Πολλά ερωτήματα προκαλεί η νέα νομοθεσία για την τιμολόγηση των φαρμάκων. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα πιο απλό και διαφανές σύστημα, ενώ οι επικριτές της και η αντιπολίτευση λένε ότι θα οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών και είναι δώρο προς τις φαρμακοβιομηχανίες. Όπως αποκαλύπτουμε, όλοι έχουν δίκιο…
Καταρχάς, πρέπει να σημειώσουμε ότι το εύρος των αυξήσεων και των επιπτώσεων θα αποτυπωθεί μετά την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης, που θα καθορίζει με λεπτομέρειες τον ακριβή τρόπο τιμολόγησης (διότι η εμπειρία έχει δείξει ότι ο διάολος κρύβεται στην λεπτομέρειες…). Ωστόσο, μπορούμε να δούμε με ορισμένα παραδείγματα τι σημαίνουν οι αλλαγές.
Οι αλλαγές
Το νέο σύστημα που πέρασε η κυβέρνηση με το νόμο 4600/9-3-2019 λαμβάνει ως βάση αναφοράς το μέσο όρο από τις 2 χαμηλότερες τιμές στις 18 χώρες Ευρωζώνης αντί για το μέσο όρο από τις 3 χαμηλότερες των 27 χωρών Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ίσχυε μέχρι πρότινος για την τιμολόγηση των εντός και εκτός πατέντας φαρμάκων.
Η τιμολόγηση νέων φαρμάκων θα εξακολουθήσει να γίνεται 4 φορές το χρόνο, ενώ η ανατιμολόγηση θα γίνεται μία φορά, αντί για δύο που ίσχυε μέχρι σήμερα. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα πιο απλό, διαφανές, προβλέψιμο και βιώσιμο σύστημα τιμολόγησης, καθώς οι τιμές αναφοράς προκύπτουν από χώρες με κοινό νόμισμα και παρόμοιο επίπεδο οικονομικής-κοινωνικής ανάπτυξης.
Επίσης, αναφέρει ότι θα προκύψουν αυξομειώσεις στις τιμές φαρμάκων, χωρίς όμως να έχουμε επιβάρυνση των ασθενών. Πράγματι, έχει ληφθεί μέριμνα ώστε οι όποιες αυξήσεις ή μειώσεις να γίνουν σταδιακά:
- Όσο φάρμακα έχουν σήμερα τιμή πάνω από το μέσο όρο των 2 χαμηλότερων της Ευρωζώνης, η τιμή τους θα μειωθεί σταδιακά (μέχρι 10% το χρόνο) και μέχρι τις 2 χαμηλότερες τιμές της Ευρωζώνης.
- Όσα φάρμακα έχουν σήμερα τιμή κάτω από τη χαμηλότερη τιμή της Ευρωζώνης, θα αυξηθούν σταδιακά (πάλι μέχρι 10% το χρόνο) και μέχρι τη χαμηλότερη τιμή της Ευρωζώνης.
Το υπουργείο Υγείας λέει ότι από τους 5.503 ενεργούς κωδικούς, με πωλήσεις στην ελληνική αγορά, οι 2.061 αυξάνονται, οι 2.014 μειώνονται και 428 παραμένουν στάσιμοι. Για τους κωδικούς που αυξάνονται, το 50% αφορούν γενόσημα, δηλαδή, κατά κύριο λόγο την εγχώρια φαρμακοβιομηχανία.
Η αλήθεια
Η κυβέρνηση δεν μας λέει όλη την αλήθεια. Διότι τα στοιχεία, που έχουμε επεξεργαστεί, δείχνουν ότι το νέο σύστημα οδηγεί σε μεγαλύτερες αυξήσεις από ότι μειώσεις σε κομβικής σημασίας φάρμακα και μεσοσταθμικά είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα υπάρξει αύξηση περίπου 5-8%.
Από την άλλη, βέβαια, η αύξηση αυτή δεν θα επιβαρύνει τον ΕΟΠΥΥ και το δημόσιο, εφόσον υπάρχει κλειστός προϋπολογισμός, ενώ μένει να δούμε πόσο θα επηρεάσει τη συμμετοχή των ασθενών και σε ποιες κατηγορίες φαρμάκων.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι θα περιορίσει τη διαφορά λιανικής – ασφαλιστικής τιμής, η οποία επιβαρύνει τον ασθενή. Αναφέρει ότι η μείωση των λιανικών τιμών όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε πάντα ως αποτέλεσμα την αντίστοιχη μείωση της συμμετοχής του πολίτη στο κόστος, γιατί λόγω του αλγόριθμου αποζημίωσης συχνά αυξανόταν η διαφορά λιανικής-ασφαλιστικής τιμής.
Εκείνο που είναι βέβαιο ότι το νέο καθεστώς βολεύει τις φαρμακοβιομηχανίες και δη τις ξένες επιχειρήσεις. Διότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις θα επέλθουν σε φάρμακα υψηλού κόστους, για τα οποία οι ασθενείς δεν έχουν συμμετοχή. Όμως, είναι ακριβώς εκείνα τα φάρμακα, στα οποία βασίζονται οι ξένες φαρμακοβιομηχανίες.
Μάλιστα, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται για την ελληνική αγορά. Το μείζον θέμα για εκείνες είναι ότι οι τιμές των φαρμάκων στην Ελλάδα είναι τιμές αναφοράς για άλλες περίπου 40 χώρες διεθνώς και ανάμεσά τους είναι αναδυόμενες αγορές, όπως εκείνες της Βραζιλίας και της Τουρκίας. Πρόσφατα, δε, και στις ΗΠΑ η διοίκηση Τραμπ παρουσίασε σχέδιο για τις τιμές των φαρμάκων, στο οποίο περιλαμβάνονταν και οι τιμές στην Ελλάδα.
Τα παραδείγματα
Ας δούμε όμως μερικές, χαρακτηριστικές περιπτώσεις γνωστών και ακριβών φαρμάκων (με βάση την ισχύουσα ανατιμολόγηση που έγινε το Μάιο του 2018) και πως θα επηρεαστούν οι τιμές:
- Το γνωστό ογκολογικό φάρμακο HERCEPTIN(INJ.SOL 600MG/5ML BTx1VIALx5ML) έχει σήμερα λιανική τιμή 1.547,14 ευρώ. Η τιμή αυτή προκύπτει από το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών (παραγωγού) στην Ευρώπη των 27 (Βουλγαρία: 1.373,06 ευρώ – Ηνωμένο Βασίλειο:380,70 – Σλοβακία: 1.384,39). Όμως, Βουλγαρία και Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανήκουν στην ευρωζώνη. Συνεπώς, η νέα τιμή θα είναι υψηλότερη και θα αυξηθεί μέχρι τη χαμηλότερη τιμή της ευρωζώνης, δηλαδή, της Σλοβακίας. Δηλαδή, η νέα λιανική τιμή θα φθάσει τα 1,578 ευρώ.
- Το γνωστό βιολογικό φάρμακο HUMIRA που έχει πολλές μορφές και τύπους θα δεχθεί αυξομειώσεις. Μία μορφή του θα υποστεί αύξηση (INJ.SO.PFS 80MG/0,8 ML PF.SYR BTx1 PF.SYR x0,8ML + 1), καθώς μέχρι πρότινος είχε λιανική τιμή 991,28 ευρώ. Η τιμή αυτή προκύπτει από το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών (παραγωγού) στην Ευρώπη των 27 (Ουγγαρία: 796,74 ευρώ – Τσεχία: 890,42 – Σλοβενία:920,46). Όμως, Ουγγαρία και Τσεχία δεν ανήκουν στην Ευρωζώνη, στην οποία ανήκει η Σλοβενία. Συνεπώς, το φάρμακο θα αυξηθεί μέχρι τη χαμηλότερη τιμή της ευρωζώνης, δηλαδή, της Σλοβενίας. Άρα, η νέα λιανική τιμή θα φθάσει γύρω στα 1.049 ευρώ.
Άλλη μορφή του HUMIRA θα έχει μείωση (INJ.SOL 40MG/0,4 ML PF.PEN BTx1 PF.PEN + 2 επιθέματα αλκοόλης σε μία κυψέλη). Μέχρι πρότινος ελάμβανε λιανική τιμή 431,39 ευρώ με βάση το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών (παραγωγού) στην Ευρώπη των 27 (Γαλλία: 331,73- Ρουμανία: 376,52 – Σλοβακία: 385,26). Με το νέο σύστημα, θα λάβει τιμή το μέσο όρο της Γαλλίας και της Σλοβακίας (358,495 ευρώ) και η λιανική τιμή αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στα 408 ευρώ, δηλαδή, 22 ευρώ χαμηλότερα (ποσοστό περίπου 5%).
- Το ογκολογικό φάρμακο IBRANCE έχει σήμερα λιανική τιμή 3.487,23 ευρώ, που βασίζεται στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών (παραγωγού) στην Ευρώπη των 27 (Σουηδία: 2.962,40 – Ολλανδία: 3.238,01 – Ηνωμένο Βασίλειο: 3.332,58). Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο δεν ανήκουν στην ευρωζώνη και άρα η νέα τιμή παραγωγού θα προκύψει από την τιμή της Ολλανδίας. Άρα, η νέα τιμή θα είναι σημαντικά υψηλότερη κατά 5%.
- Το επίσης ογκολογικό φάρμακο SUTENT (CAPS 12,5 MG/CAP Φιάλη (HDPE) x 30) θα έχει επίσης αύξηση. Σήμερα, έχει λιανική τιμή 1.123,97 ευρώ που βασίζεται στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών στην Ε.Ε. των 27 (Βουλγαρία: 994,94 – Σλοβακία: 1.000,30 – Ουγγαρία:1.059,01). Όμως, Βουλγαρία και Ουγγαρία δεν ανήκουν στην ευρωζώνη. Άρα, η νέα τιμή παραγωγού θα προκύψει από την τιμή της Σλοβακίας (1.000,30 ευρώ). Συνεπώς, η νέα λιανική τιμή θα είναι γύρω στα 1.140 ευρώ.
- Το γνωστό βιολογικό φάρμακο MABTHERA(CS.INJ.SOL 500MG/50ML BTx1VIALx50ML) έχει σήμερα λιανική τιμή 1.150,88 ευρώ, Η τιμή προκύπτει από το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών (παραγωγού) στην Ευρώπη των 27 (Ηνωμένο Βασίλειο: 986,39 ευρώ – Βουλγαρία: 1.034,53 – Σλοβακία: 1.035,36). Ηνωμένο Βασίλειο και Βουλγαρία δεν ανήκουν στην ευρωζώνη. Έτσι, η νέα τιμή θα προκύψει από την τιμή της Σλοβακίας και η νέα λιανική τιμή θα διαμορφωθεί γύρω στα 1.180 ευρώ.
Αυξήσεις θα έχουμε και σε άλλα γνωστά, ακριβά φάρμακα, όπως ENTRESTO (καρδιακή ανεπάρκεια), REPATHA (υπερχοληστεριναιμία), XTANDI (καρκίνος προστάτη), PRALUENT (υπερχοληστεριναιμία) και LANTUS (διαβήτης). Από την άλλη, μειώσεις θα έχουμε σε φάρμακα όπως OPDIVO (ογκολογικό) και YERVOY (μελάνωμα).
Όπως αναφέραμε νωρίτερα, πρέπει να δούμε τι θα περιλαμβάνει η νέα αγορανομική διάταξη για να προσδιορίσουμε με ακρίβεια πως θα επηρεαστούν οι τιμές των φαρμάκων. Ωστόσο, τα στοιχεία μας δείχνουν ότι θα προκύψουν αυξήσεις στις τιμές φαρμάκων κλειδιά, που ενδιαφέρουν τις ξένες φαρμακευτικές – όχι όμως για την ελληνική αγορά, αλλά για εκείνες άλλων χωρών…
Υ.Γ. Οι κ.κ. Ξανθός και Πολάκης αρνούνται κατηγορηματικά ότι έκαναν δώρο στους φαρμακοβιομήχανους. Σημειώνω πάντως ότι οι ίδιες ρυθμίσεις, είχαν τεθεί επί τάπητος και επί κυβέρνησης Σαμαρά, αλλά απορρίφθηκαν με το φόβο της κριτικής από το ΣΥΡΙΖΑ για ευνοϊκή μεταχείριση των φαρμακοβιομήχανων…
