκαν προσεκτικά από την επιστημονική επιτροπή και, κατά περίπτωση, το κείμενο των σχετικών τμημάτων της γνώμης τροποποιήθηκε ή προστέθηκαν επεξηγήσεις σε συνέχεια των σχετικών παρατηρήσεων.