Η επιδημία του κοροναϊού στρέφει τους γιατρούς και ασθενείς στη δια τηλεφώνου φροντίδα

του Ευάγγελου Φραγκούλη, γενικού και οικογενειακού γιατρού, Αν. Αρχίατρου Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. και εθνικού εκπρόσωπου στο European Primary Care Cardiovascular Society (EPCCS)

Η επιδημία του κοροναϊού οδηγεί υποχρεωτικά τα συστήματα υγείας σε απότομες προσαρμογές με γιατρούς και ασθενείς να ανακαλύπτουν ξανά την τηλεϊατρική. Οι εικονικές επισκέψεις αποτελούν μια εναλλακτική στις παραδοσιακές επισκέψεις στο ιατρείο, που βοηθούν στην ασφαλή αντιμετώπιση των αναγκών υγείας των ασθενών και παράλληλα στον περιορισμό της διασποράς του ιού σε όλες τις βαθμίδες του συστήματος υγείας.

Αυτό έχει βαρύνουσα σημασία, αν αναλογιστούμε πως η μετάδοση μέσα σε ιατρεία και νοσοκομεία έχει ενοχοποιηθεί εν πολλοίς για την ανεξέλεγκτη διασπορά του SARS–Cov2 στην Ιταλία. Η πλειοψηφία των ιδιωτών γιατρών στην ΠΦΥ περιόρισε τις παραδοσιακές επισκέψεις στο ιατρείο τους στο ελάχιστο και στράφηκε στη χρήση της τηλεϊατρικής, είτε μέσω τηλεφώνου, είτε μέσω εξειδικευμένων εφαρμογών, για να κάνουν ασφαλή διαλογή και για να δώσουν εξατομικευμένες συμβουλές σε ασθενείς με συμπτώματα αναπνευστικού, που πλέον αρκούν για να κατατάξουν κάποιον στα ενδεχόμενα κρούσματα του κοροναϊού.

Οι ασθενείς χρησιμοποιώντας το τηλέφωνο ή τον υπολογιστή τους μπορούν να λάβουν την απαραίτητη καθοδήγηση για το αν χρειάζεται να υποβληθούν σε περαιτέρω εργαστηριακό ή κλινικό έλεγχο, παρά να προσέλθουν αυτοβούλως σε ένα Τμήμα Επειγόντων, είτε σε ένα ιατρείο, διακινδυνεύοντας να εκτεθούν στον ιό αν δεν τον έχουν ή να μολύνουν άλλους όταν τον έχουν. Οι γιατροί λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα των αναφερόμενων συμπτωμάτων, αλλά και το ατομικό ιστορικό των ασθενών, κρίνουν αν μπορούν με ασφάλεια να συστήσουν απομόνωση στο σπίτι και παρακολούθηση από απόσταση.

Μάλιστα σχεδόν στο 80% των περιπτώσεων, όπου τα συμπτώματα είναι ήπια και οι ασθενείς δεν ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, αρκεί η αυτοαπομόνωση. Κεντρικό μήνυμα στον αγώνα κατά της διασποράς του SARS–Cov2 είναι το ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ και περιορίζουμε τις μετακινήσεις μας στις απολύτως απαραίτητες! Το μήνυμα αυτό έχει ακόμα πιο βαρύνουσα σημασία όταν μιλάμε για ασθενείς που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, ηλικιωμένους ή ασθενείς με χρόνια νοσήματα, που κινδυνεύουν να νοσήσουν σοβαρά αν μολυνθούν.

Οι ασθενείς αυτοί είναι σημαντικό να έχουν τη δυνατότητα να μπορούν να αντικαταστήσουν την παραδοσιακή επίσκεψη στο ιατρείο για τη διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων τους, τον καθορισμό της θεραπευτικής αγωγής τους, την επανάληψη των συνταγών τους, κ.λ.π. με μια εικονική επίσκεψη. Έτσι αποφεύγουν το συγχρωτισμό τους σε πολυσύχναστους χώρους αναμονής και μια δυνητική μόλυνση. Την προοπτική αυτή θα ενισχύσει η υλοποίηση της άυλης συνταγής εντός της εβδομάδας, όπως εξήγγειλε ο υπουργός κ. Πιερρακάκης.

Πιο συγκεκριμένα ο γιατρός θα μπορεί να διενεργεί τη συνταγογράφηση, χωρίς τη φυσική παρουσία του ασθενούς. Ο ασθενής θα λαμβάνει με sms στο κινητό του το barcode της συνταγής και με αυτό θα πηγαίνει στο φαρμακείο για την εκτέλεση της.

Επιτέλους μια διαδικασία που έχει νομοθετηθεί από τον 3/2018 περνά στην υλοποίηση της και θα αποτελέσει ένα όπλο στα χέρια των γιατρών. Για πολλούς από τους γιατρούς η επιλογή να στραφούν στην τηλεϊατρική είναι μονόδρομος, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ιατρείων τους δεν έχει την απαραίτητη υποδομή για να μπορούν να διενεργούν την κλινική εξέταση ενδεχόμενων κρουσμάτων με ασφάλεια για τους ίδιους, αλλά κυρίως για τους ασθενείς τους.

Για να γίνει η εξέταση με ασφάλεια προϋποθέτει ειδικό προστατευτικό εξοπλισμό, που ελάχιστοι διαθέτουν, ξεχωριστούς χώρους αναμονής και εξέτασης, καθώς και υπηρεσία καθαρισμού. Οι επαγγελματίες υγείας αποδεχόμαστε ως αναπόσπαστο κομμάτι της δουλειάς μας τον κίνδυνο έκθεσης σε λοιμώξεις.

Αντίθετα. δεν είναι αποδεκτό αυτό να γίνεται χωρίς τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό. Δεν θέλουμε κι άλλους ήρωες στις τάξεις μας, όπως τον οικογενειακό γιατρό Roberto Stella στην Ιταλία, που θυσιάστηκε συνεχίζοντας να εξετάζει ασθενείς, ενώ είχε εξαντληθεί ο απαραίτητος εξοπλισμός.

Υπάρχουν αρκετές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Καταρχάς την τηλεϊατρική, θα πρέπει να την αγκαλιάσουν το σύνολο των ιατρών. Οι γιατροί της πρωτοβάθμιας θα πρέπει να παραμείνουν στην πρώτη γραμμή, έστω και από το τηλέφωνο τους και όχι να κλείσουν το τηλέφωνο τους, στερώντας από το σύστημα το κρίσιμο φιλτράρισμα των περιπτώσεων, που θα στηρίξει τα νοσοκομεία.

Τους γιατρούς τους προβληματίζει έντονα το πως θα αποζημιωθούν για τις υπηρεσίες που παρέχουν από απόσταση, μέσω τηλεϊατρικής.

• Θα πρέπει οι Ιατρικοί Σύλλογοι να διερευνήσουν με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών τη δυνατότητα ανάπτυξης εφαρμογών μέσω των οποίων να ευοδώνεται η επικοινωνία γιατρού- ασθενούς και παράλληλα να εξασφαλίζει την αποζημίωση του γιατρού για το έργο του.
• Άμεσα θα πρέπει να ξεκινήσουν συζητήσεις με τον ΕΟΠΥΥ και τις ασφαλιστικές εταιρείες για την αποζημίωση των εικονικών επισκέψεων. Αντίστοιχες συμφωνίες μεταξύ Medicare και παρόχων προχώρησαν στις ΗΠΑ την τελευταία εβδομάδα.
• Μια λύση ανάγκης που θα προσέφερε αυτόματα στο σύστημα υγείας το απαραίτητο για την αντιμετώπιση της κρίσης δίκτυο ΠΦΥ, που τόσο του λείπει μια και ελάχιστοι πολίτες έχουν εγγραφεί σε λίστες οικογενειακών ιατρών, θα ήταν ο πληθυσμός να αντιστοιχιστεί σε ιατρούς ΠΦΥ, βάση και του ιστορικού επισκέψεων των ασθενών και οι γιατροί αυτοί να αναλάβουν την ευθύνη του πληθυσμού στο διάστημα της κρίσης, με υποχρεωτικό ωράριο απασχόλησης και αποζημίωση στο ύψος του οικογενειακού γιατρού.

Οι ασθενείς θα πρέπει επίσης να πειστούν πως η μετάβαση προς την τηλεϊατρική γίνεται κύρια προς όφελος τους και να την αγκαλιάσουν και αυτοί. Δεν είναι λίγοι αυτοί που δυσφορούν όταν ο γιατρός τους, τους ανακοινώνει πως δεν μπορεί να τους εξετάσει στο ιατρείο.

Τέλος, το Υπουργείο Υγείας θα πρέπει να μεριμνήσει για την άμεση σύσταση κέντρων, κατάλληλα εξοπλισμένων ή ακόμα καλύτερα κινητών ομάδων επαγγελματιών υγείας που θα μπορούν να διενεργούν με ασφάλεια τον εργαστηριακό ή τον κλινικό έλεγχο των ασθενών, όποτε οι γιατροί που κάνουν την από απόσταση διαλογή το κρίνουν σκόπιμο.